Πόσα έχουν γραφτεί και ειπωθεί για τον κώδικα του da Vinci; Ειδικότερα, μετά το μυθιστόρημα του Dan Brown που μεταφέρθηκε και στη μεγάλη οθόνη με τίτλο: Ο κώδικας da Vinci, τα χειρόγραφα του μεγάλου αυτού εφευρέτη και καλλιτέχνη έχουν βρεθεί στο κέντρο πολλών μυθοπλασιών. Το πέπλο του μυστηρίου που καλύπτει όλα όσα δημιούργησε και άφησε πίσω του ο Leonardo da Vinci, διατηρεί αμείωτο το ενδιαφέρον των αναγνωστών και των θεατών. Σε αυτό το άρθρο θα ρίξουμε φως στην πολυτάραχη ζωή του Leonardo, θα διευκρινίσουμε τι εστί “κώδικας” και θα δούμε μερικούς από τους πραγματικούς κώδικες του da Vinci!
Σημαντικοί σταθμοί στη ζωή του Leonardo da Vinci
O Leonardo da Vinci γεννήθηκε στις 15 Απριλίου 1452 στο Anchiano, μία μικρή πόλη κοντά στη Φλωρεντία. Ήταν ο νόθος γιος ενός συμβολαιογράφου, του Ser Piero και μιας χωρικής, ονόματι Caterina. Το 1466 μετακόμισε στη Φλωρεντία με τον πατέρα του. Τρία χρόνια αργότερα, ξεκινά τη μαθητεία του δίπλα στον γνωστό ζωγράφο Andrea del Verrocchio, όπου μαθαίνει σχέδιο, ζωγραφική και γλυπτική. Σιγά σιγά γίνεται η γνωριμία του με ανερχόμενα ταλέντα της εποχής, όπως με τον Sandro Botticelli και τον Domenico Chirlandaio.
Το 1471, ο Leonardo συνεισφέρει στον πίνακα του Verrocchio “Η Βάφτιση του Χριστού”, με τη δημιουργία ενός αγγέλου στα αριστερά. Μόλις ένα χρόνο αργότερα, γίνεται μέλος της συντεχνίας ζωγράφων του San Luca. Έτσι, ξεκινά η καριέρα του ως ανεξάρτητος καλλιτέχνης. Το 1481, ξεκίνησε να δουλεύει ένα έργο πάνω σε βωμό, στο μοναστήρι San Donato a Scopeto, την “Λατρεία των Μάγων”. Το έργο αυτό έμεινε ημιτελές, καθώς ο Leonardo έλαβε μία προσφορά που δεν μπορούσε να αρνηθεί!
Ο Ludovico il Moro, ο Δούκας του Μιλάνου, τον προσέλαβε για να εργαστεί στην αυλή του. Εδώ, ο καλλιτέχνης ξεκινά σπουδές στη μηχανική και την αρχιτεκτονική ενώ παράλληλα εργάζεται πάνω στο σχέδιο και τη ζωγραφική. Το 1489, ξεκινά μελέτες για το μνημειώδες “Έφιππο Άγαλμα”, προς τιμήν του πατέρα του Λουδοβίκου. Τον επόμενο χρόνο, ο Leonardo ζωγράφισε το πορτρέτο της Cecillia Gallerani, της ερωμένης του Λουδοβίκου, γνωστό και ως ¨η κυρία με την ερμίνα”.
Το 1490, ο da Vinci μετακόμισε στην Pavia, όπου δημιούργησε τα καλύτερα ανατομικά έργα του, με αποκορύφωμα τον Βιτρούβιο. Εδώ, βλέπετε το χειρόγραφο σχέδιο με τις σημειώσεις του!
