Αναγνωρίζοντας έναν νάρκισσο

Οι ναρκισσιστές συνδέονται στενά με αυτό που η επιστήμη αποκαλεί: διαταραχή ελλειμματικής ενσυναίσθησης. Μελέτες έχουν δείξει ότι συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου παίζουν ρόλο στον τρόπο με τον οποίο βιώνεται η ενσυναίσθηση. Οι πιο πρόσφατες προσεγγίσεις επικεντρώνονται στις γνωστικές και νευρολογικές διεργασίες που κρύβονται πίσω από την ενσυναίσθηση.   Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ενσυναίσθηση, συμπεριλαμβανομένου του πρόσθιου περιφερικού φλοιού και της πρόσθιας νησίδας. Για το τι είναι η ενσυναίσθηση και πώς μας επηρεάζει μπορείτε να μάθετε περισσότερα σε προηγούμενο άρθρο μου: Τι είναι η ενσυναίσθηση και τι μας προσφέρει;

Οι ερευνητές ανακάλυψαν μια ειδική ομάδα εγκεφαλικών κυττάρων που είναι υπεύθυνα για το συναίσθημα της συμπόνιας. Αυτά τα κύτταρα μας καθιστούν ικανούς να καθρεφτίζουμε τα συναισθήματα, να αισθανόμαστε τον πόνο του άλλου, τον φόβο ή τη χαρά. Οι ενσυναισθητικοί άνθρωποι, θεωρείται πως έχουν υπερευαίσθητους νευρωνικούς καθρέφτες, δηλαδή, βιώνουν πάρα πολύ έντονα τα συναισθήματα των γύρω τους. Πώς συμβαίνει αυτό;

Οι νευρωνικοί καθρέφτες ενεργοποιούνται από εξωτερικά ερεθίσματα. Για παράδειγμα, αν πληγωθεί ο σύντροφός μας, αισθανόμαστε πληγωμένοι και εμείς οι ίδιοι. Αν κλαίει το παιδί μας· αισθανόμαστε θλίψη κι εμείς. Όταν ο φίλος μας είναι χαρούμενος· είμαστε κι εμείς χαρούμενοι. Αντίθετα, οι ναρκισσιστές και για να το πάμε ακόμα πιο μακριά, οι ψυχοπαθείς, θεωρείται πως έχουν αυτό που η επιστήμη αποκαλεί “διαταραχή ελλειμματικής ενσυναίσθησης”.

Αυτό σημαίνει πως τους λείπει η ικανότητα να ενσυναισθάνονται όπως όλοι οι άλλοι άνθρωποι, χαρακτηριστικό το οποίο μπορεί να οφείλεται στην υπολειτουργία του νευρωνικού καθρεφτίσματος. Ασφαλώς, όσοι χαρακτηρίζονται από ελλειμματική ενσυναίσθηση δεν είναι απαραίτητα ψυχοπαθείς, μην παρεξηγηθούμε κι όλας! Ωστόσο, σύμφωνα με την επιστήμη, εντάσσονται στους ναρκισσιστές, και καλό είναι να αποφεύγουμε αυτήν την κατηγορία ανθρώπων, αν επιζητούμε ειλικρινείς σχέσεις. Οφείλουμε  να είμαστε προσεκτικοί με αυτούς τους ανθρώπους, καθώς είναι ανίκανοι να δώσουν πραγματική αγάπη. Είναι πολύ πιθανό να σας έχει συμβεί τουλάχιστον μία φορά στη ζωή σας να εμπλακείτε με έναν τέτοιο άνθρωπο. Είναι ο φίλος που δεν μπορεί να καταλάβει ότι κάτι σας στενοχωρεί και λέει πολύ εύκολα: έλα μωρέ/ έτσι είναι η ζωή/ δεν πειράζει/ όλα θα πάνε καλά. Ασχολείται με κάτι που τον αφορά περισσότερο από το πρόβλημά σας, αλλά κατά τα άλλα θέλει να λέγεται φίλος. Είναι ο σύντροφος που θα σας πει εύκολα ότι σας αγαπάει αλλά υιοθετεί συμπεριφορές που σας πληγώνουν και δεν είναι ειλικρινής και συνεπής απέναντί σας.

