Το πιο εμβληματικό κτήριο του Βουκουρεστίου είναι αναμφισβήτητα το παλάτι του Κοινοβουλίου. Παλιότερα, το αποκαλούσαν παλάτι του Τσαουσέσκου, ή αλλιώς, παλάτι του λαού, επειδή χτίστηκε κυριολεκτικά και μεταφορικά με το αίμα του Ρουμανικού λαού! Αν επισκεφθείτε το Βουκουρέστι, αξίζει οπωσδήποτε να το επισκεφθείτε μέσω οργανωμένων ξεναγήσεων και να μάθετε περισσότερα για ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας της χώρας.
Ποιος ήταν ο Νικολάι Τσαουσέσκου
Ένας από τους μεγαλύτερους δικτάτορες του 20ού αιώνα, ο Νικολάι Τσαουσέσκου, γεννήθηκε το 1918 σε μια φτωχή αγροτική οικογένεια. Φιλοδοξούσε να γίνει υποδηματοποιός αλλά εγκατέλειψε το σχολείο νωρίς. Ασφαλώς, αυτό δεν τον εμπόδισε στην πολιτική του εξέλιξη, αφού τα περισσότερα μέλη του κομμουνιστικού κόμματος εκείνα τα χρόνια δεν διέθεταν ακαδημαϊκή μόρφωση και μετά βίας είχαν ολοκληρώσει τη βασική εκπαίδευση στο σχολείο.
Μέρος από την πρόσοψη του παλατιού.
Μόλις μετακόμισε στο Βουκουρέστι, έγινε κομμουνιστής ακτιβιστής και δεν άσκησε ποτέ το επάγγελμα που κάποτε ονειρευόταν. Το Ρουμανικό Κομμουνιστικό Κόμμα είχε ήδη κυρηχτεί παράνομο όταν ο Τσαουσέσκου εντάχθηκε σε αυτό. Φυλακίστηκε αρκετές φορές για τη συμμετοχή του στο κόμμα και σε δραστηριότητές του, αλλά για μικρότερα διαστήματα από ότι άλλα, επιφανή μέλη του κόμματος. Πρώτη φυλάκιση το 1936 και δεύτερη το 1940. Απέδρασε από τη φυλακή το 1944 και υπηρέτησε ως γραμματέας της Ένωσης της Κομμουνιστικής Νεολαίας (1944-45)
Παντρεύτηκε την Έλενα Πετρέσκου το 1936, η οποία ήταν επίσης ακτιβίστρια κομμουνίστρια. Μετά την πλήρη άνοδο των κομμουνιστών στην εξουσία στη Ρουμανία το 1947, ο Νικολάι Τσαουσέσκου διηύθυνε για πρώτη φορά το Υπουργείο Γεωργίας (1948–50) και από το 1950 έως το 1954 υπηρέτησε ως αναπληρωτής υπουργός των ενόπλων δυνάμεων με το βαθμό του υποστράτηγου. Υπό τον Gheorghe Gheorghiu Dej, έφτασε τελικά να καταλάβει τη δεύτερη υψηλότερη θέση στην κομματική ιεραρχία, κατέχοντας σημαντικές θέσεις στο Πολιτικό Γραφείο και τη Γραμματεία.
Το 1965, διαδέχθηκε στην εξουσία τον Gheorghe Gheorghiu Dej, τον πρώτο κομμουνιστή δικτάτορα, μετά το θάνατό του. Για περισσότερες από τρεις δεκαετίες, είχε τον απόλυτο έλεγχο όλων των αποφάσεων που λαμβάνονταν στην κομμουνιστική Ρουμανία. Μάλιστα, πρόσθεσε στις παρανομίες του και την πλαστογράφηση και παραποίηση στοιχείων. Έφτασε στο σημείο να παραποιήσει φωτογραφίες για να εφεύρει ένα επαναστατικό παρελθόν, το οποίο μετατράπηκε σε εθνική εορτή επί των ημερών του. Η παραποίηση στοιχείων αποτελούσε πάγια και προτιμώμενη πρακτική του κόμματος.
Ένας από τους τεράστιους διαδρόμους στο εσωτερικό του παλατιού του Τσαουσέσκου.