Τα πολιτικά γεγονότα της εποχής, δεν μπορούσαν να αφήσουν κανέναν ανεπηρέαστο. Έτσι, το 1499, όταν η δυναστεία των Sforza έχασε την κυριαρχία του Μιλάνου η οποία περιήλθε στους Γάλλους, ο Leonardo εγκατέλειψε την πόλη αφήνοντας ημιτελές το χάλκινο άγαλμα. Πολύ σύντομα όμως, το 1502, βρέθηκε και πάλι προστατευόμενος μιας ισχυρής οικογένειας. Προσέφερε τις υπηρεσίες του ως μηχανικός σε στρατιωτικές/πολεμικές μηχανές στον Cesare Borgia και ξεκίνησε τακτικές μετακινήσεις από την Τοσκάνη στην Ρομάνια.
Μόλις ένα χρόνο αργότερα, άρχισε να ζωγραφίζει τη “Mona Lisa” στη Φλωρεντία. Παράλληλα, το κυβερνητικό συμβούλιο του αναθέτει τη δημιουργία της τοιχογραφίας “Η μάχη του Anghiari”. Τότε είναι που ξεκινά να ερευνά σε μεγαλύτερο βάθος την ανατομία και τις μάχες.
Τα τελευταία χρόνια της ζωής του Leonardo da Vinci
Το 1513 μετακόμισε στη Ρώμη, πιο συγκεκριμένα στο Βατικανό, στην υπηρεσία του Giuliano de’ Medici. Η δυναστεία των Μεδίκων άφησε τη δική της ιστορία στην Ιταλία. Δεν μας κάνει, λοιπόν, εντύπωση το ότι προσέγγισαν έναν λαμπρό καλλιτέχνη και εφευρέτη. Εκεί, συνεχίζει τη μελέτη του στη γεωμετρία και τη μηχανική και σχεδιάζει το λιμάνι Civitavecchia. Το 1515 έχει την ευκαιρία να δει την Καπέλα Σιξτίνα ολοκληρωμένη από τον Μιχαήλ Άγγελο.
Ύστερα από έναν χρόνο, δέχεται την πρόσκληση του βασιλιά της Γαλλίας Francis I να μείνει στο Chateau d’ Amboise. Στις 2 Μαΐου του 1519, πεθαίνει στο Cloux και τον θάβουν σύμφωνα με την επιθυμία του, στο μοναστήρι του St. Florentin στο Amboise.
Χειρόγραφοι κώδικες του Leonardo da Vinci.
Οι κώδικες του da Vinci
Τα ενδιαφέροντα του Leonardo da Vinci κάλυψαν πάρα πολλά πεδία γύρω από την ανθρώπινη γνώση. Οι έρευνες που διεξήγαγε, τα αποτελέσματά τους, τα σχέδια από πρωτότυπες εφευρέσεις, μηχανές για στρατιωτική εκμετάλλευση, υδραυλικά συστήματα, ανατομία, αρχιτεκτονική και ζωγραφική, περιγράφονται σε χειρόγραφα βιβλία, ημερολόγια και σημειωματάρια. Αυτοί είναι οι περίφημοι “κώδικες” του da Vinci!
Η συνδρομή του Leonardo σχεδόν σε όλους του επιστημονικούς κλάδους ήταν εξαιρετικά σημαντική, από τη μελέτη των μαθηματικών, της φυσικής και της γεωμετρίας μέχρι τη γεωλογία, την αστρονομία και τη βοτανική. Σύμφωνα με τον Leonardo, η πρώτη αλήθεια προέρχεται από την άμεση εμπειρία με τη φύση και την παρατήρηση των φαινομένων, καθώς οι νόμοι που κυβερνούν τη φύση εκφράζονται μέσα από τα μαθηματικά.
Δια χειρός Leonardo!
Ίσως εκπλαγείτε μόλις μάθετε ότι η Βασιλική Βιβλιοθήκη του κάστρου του Windsor έχει στην κατοχή της ένα σύνολο 234 σελίδων, το οποίο περιέχει πάνω από 600 σχέδια, διαφόρων μεγεθών, τα οποία ανήκουν σε ανθρώπους που γνώριζε ο Leonardo σε όλη του τη ζωή! Τα σχέδια αυτά αφορούν ανατομία, γεωγραφία, ζωγραφιές και χάρτες.
