Love bomb: η τέχνη της χειραγώγησης στη σχέση

Πώς γίνεται ο βομβαρδισμός αγάπης (love bomb) να έχει αρνητικές επιπτώσεις; Σε μία σχέση τι ψάχνουν όλοι ως κύριο συστατικό, αν όχι την αγάπη πρωτίστως; Πολλές φορές υπάρχουν συμπεριφορές που μπορούμε να τις μπερδέψουμε με τις εκδηλώσεις της πραγματικής αγάπης. Αυτό δύναται να συμβεί είτε γιατί έχουμε ανάγκη να πιστέψουμε ότι είναι όντως πραγματικό αυτό που αντιλαμβανόμαστε, είτε γιατί από μικρή ηλικία έχουμε μάθει να αναγνωρίζουμε λανθάνουσες καταστάσεις και σημάδια ως αγάπη.

Ας δούμε αρχικά τι ακριβώς είναι το φαινόμενο love bombing και πώς εκφράζεται. Πρόκειται λοιπόν, για μία τακτική σύμφωνα με την οποία κάποιος μας “βομβαρδίζει” με έντονες εκδηλώσεις προσοχής και συναισθήματος με στόχο τη χειραγώγησή μας. Κάποιος που μεταχειρίζεται τέτοιες μεθόδους πατροναρίσματος, το κάνει από την αρχή της γνωριμίας.

Αυτό που διακρίνουμε, είναι μία έντονη γοητεία και η αίσθηση της έντονης προσοχής από τον άλλον. Συχνά μας επιβραβεύει για πράγματα μικρά και απλά, εκδηλώνει θαυμασμό και ένα είδος λατρείας. Μοιάζει να έχουμε δεθεί συναισθηματικά ήδη από πολύ νωρίς. Η επικοινωνία επίσης είναι πάρα πολύ τακτική, χωρίς ο χρόνος της γνωριμίας και η τριβή μεταξύ των δύο ατόμων να το δικαιολογεί.

Οι έντονες εκφράσεις συναισθήματος προκαλούν τον εγκέφαλό μας να πλημμυρίσει από ντοπαμίνη. Αυτή η χημική παγίδα μπορεί να μη μας αφήσει να δούμε καθαρά την πραγματικότητα, καθώς η ορμόνη που εκκρίνεται μας κάνει να αισθανόμαστε πολύ καλά και δεν θέλουμε να το αλλάξουμε αυτό. Το άλλο πρόσωπο, με τη συμπεριφορά και τα λόγια του, μας κάνει να αισθανόμαστε ασφαλείς, αγαπητοί, ποθητοί, σημαντικοί και ανεβάζει την αυτοπεποίθησή μας. Η παγίδα έγκειται στο γεγονός ότι δημιουργείται μια πλασματική εικόνα οικειότητας και εγγύτητας.

Η αγάπη θέλει χρόνο και κόπο. Αν δεν γνωρίσεις καλά τον άλλον, δεν μπορείς να πεις τη λέξη με τα πέντε γράμματα που αρχίζει από “α” και τελειώνει σε “ω”. Για να τον γνωρίσεις και να τον αποδεχτείς χρειάζεται καιρός, ουσιαστική επικοινωνία, ποιοτικός χρόνος. Δεν μπορεί κανείς να μας αγαπήσει μέσα σε λίγες μέρες ή εβδομάδες ή και μήνες. Αυτή η περίφημη λέξη, όταν βγαίνει πρόωρα από τα χείλη κάποιου οφείλει να χτυπήσει καμπανάκια μέσα μας. Δεν μπορείς να αγαπήσεις αυτό που δεν γνωρίζεις και αυτό που δεν κατανοείς. Άρα, κατά 99% αυτός που χρησιμοποιεί αυτά τα βαρύγδουπα λογάκια έχει ως απώτερο σκοπό να μας χειραγωγήσει.

Μία άλλη συνήθης τακτική είναι τα πολλά μηνύματα, τα τηλέφωνα, ακόμα και βιντεοκλήσεις πλέον. Αν το παρατηρήσετε, είτε με άμεσο είτε με έμμεσο τρόπο, μέσα στην ημέρα έχετε δώσει πολλές φορές αναφορά για το πού βρίσκεστε και τι κάνετε αυτή τη στιγμή. Αυτό όμως είναι ντυμένο με το πέπλο του ενδιαφέροντος και την αφορμή για περαιτέρω συζήτηση, οπότε ίσως σας προβληματίσει για λίγο αλλά πιθανότατα θα αποφασίσετε να το αγνοήσετε. Ίσως στην πόρτα σας αρχίσουν να φτάνουν και μικρά δωράκια, τακτικά και μεθοδικά. Λίγα λουλούδια, ένα αρκουδάκι κ.τ.λ., κλασικά και δοκιμασμένα πράγματα.

