Υπάρχουν πολλοί λόγοι για να επισκεφθεί κανείς την Άνδρο. Ένα πανέμορφο νησί των Κυκλάδων, με πλούσια ιστορία και μαγευτικές παραλίες. Πέραν του ότι βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από την Αθήνα, που σημαίνει ότι μπορείτε να πάτε για αναψυχή ένα Σαββατοκύριακο, διαθέτει πολλά κρυμμένα διαμαντάκια! Ένα από αυτά είναι και το σπήλαιο “Φόρος”, το οποίο θα εξερευνήσουμε μαζί σήμερα!
Ένα από τα αμέτρητα εντυπωσιακά σημεία της οροφής του σπηλαίου.
Λίγα ιστορικά στοιχεία για το σπήλαιο “Φόρος”
Το σπήλαιο “Φόρος” βρίσκεται στο χωριό Αλαδινό της Άνδρου, περίπου 4 χιλιόμετρα από τη Χώρα. Πρόκειται για ένα από τα πρώτα σπήλαια που ανακαλύφθηκαν στην Ελλάδα. Στην επίσημη λίστα ανακαλυφθέντων σπηλαίων από την Ελληνική Σπηλαιολογική Εταιρεία, βρίσκεται στον αριθμό 15!
Το σπήλαιο έχει έκταση περίπου 500 τετραγωνικά μέτρα, αλλά δεν είναι όλο επισκέψιμο για το κοινό. Η ξεναγός μάς ενημέρωσε ότι υπάρχει ένα πάρα πολύ μικρό άνοιγμα, από το οποίο χωράει να περάσει μόνο κάποιος πάρα πολύ μικρόσωμος. Αυτό το πέρασμα οδηγεί σε μία καταστόλιστη, ευρύχωρη αίθουσα την οποία έχει χαρτογραφήσει ο Σπηλαιολογικός Ελληνικός Εξερευνητικός Όμιλος (ΣΠ.ΕΛ.Ε.Ο.).
Το σπήλαιο εξερευνήθηκε για πρώτη φορά το 1937 από το ζεύγος Ιωάννη και Άννα Πετροχείλου. Χαρτογραφήθηκε πλήρως το 1982, κατόπιν εντολής της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρίας, υπό την εποπτεία των Α. Πετροχείλου και του Σ. Διακογιάννη.
Ξενάγηση στο σπήλαιο
Μπορείτε να δείτε το σπήλαιο μόνο μέσω της οργανωμένης ξενάγησης που προσφέρεται. Σε κάθε γκρουπ, μπαίνουν το πολύ μέχρι 6 άτομα. Θα σας προσφερθεί κράνος και φακός ενώ συστήνεται να φοράτε κλειστά παπούτσια, με αντιολισθητική σόλα. Ίσως θελήσετε να πάρετε μαζί σας και μια μακρυμάνικη ζακέτα, καθώς η θερμοκρασία του σπηλαίου είναι σταθερή στους 16-17 °C και η υγρασία φτάνει στο 75%. Εγώ προσωπικά ήμουν άνετα με ένα αμάνικο μπλουζάκι, αλλά αυτό είναι σχετικό.
Εντυπωσιακοί γεωλογικοί σχηματισμοί, υφές και χρώματα!
Ένα από τα πρώτα πράγματα που θα μάθετε σε αυτήν την ξενάγηση είναι η προέλευση του ονόματος του σπηλαίου. Θα ξεκινήσουμε από το πώς ανακαλύφθηκε αυτό το σπήλαιο. Όπως και σε τόσα άλλα που έχουν βρεθεί με αυτόν τον τρόπο, παρατηρήθηκε ότι χάνονταν ζώα σε αυτό το σημείο. Όταν το ζεύγος Πετροχείλου άκουσε γι’ αυτό, κατάλαβε περί τίνος πρόκειται και ανέλαβε δράση.
Ωστόσο, οι κάτοικοι του νησιού, βλέποντας τα ζώα τους να “εξαφανίζονται” και χωρίς να έχουν γνώσεις για τα σπήλαια, άρχισαν να πιστεύουν σε δεισιδαιμονίες. Θεωρούσαν, λοιπόν, ότι στο σημείο εκείνο, κάτω από τη γη, κατοικούσαν κάποια κακά πνεύματα που για να εξευμενιστούν ήθελαν κάποια “θυσία”. Έτσι, τα ζώα που χάνονταν ήταν ο φόρος που αποδίδονταν σε αυτές τις δυνάμεις για να μην προκαλέσουν κάποιο κακό στους ανθρώπους.
Μια άλλη εκδοχή, θέλει το όνομα αυτό να προέρχεται από την ιταλική λέξη “foro”, που σημαίνει “τρύπα/άνοιγμα”. Σε κάθε περίπτωση, το σπήλαιο αυτό σε προσκαλεί να το επισκεφθείς και να το θαυμάσεις! Αν δεν σας έπεισαν οι εικόνες που παραθέτω μέχρι τώρα, θα συνεχίσω!
Μαργαριτάρια σπηλαίων, σε ένα ολοζώντανο σπήλαιο!
Το σπήλαιο είναι οργανωμένο σε αίθουσες, όπως ο Σταλακτιτικός Κήπος που βλέπετε πιο πάνω, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά τους. Θα δείτε σταλακτίτες, σταλαγμίτες, ελικτίτες, κολώνες και κουρτίνες που θα σας εντυπωσιάσουν με τα πλούσια σχήματά τους και την ομορφιά τους. Εντυπωσιακό είναι και το γκουρ στο δάπεδο του σπηλαίου, με εκπληκτικούς σχηματισμούς και χρώματα από το νερό της βροχής που καταλήγει εκεί, διαπερνώντας όλα τα πετρώματα! Αν είστε τυχεροί, αναλόγως της εποχής, ίσως δείτε και μία μικρή λιθωματική λεκάνη με νερό!
Στο σπήλαιο δεν έχουν βρεθεί ίχνη ανθρώπινης δραστηριότητας. Δεν είχε κατοικηθεί ποτέ, ούτε είχε χρησιμοποιηθεί ως τόπος λατρείας ή απόθεσης προϊόντων. Μετά την εξερεύνηση, χρησιμοποιήθηκε περιστασιακά και μόνο ως κρυψώνα σε περιόδους πολέμων.
Μέχρι τη δεκαετία το ’90 που το σπήλαιο δεν είχε περίφραξη και προστασία, μπορούσε να μπει μέσα ο οποιοσδήποτε. Ίσως παρατηρήσατε ήδη φθορές από ανθρώπινο χέρι, όπως χαραγμένα ονόματα στα τοιχώματα, κομμένους σταλακτίτες κ.ά. Όταν βρισκόμαστε σε σπήλαια πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί, ακόμα και στο πού πατάμε. Δεν προκαλούμε φθορές και δεν ρυπαίνουμε τον χώρο με κανέναν τρόπο! Είναι τραγικό να καταστρέφει ο άνθρωπος μέσα σε ένα λεπτό αυτό που η φύση κάνει εκατομμύρια χρόνια να δημιουργήσει!
Αξίζει ακόμα να επισκεφθείτε στην Άνδρο τον αρχαιολογικό χώρο της Υψηλής.
Θα περιμένω σχόλια και μηνύματα στο ioanna@myalchemies.com ή απευθείας στη σελίδα του Myalchemies στο Facebook.