Κώδικες του Leonardo που αφορούν τη μελέτη του στη φυσική, τη μηχανική, τη γεωμετρία, την αρχιτεκτονική και την οπτική, βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο. Πρόκειται για μία δερματόδετη συλλογή 283 σελίδων, διαφόρων μεγεθών. Αποτελεί μέρος ενός μεγαλύτερου χειρόγραφου, το οποίο έχει κατακερματιστεί.
Παραμένοντας στο Λονδίνο, αν επισκεφθείτε το Μουσείο Victoria and Albert, θα δείτε μία μικρή συλλογή από 3 κώδικες, οι οποίοι μοιάζουν με σημειωματάρια. Κάθε ένας από αυτούς δημιουργήθηκε σε διαφορετική περίοδο της ζωής του και καλύπτει ένα διαφορετικό θέμα: γεωμετρία, υδραυλική και φυσική.
Η Αρχιμήδεια βίδα (αντλία), εξελιγμένη με αυτοματισμούς σε κώδικα του da Vinci.
Στη βιβλιοθήκη Ambrosiana στο Μιλάνο, θα δείτε μία ανάμεικτη συλλογή από 1119 μεμονωμένες σελίδες, οι οποίες ανασυντέθηκαν ύστερα από επίπονη εργασία αποκατάστασης. Παραμένοντας στην πανέμορφη αυτή πόλη, αν επισκεφθείτε τη Biblioteca del Castello Sforzesco θα βρείτε μία μικρή συλλογή από 51 ξεχωριστές σελίδες. Σε αυτές περιέχονται καρικατούρες και σχέδια στρατιωτικής και θρησκευτικής αρχιτεκτονικής.
Στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Μαδρίτης υπάρχουν δύο σύνολα από κώδικες, η Μαδρίτη Ι με 192 σελίδες από την περίοδο 1490-1496 και η Μαδρίτη ΙΙ με 157 σελίδες που χρονολογούνται μεταξύ 1503 και 1505. Το περιεχόμενό τους αφορά κυρίως μελέτη στα μαθηματικά, τη γεωμετρία και τη μηχανική.
Στο Institut de France στο Παρίσι υπάρχουν δύο διαφορετικές συλλογές. Η μία από αυτές αποτελείται από δύο χειρόγραφα σε μέγεθος χαρτιού 24 Χ 19 εκατοστά, δεμένα με χαρτόνι. Η άλλη, αποτελείται από 12 έγγραφα διαφόρων μεγεθών. Είναι τοποθετημένα με αλφαβητική σειρά και συνολικά φτάνουν τις 764 σελίδες. Τα θέματα που καλύπτει το περιεχόμενό τους είναι η φυσική, εφευρέσεις, υδραυλική, στρατιωτική τέχνη, μελέτη απεικονίσεων και η πτήση των πουλιών.
Ένα χειρόγραφο έχει και ο Bill Gates στη συλλογή του στο Σιάτλ. Πρόκειται για 36 σελίδες μεγέθους 29 Χ 22 εκατοστών που αφορούν κυρίως μελέτη στην υδραυλική και την κίνηση του νερού.
Από τη συλλογή με κώδικες του da Vinci στο μουσείο της Φλωρεντίας.
Η συλλογή του μουσείου της Φλωρεντίας περιλαμβάνει περισσότερες από 5000 σελίδες που καλύπτουν διάφορους τομείς της επιστήμης, όπως ανατομία, οπτική, μηχανική αλλά και στρατιωτική τέχνη. Εδώ βρίσκονται και οι περίφημες μελέτες του για τα πτηνά και τις κινήσεις του νερού. Ωστόσο, πρόκειται μόλις για το ένα τρίτο των σημειώσεων του Leonardo da Vinci!
Θέλετε να μάθετε περισσότερα για την ιστορία και το έργο του Leonardo da Vinci; Θέλετε να δείτε περισσότερες φωτογραφίες από τους χειρόγραφους κώδικές του; Δεν έχετε παρά να μου στείλετε ένα email στο ioanna@myalchemies.com ή μήνυμα στη σελίδα μας στο Facebook.