Και κάπως έτσι, η καθημερινότητά σας μέσα σε λίγες μέρες έχει αλλάξει τόσο πολύ, που δεν θυμάστε καλά καλά πώς ήταν πριν αυτό το άτομο “εισβάλει” στη ζωή σας. Απασχολεί πολύ μεγάλο μέρος του χρόνου σας και έχει εισχωρήσει σε πολλές πτυχές του προγράμματός σας. Ίσως αρχίσει να έρχεται να σας παίρνει από τη δουλειά για να κερδίσετε χρόνο μαζί, ή να συναντηθείτε στο μεσημεριανό διάλειμμα στο καφέ δίπλα από την εταιρία όπου εργάζεστε (στις περιπτώσεις που υπάρχουν αυτές οι δυνατότητες). Με τέτοια τεχνάσματα, το πρόσωπο αυτό θέτει τον εαυτό του στο επίκεντρό σας. Γίνεται μέρος του ευρύτερου κοινωνικού κύκλου σας. Η παρουσία του είναι έντονη παντού από νωρίς.

Επιπροσθέτως, αυτός ο άνθρωπος μοιάζει να σας έχει εξιδανικεύσει πάρα πολύ γρήγορα. Τα αληθινά αισθήματα όμως, χρειάζονται χρόνο. Κάτι ακόμα που μπορεί να συναντήσετε σε μία τέτοια περίπτωση, είναι οι πρόωρες συζητήσεις για το κοινό μέλλον. Ακόμα βρίσκεστε στο στάδιο της γνωριμίας και ήδη το άλλο πρόσωπο κάνει σχέδια για τις διακοπές του χρόνου ή που θα βόλευε να νοικιάσετε μαζί ένα σπίτι για να μην σας τρώνε οι αποστάσεις αφού όλα φαίνονται τόσο σοβαρά κι αληθινά, που έχετε βρει και οι δύο το άλλο σας μισό!

Θα μπορούσε κανείς να πει ότι είναι λογικό τον πρώτο καιρό μιας γνωριμίας να υπάρχει ένας ενθουσιασμός, μια ανάγκη για περισσότερη επικοινωνία και πολλά όμορφα λόγια. Αυτό όμως απέχει πολύ από την έντονη προσπάθεια κάποιου να παρουσιάσει μια στιβαρή σχέση, η οποία στηρίζεται σε πολλά και βαθιά συναισθήματα. Αυτά τα συναισθήματα και οι δεσμοί δεν έχουν προλάβει να καλλιεργηθούν! Ίσως, κάποια στιγμή, αν βρεθήκατε σε τέτοιου είδους σχέση ή αν γνωρίζετε άτομα που τους έχει συμβεί, να είχατε μια αίσθηση ότι κάτι δεν πάει καλά, ενώ φαινομενικά είναι όλα τέλεια. Αν το ένστικτό σας υψώνει κόκκινα σημαιάκια, καλά θα κάνετε να το ακούσετε.

Η ψυχολογία ενός love bomber

To love bombing μπορεί να συμβεί είτε ηθελημένα, για κάποιο σκοπό, είτε ακούσια. Συχνότερα εμφανίζεται σε σχέσεις ρομαντικού τύπου αλλά δεν αποκλείεται να το συναντήσετε και από φίλους ή οικογένεια. Το άτομο αυτό, συνήθως οδηγείται από ανασφάλειες, αδυναμία εμπιστοσύνης και εξάρτηση από άλλους ανθρώπους. Δυνητικά τέτοια συμπεριφορά μπορεί να έχει ο καθένας, ωστόσο οι ψυχολόγοι τονίζουν ότι συνδέεται περισσότερο με ανθρώπους που πάσχουν από αγχώδη διαταραχή, ανασφαλή τρόπο προσκόλλησης, ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας (NPD) ή είναι κοινωνιοπαθείς.

Επίσης, κάποιοι μπορεί να υιοθετήσουν τέτοια συμπεριφορά γιατί πολύ απλά την διδάχτηκαν από τους γονείς τους (όπως η παθητική επιθετικότητα) ή από κάποια προηγούμενη καταχρηστική σχέση. Υπάρχει περίπτωση να οφείλεται και σε κάποια παρενέργεια από ανεπίλυτο παιδικό τραύμα.

