Θα περιμένατε να δείτε μία έρημο στην Ευρώπη; Μάλλον όχι. Θα ταξιδέψουμε μαζί μέχρι την έρημο Bledowska (Πολωνικά: Błędowska) της Πολωνίας, η οποία βρίσκεται στα υψίπεδα της Σιλεσίας (Silesian Highlands) και μάλιστα θα τη βρείτε στο εντυπωσιακό Eagles’ Nests Trail, όπως το Μεσαιωνικό κάστρο Ogrodzieniec που είδαμε σε προηγούμενο άρθρο.
Η Bledowska είναι η μοναδική έρημος της Πολωνίας και η μεγαλύτερη στην Ευρώπη. Το μήκος της φτάνει τα 10 χιλιόμετρα και το πλάτος τα 4 χλμ. Επί του παρόντος, μόνο το 1/3 του συνόλου αυτής της επιφάνειας καλύπτεται μόνο από άμμο καθώς το υπόλοιπο ανακτάται σιγά σιγά από τα φυτά. Να σημειωθεί ότι η Πολωνική κυβέρνηση και οι αρμόδιοι φορείς της χώρας κάνουν μεγάλες προσπάθειες να διατηρήσουν αυτό το μοναδικό γεωλογικό φαινόμενο της χώρας τους.
Αν ακολουθήσετε το “Trail of the Eagles’ Nests”, θα συναντήσετε την έρημο περίπου 47 χλμ. από την Κρακοβία. Έχει στηθεί εκεί μία εξέδρα που σας επιτρέπει να απολαύσετε όλη τη θέα από ένα πανέμορφο σημείο. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που κάνουν τους περιπάτους τους ή ιππασία σε αυτό το εκπληκτικό μέρος!
Πριν και μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στην έρημο λειτουργούσε ένα καλά οργανωμένο πεδίο στρατιωτικής εκπαίδευσης. Στις μέρες μας, η έρημος αξιοποιείται ως σημείο προσγείωσης για τους αλεξιπτωτιστές του στρατού. Αν είστε τυχεροί, θα απολαύσετε το θέαμα!
Πώς δημιουργήθηκε η έρημος Bledowska ;
Στην Πλειστόκαινο Εποχή, περίπου 2,3 εκατομμύρια με 11 χιλιάδες χρόνια πριν, σε αυτήν την “λεκάνη” σχηματίστηκαν Τριασικοί ασβεστολιθικοί δολομιτικοί βράχοι και άρχισαν να συσσωρεύονται υαλώδεις αποθέσεις άμμου και χαλικιού. Αυτές οι υαλώδεις αποθέσεις έφτασαν ως εδώ με το νερό! Μάλιστα, το μέσο πάχος τους είναι 40 μέτρα, ενώ σε κάποια σημεία φτάνει μέχρι και τα 70 μέτρα.
Μια ματιά στην τεράστια έκταση της ερήμου Bledowska.
Αυτή η πρώιμη έρημος ξεκίνησε ως ένα φυσικό φαινόμενο δεδομένου ότι οι τεράστιες εκτάσεις που καλύπτονταν από άμμο ή χαλίκι εντοπίζονταν συχνά στην Ευρώπη μετά την υποχώρηση των παγετώνων. Κατά την Ολόκαινο Εποχή, δηλαδή πριν περίπου 11.000 χρόνια έως και σήμερα, λόγω της αλλαγής του κλίματος, τμήματα της ερήμου Bledowska έχουν καλυφθεί με πευκοδάση, τα οποία έχουν δεσμεύσει άμμο εξαιρετικά μεγάλου πάχους. Η άμμος έμεινε εκεί “παγιδευμένη” για χιλιάδες χρόνια.
Η ανθρώπινη δραστηριότητα καταλύτης για την εμφάνιση της ερήμου Bledowska
Τον 13ο αιώνα, οι άνθρωποι μη γνωρίζοντας τις συνέπειες, ελευθέρωσαν αυτήν την άμμο. Εκείνη την περίοδο, στην περιοχή γύρω από το Olkusz είχε αρχίσει η εξόρυξη και η τήξη αργυρομεταλλεύματος. Αυτή η δραστηριότητα απαιτούσε μεγάλες ποσότητες ξύλου. Το χρειάζονταν για να υποστηρίξουν τις κατασκευές των τούνελ και των φρεατίων καθώς και για την παραγωγή κάρβουνου που απαιτούνταν στην χαλυβουργία και τη σιδηρουργία.
Η εξαφάνιση των δασών από τον άνθρωπο ελευθέρωσε τα παχιά στρώματα άμμου που ήταν ακόμα “παγιδευμένα” και μέσω του αέρα η άμμος κάλυψε όλους τους σπόρους και τα φυτά που προσπαθούσαν να μεγαλώσουν. Έτσι, η έρημος διατηρήθηκε στο βαθμό που βλέπουμε σήμερα.
Συνεπώς, η έρημος Bledowska έχει ανθρωπογενή αίτια αλλά η δημιουργία της προέρχεται από τις συγκεκριμένες φυσικές συνθήκες που αναφέραμε πιο πάνω. Αρχικά, κάλυπτε μία επιφάνεια περίπου 150 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ωστόσο, πλέον έχει συρρικνωθεί σε περίπου 33.
Στο εισαγωγικό βίντεο που είχα δημοσιεύσει όταν έφτασα στην έρημο Bledowska, μπορείτε να δείτε λίγο καλύτερα το τοπίο.
Θα χαρώ να μου στείλετε τις εντυπώσεις σας, αν την έχετε επισκεφθεί, και ασφαλώς οποιαδήποτε απορία έχετε ή πληροφορία που θέλετε να μοιραστείτε μαζί μας. Επικοινωνείτε μέσω email στο ioanna@myalchemies.com και μέσα από τη σελίδα του Facebook.