Κατά το ταξίδι μου στη Ρουμανία, στην παρέα είχαμε μαζί μας μία γυναίκα που πρόλαβε τα τελευταία χρόνια της δικτατορίας του Τσαουσέσκου και μας μετέφερε κάποιες πληροφορίες από το σκληρό παρελθόν. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι πήγαιναν με κουπόνι στον μπακάλη και περίμεναν σε ουρές για να πάρουν ένα μπουκάλι γάλα ανά οικογένεια και ένα μικρό κομμάτι βούτυρο. Το γάλα το άφηνε η μαμά της στο τραπέζι αλλά κανείς δεν τολμούσε να πάρει να πιει αν η ίδια δεν τους το μοίραζε. Μεγάλη πείνα μάστιζε πραγματικά τους κατοίκους όλης της χώρας. Η εξουσία του Νικολάι Τσαουσέσκου ρύθμιζε κάθε πτυχή της ζωής των πολιτών.
Μία από τις εντυπωσιακές αίθουσες του παλατιού.
Χιλιάδες ανθρώπους τους μετέφερε με συνοπτικές διαδικασίες να κατοικήσουν στα λεγόμενα: “σπιρτόκουτα”, μικρές, γκρίζες και στοιβαγμένες κατοικίες. Αυτό το έκανε για να έχει εργατικά χέρια σε περιοχές που χρειαζόταν, ανάλογα με τα εργοστάσια που άνοιγε, για να εκμεταλλευτεί με διαφορετικό τρόπο τη γη των κατοίκων και για να τους έχει μόνιμα εξαθλιωμένους και εξαρτώμενους. Μπορείτε να δείτε τα στοιβαγμένα αυτά “σπιρτόκουτα” στα προάστια του Βουκουρεστίου. Μία τέτοια αναγκαστική και μαζική μετακόμιση πραγματοποιήθηκε και για τις ανάγκες της οικοδόμησης του περίφημου παλατιού του.
Ο Νικολάι Τσαουσέσκου εφηύρε για τον εαυτό του το λειτούργημα του Προέδρου και παραχώρησε στη σύζυγό του. Έλενα, την τρίτη πολιτική θέση στο κράτος. Στην πραγματικότητα, η Έλενα ήταν το δεύτερο πιο ισχυρό πρόσωπο και συνάμα απεχθές πρόσωπο στη Ρουμανία. Ήταν μία γυναίκα τόσο κακιά και εκδικητική που μέχρι και τα μέλη του κόμματος τη μισούσαν και την περιφρονούσαν. Το γεγονός ότι ο Νικολάι άφησε αυτό το πρόσωπο επικεφαλής στις μέρες της Επανάστασης του 1989, οδήγησε στην προδοσία του ζεύγους από τον στρατό και το κόμμα.
Μία ακόμη από τις εντυπωσιακές αίθουσες του παλατιού.
Η πολιτική και το τέλος του Νικολάι Τσαουσέσκου
Ο Τσαουσέσκου είχε ιδρύσει μία μυστική αστυνομία, η οποία διατηρούσε αυστηρούς ελέγχους στην ελευθερία του λόγου και στα μέσα ενημέρωσης και δεν ανεχόταν καμία εσωτερική διαφωνία ή αντίθεση. Ελπίζοντας να ενισχύσει τον πληθυσμό της Ρουμανίας, το 1966 εξέδωσε το διάταγμα 770, ένα μέτρο που ουσιαστικά απαγόρευε την αντισύλληψη και τις αμβλώσεις. Οι γιατροί παρακολουθούσαν γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία για να διασφαλίσουν ότι δεν έπαιρναν μέτρα για να περιορίσουν τη γονιμότητά τους, αλλά τα ποσοστά μητρικής θνησιμότητας εκτοξεύθηκαν στα ύψη καθώς οι γυναίκες αναζητούσαν μη ασφαλή και παράνομα μέσα για να τερματίσουν την εγκυμοσύνη τους.
Σε μια προσπάθεια να αποπληρώσει το μεγάλο εξωτερικό χρέος που είχε συσσωρεύσει η κυβέρνησή του μέσω των κακοδιαχειριζόμενων βιομηχανικών εγχειρημάτων της τη δεκαετία του 1970, ο Τσαουσέσκου το 1982 διέταξε την εξαγωγή μεγάλου μέρους της γεωργικής και βιομηχανικής παραγωγής της χώρας. Οι ακραίες ελλείψεις που προέκυψαν από αυτό το μέτρο σε τρόφιμα, καύσιμα, ενέργεια, φάρμακα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης μείωσαν δραστικά το βιοτικό επίπεδο και ενέτειναν τις αναταραχές.