O δρ. Jerimya Fox (επαγγελματίας σύμβουλος και γιατρός συμπεριφορικής υγείας στο Banner Behavioral Health Hospital) υποστηρίζει ότι το love bombing είναι μία τεχνική χειραγώγησης που χρησιμοποιείται συχνότερα από ναρκισσιστές, για να αποκτήσουν εξουσία πάνω σε κάποιον. «Σας βομβαρδίζουν με στοργή, υπερβολική προσοχή και δώρα για να «σας δελεάσουν». Η πρόθεσή τους είναι να κάνουν το θύμα τους αβοήθητο, ευάλωτο και ενοχικό απέναντί τους».

Τα άτομα με ναρκισσιστική διαταραχή αγνοούν τα συναισθήματα και τις ανάγκες των άλλων και επικεντρώνονται υπερβολικά στον εαυτό τους. Δεν είναι ικανοί για ενσυναίσθηση αλλά μπορούν να προσποιηθούν αρκετά όταν έχουν να κερδίσουν κάτι από αυτό. Σε προηγούμενο άρθρο έχουμε μιλήσει αναλυτικά για τους νάρκισσους. Μπορείτε να ανατρέξετε εδώ: Αναγνωρίζοντας έναν νάρκισσο.

Η μέριμνα του love bomber είναι να “αποκτήσει” το άλλο άτομο και να διογκώσει την αυτοεκτίμησή του. Η τακτική του περιλαμβάνει ένα πολύ καλό δόλωμα για να υποκύψει το ανυποψίαστο θύμα. Μόλις, όμως, αισθανθεί ανασφάλεια στη σχέση, πέφτει η μάσκα. Παρουσιάζεται ένας δύσκολος χαρακτήρας, καταχρηστικός και χειριστικός. Ο καθένας μπορεί να υποκύψει σε έναν “βομβαρδισμό αγάπης”, ωστόσο κάποιοι είναι πιο ευάλωτοι από άλλους και οι νάρκισσοι μπορούν να τους αντιληφθούν! Πιο επιρρεπείς στο να υποκύψουν είναι οι άνθρωποι με χαμηλή αυτοεκτίμηση και οι φιλότιμοι που τείνουν να ευχαριστούν τους άλλους. Επίσης, ευάλωτοι είναι και εκείνοι που έχουν εμπλακεί σε βλαβερές εμπειρίες στο παρελθόν.

Τι συμβαίνει, όμως, όταν το θύμα απορρίπτει το θύτη του; Όταν απορρίψουμε τις εκδηλώσεις αγάπης, θα αντικρύσουμε έναν άλλον άνθρωπο. Μπορεί να δεχτούμε κάποια επίπληξη ή ακόμα και απειλή, σε ακραία περίπτωση μέχρι και επιθετική συμπεριφορά. Αυτοί οι άνθρωποι θέλουν να νιώθουν διαρκώς αγαπητοί και άξιοι. Γι’ αυτό, υφαίνουν μία φούσκα αγάπης γύρω μας, σαν ένα χρυσό κλουβί. Όταν αρνούμαστε αυτό που θέλουν να δημιουργήσουν, πυροδοτούμε τις ανασφάλειές τους και αντιδρούν.

10 σημεία που πρέπει να προσέξετε

Οι love bombers λειτουργούν με στόχο να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες μέσα από τη σχέση που επιδιώκουν. Για να μην ναυαγήσει το εγχείρημά τους, επιζητούν τον απόλυτο έλεγχο. Αυτό σημαίνει ότι θέλουν να ελέγξουν κυρίως τη συμπεριφορά και τις αντιδράσεις του άλλου ατόμου. Με τον βομβαρδισμό αγάπης ,αρχίζετε να νιώθετε τόσο όμορφα που θέλετε να συνεχιστεί αυτή η αίσθηση. Έτσι, γίνεστε πιο ευάλωτοι απέναντι στον άλλον καθώς το φιλότιμο δεν σας επιτρέπει να είστε αυστηροί σε έναν άνθρωπου σας “αγαπάει” τόσο πολύ! Ακριβώς λόγω αυτού, αισθάνεστε ότι πρέπει να ανταποδώσετε το συναίσθημα και είτε προσπαθείτε πολύ για αυτό είτε νιώθετε ενοχικά αν δεν το καταφέρνετε.

Και στις δύο αυτές περιπτώσεις, ο θύτης έχει πυροδοτήσει το μηχανισμό για να αποκτήσει τον έλεγχο. Θα παραθέσω δέκα σημάδια που πρέπει να προσέξετε αν τα συναντήσετε. Ο βαθμός στον οποίο μπορεί να εμφανιστούν διαφέρει από άτομο σε άτομο και από σχέση σε σχέση, ωστόσο μπορείτε να έχετε τη μεγάλη εικόνα.