Τι συμβαίνει με αυτούς τους ανθρώπους;

Το «εγώ» τους είναι τόσο μεγάλο, που δεν σας χωρά. Αυτό δεν τους κάνει απαραίτητα κακούς ανθρώπους, απλά ακατάλληλους για εσάς. Δεν σημαίνει ότι έχουν κακές προθέσεις. Απλά έτσι είναι. Όπως υποστηρίζει και ο νόμος του του «επιτρέπω» ή αλλιώς της «μη-αντίστασης», επιτρέψτε στους άλλους να είναι αυτό που είναι. Εκείνο που οφείλετε να κάνετε εσείς, είναι να προσέχετε τον εαυτό σας. Να αναγνωρίζετε τους νάρκισσους που έρχονται στη ζωή σας και να τους κρατάτε σε μια απόσταση ασφαλείας. Υπάρχουν πολλοί άλλοι άνθρωποι εκεί έξω που μπορούν να σας συναισθανθούν, μπορούν να είναι πραγματικά κοντά σας. Αυτοί οι άνθρωποι μας ομορφαίνουν τη ζωή. Μην πέφτετε στην παγίδα να σκεφτείτε ότι κάνετε εσείς κάνετε λάθος και εισπράτετε αυτήν την συμπεριφορά. Ένα άλλο χαρακτηριστικό των ναρκισσιστών είναι η χειραγώγηση. Γνωρίζουν πολύ καλά αυτό το “παιχνίδι” και η τακτική που ακολουθούν είναι να κάνουν τον άνθρωπο που έχουν απέναντί τους να πιστέψει ότι αυτός δεν κάνει κάτι καλά. Ναι μεν ενδιαφέρονται για εσάς αλλά εσείς με κάποιον τρόπο, με κάποια συμπεριφορά σας δεν τους επιτρέπετε να το εκφράσουν ή δεν αντιλαμβάνεστε όλα όσα κάνουν για εσάς. Επιχειρούν να σας δημιουργήσουν τύψεις, χειραγωγώντας τη σκέψη και τα συναισθήματά σας για να σας καταστήσουν ευάλωτους στις “επιθέσεις” τους. Χρησιμοποιούν τη μία δικαιολογία μετά την άλλη για να πλάσουν μια ολόκληρη πραγματικότητα και εν τέλει να είναι αυτοί τα “θύματα” της ιστορίας και εσείς να πρέπει να συμμορφωθείτε με τα δικά τους δεδομένα για να επανορθώσετε.

Θα το έχετε παρατηρήσει κι από τους φίλους σας, ή θα το έχετε αναγνωρίσει σε συμπεριφορές γνωστών σας. Ωστόσο, επιλέγω να επιστήσω την προσοχή στους πραγματικούς φίλους σε αυτό το παράδειγμα, γιατί οι φίλοι όπως λένε, είναι η οικογένεια που επιλέγουμε. Οι αληθινοί φίλοι σας, πιθανότατα είναι άνθρωποι που σας καταλαβαίνουν με ένα βλέμμα. Αισθάνονται ότι κάτι σας απασχολεί από τον τόνο της φωνής σας στο τηλέφωνο. Αυτοί οι άνθρωποι έχουν ανεπτυγμένη τη δεξιότητα της ενσυναίσθησης και σας κάνουν καλό. Αυτούς να κρατάτε στη ζωή σας!

Αν θέλετε να αναλύσουμε περισσότερο τη φύση των ναρκισσιστών, επικοινωνήστε μαζί μου στο: ioanna@myalchemies.com