Η Καβάλα είναι μία από τις αγαπημένες μου πόλεις, με πλούσια ιστορία, και σε κάθε μου επίσκεψη βρίσκω κάτι νέο να εξερευνήσω. Κάπως έτσι, λοιπόν, τυχαία, βρέθηκα μια καλοκαιρινή μέρα στο κάστρο της Αλεκτωρούπολης! Πηγαίνοντας προς Νέα Πέραμο για ψαράκι δίπλα στη θάλασσα, τράβηξαν την προσοχή μου τα τείχη του κάστρου. Χωρίς δεύτερη σκέψη, κάναμε μία μικρή παράκαμψη από την πορεία μας και αντικρύσαμε τα ερείπια του φρουρίου.
Δεν γνώριζα ότι υπήρχε κάποτε κάστρο στην περιοχή, οπότε αυτό αποτέλεσε μία ευχάριστη έκπληξη! Το κάστρο Αλεκτωρουπόλεως εμφανίζεται σε έγγραφο για πρώτη φορά τον 11ο αιώνα. Δεσπόζει στον όρμο των Ελευθερών, γι’ αυτό και εύκολα θα σας τραβήξει την προσοχή, ενώ αν το επισκεφθείτε θα απολαύσετε μία μοναδική θέα!
Σύμφωνα με βυζαντινές πηγές πηγές η πόλη την οποία προάσπιζε το κάστρο καλούνταν Αλεκτρυόπολη, μετέπειτα Αλεκτωρούπολη – Ανακτορούπολη – Ελευθερούπολη. Κατά τον 14ο αι. φαίνεται πως διαδραμάτισε ιδιαίτερο ρόλο στα ιστορικά δρώμενα, καθώς αναφέρεται συχνότερα στις πηγές. Κατά τη διάρκεια της εμφύλιας διαμάχης του 14ου ανάμεσα στον αυτοκράτορα Ιωάννη Ε’ Παλαιολόγο και τον Ιωάννη Καντακουζηνό χρησιμοποιήθηκε ως ορμητήριο για την κατάληψη των κάστρων της περιοχής. Το 1357 με χρυσόβουλο του αυτοκράτορα Ιωάννη Ε΄ Παλαιολόγου, η Ανακτορούπολη, η Χρυσόπολη και η Θάσος παραχωρήθηκαν, με τίτλο κληρονομικότητας, στη δικαιοδοσία των αδελφών Αλέξιο μέγα στρατοπεδάρχη και Ιωάννη Πριμικήριο. Το κάστρο κατελήφθη από τους Οθωμανούς μεταξύ των ετών 1383 και 1387. Ωστόσο, η επισκοπή Ελευθερουπόλεως διατήρησε το όνομά της έως και το β’ μισό του 15ου αι. Πιθανώς ο οικισμός είχε μεταφερθεί αλλού, ίσως κοντά στο σημερινό ορεινό χωριό Ελευθερές στους πρόποδες του Συμβόλου όρους (Λεφτέρ και Λεφτερόπολη επί Τουρκοκρατίας).
Κατά τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο χρησίμευσε ως στρατόπεδο και οχυρό για τον βουλγαρικό στρατό. Αυτήν την περίοδο κατεδαφίστηκε τμήμα της νότιας πλευράς και στο εσωτερικό χτίστηκαν πρόχειρα καταλύματα. Αργότερα, οι εγκαταστάσεις και το κάστρο χρησιμοποιήθηκαν από τους κατοίκους της περιοχής ως πρόχειρα καταλύματα και λατομείο έτοιμου οικοδομικού υλικού. Μέχρι στιγμής, στο εσωτερικό του κάστρου έχει ανακαλυφθεί ένας ναΐσκος, ένα πατητήρι σταφυλιών και ένα λουτρό. Τα τέσσερα κιονόκρανα των βυζαντινών χρόνων υποδηλώνουν την ύπαρξη τρουλαίου ναού. Σύμφωνα με τα διαφορετικά είδη τοιχοποιίας που εντοπίστηκαν, υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις περί κατασκευής μεταξύ 6ου και 9ου αιώνα. Ωστόσο, δεν υπάρχουν γραπτά που να το μαρτυρούν ή επιγραφές που να το επιβεβαιώνουν.