  • Αδιαφορούν για το χρόνο και το πρόγραμμά σας καθώς εστιάζουν στις δικές τους ανάγκες. Στην αρχή φαίνεται σαν να θέλουν απλά να περάσουν περισσότερο χρόνο μαζί σας. Στη συνέχεια καταλαβαίνετε ότι δεν σέβονται το χρόνο σας και σας θέλουν όταν σας χρειάζονται, ασχέτως αν είναι βολικό για εσάς ή όχι.
  • Κομπλιμέντα και κολακεία! Σε μεγάλο βαθμό! Είναι σαν να γνωρίζουν τι θέλετε και χρειάζεστε να ακούσετε και σας το λένε.
  • Βιάζονται να δημοσιοποιήσουν την “υπέροχη” σχέση που έχετε. Μπορούν πολύ άμεσα να την διαφημίσουν και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
  • Θα φροντίσουν να μην ξεχνάτε πόσο σας νοιάζονται και σας αγαπούν. Θα σας υπενθυμίζουν τα δώρα που σας έχουν κάνει και γενικά πόσα πράγματα κάνουν για εσάς, ειδικά στις στιγμές που θα έχετε αμφιβολία για τη σχέση σας.
  • Χρειάζονται διαρκή επιβεβαίωση. Αν αρχίσετε να τους αγνοείτε θα δείτε το άλλο τους πρόσωπο.
  • Αρχίζετε να αισθάνεστε ότι αν δεν είστε “καλός/ή” προς τον άλλο, θα δεχτείτε κάποιου είδους τιμωρία για αυτό.
  • Η ανασφάλειά τους δεν τους επιτρέπει να αναλάβουν καμία ευθύνη. Έτσι, όταν κάτι δεν πάει καλά μπορούν ακόμα και να διαστρεβλώσουν την πραγματικότητα με τέτοιο τρόπο, ώστε να σας πείσουν ή να προσπαθήσουν να σας πείσουν, ότι φταίτε εσείς.
  • Σας δημιουργεί δεύτερες σκέψεις για το ενδεχόμενο να έχει δίκιο και να κάνετε λάθος. Όσο πιο πολύ έλεγχο έχει επάνω σας, τόσο περισσότερο αμφιβάλλετε για τον τρόπο που αντιλαμβάνεστε την πραγματικότητα.
  • Η συναισθηματική κακοποίηση που υποβόσκει μέσα από όλα αυτά τα τεχνάσματα, σας δημιουργεί άγχος ή ακόμα και κατάθλιψη.
  • Σας απομονώνει από την οικογένεια και τους φίλους ώστε να στηρίζεστε αποκλειστικά σε αυτόν\ήν.

Αν παρατηρήσετε ένα ή και περισσότερα από αυτά τα σημάδια σε κάποια σχέση σας, προσπαθήστε να είστε αντικειμενικοί και ειλικρινείς. Βάλτε το μικροσκόπιο τη συμπεριφορά που δέχεστε και μην διστάσετε να ζητήσετε βοήθεια. Την πραγματική θα αγάπη θα την αναγνωρίσετε γιατί θα σας κάνει να αισθάνεστε όμορφα χωρίς δεύτερες σκέψεις. Δεν θα πλανάται καμία σκιά ούτε κάποιος ενδόμυχος φόβος ότι αν δεν έχετε τη συμπεριφορά που εγκρίνει ο άλλος, μπορεί και να τον χάσετε. Αν πρέπει να λειτουργείτε σαν μαριονέτα για να λάβετε τα ψίχουλα κάποιου, το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να φύγετε μακριά όσο πιο γρήγορα γίνεται!

Σας αξίζει ένας άνθρωπος που θα σας αγαπά αληθινά κι όχι για να ικανοποιεί το εγώ του. Σας αξίζει κάποιος που θα γνωρίσει όλα όσα είστε, τις καλύτερες και τις χειρότερες στιγμές σας και όταν θα πέφτετε θα σας δίνει φτερά, δεν θα σας φυλακίζει, δεν θα σας χρησιμοποιεί, δεν θα θέλει να σας ελέγχει. Αυτός ο άνθρωπος βρίσκεται κάπου εκεί έξω.

Θα χαρώ να λάβω τα σχόλια και τους προβληματισμούς σας στο email: ioanna@myalchemies.com.

Πηγές εικόνων: newsweek, news18 ,Arkansas Valley Resource Center

You may also like