Ο Τσαουσέσκου ίδρυσε επίσης μια εκτεταμένη λατρεία προσωπικότητας και διόρισε τη σύζυγό του, Έλενα, και πολλά μέλη της ευρύτερης οικογένειάς του σε υψηλά πόστα στην κυβέρνηση και στο κόμμα. Ανάμεσα στα μεγαλεπήβολα και ανεφάρμοστα σχέδιά του ήταν ένα σχέδιο για την ισοπέδωση χιλιάδων χωριών της Ρουμανίας και τη μεταφορά των κατοίκων τους στα λεγόμενα αγροτεχνικά κέντρα.
Μία ακόμη πολυτελής αίθουσα του παλατιού.
Το καθεστώς του Τσαουσέσκου κατέρρευσε αφού διέταξε τις δυνάμεις ασφαλείας του να πυροβολήσουν κατά των αντικυβερνητικών διαδηλωτών στην πόλη Τιμισοάρα στις 17 Δεκεμβρίου 1989. Οι διαδηλώσεις εξαπλώθηκαν στο Βουκουρέστι και στις 22 Δεκεμβρίου ο ρουμανικός στρατός αυτομόλησε στους διαδηλωτές. Την ίδια μέρα ο Τσαουσέσκου και η σύζυγός του έφυγαν από την πρωτεύουσα με ελικόπτερο, αλλά συνελήφθησαν και τέθηκαν υπό κράτηση από τις ένοπλες δυνάμεις.
Στις 25 Δεκεμβρίου το ζευγάρι δικάστηκε εσπευσμένα και καταδικάστηκε από ειδικό στρατοδικείο με την κατηγορία της μαζικής δολοφονίας και άλλων εγκλημάτων. Στη συνέχεια, ο Τσαουσέσκου και η σύζυγός του πυροβολήθηκαν από εκτελεστικό απόσπασμα.
Το παλάτι του λαού
Την ώρα που οι πολίτες της Ρουμανίας μαστίζονταν από την πείνα, τις διακοπές ρεύματος και τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης, το ζεύγος Τσαουσέσκου ζούσε μέσα στη χλιδή και την πολυτέλεια. Η μεγαλομανία και η κακία του ζεύγους, το κατέστησε πολύ σύντομα με μισητό από όλους. Αποκορύφωμα της ματαιοδοξίας τους ήταν το περίφημο παλάτι του λαού, το οποίο υποτίθεται θα αντικατόπτριζε την ευημερία και το μεγαλείο της κοινωνίας. Πόσο ειρωνικό όνομα! Πλέον αυτό το κτήριο αποκαλείται το παλάτι του Κοινοβουλίου και στεγάζει το Κοινοβούλιο και διάφορες κρατικές υπηρεσίες.
Για να γίνει χώρος για ένα τόσο μεγάλο κτήριο, ολόκληρες γειτονιές ισοπεδώθηκαν μέσα σε μία νύχτα! Ο κόσμος έλαβε ειδοποίηση το πρωί να μαζέψει τα πράγματά του και να φύγει, ενώ μέχρι το μεσημέρι κατέφθασαν οι μπουλντόζες και άρχιζαν να γκρεμίζουν τα πάντα! Συνολικά εκτοπίστηκαν εν μία νυκτί 40.000 άνθρωποι, κατεδαφίστηκαν 9.000 σπίτια και καταστράφηκαν πολλά μνημεία και εκκλησίες, συμπεριλαμβανομένου ενός μοναστηριού που χρονολογείται από το 1564.
Τα γεγονότα αυτά μας πηγαίνουν πίσω στο 1984, όταν ξεκίνησαν οι εργασίες για το παλάτι. Στο αποκορύφωμα των εργασιών, δούλευαν ταυτόχρονα 20.000 εργάτες, 5.000 στρατιώτες και 700 αρχιτέκτονες. Οι εργασίες δεν σταματούσαν, δούλευαν όλο το 24ωρο το οποίο είχε χωριστεί σε τρεις βάρδιες.
Μία από τις αίθουσες του Κοινοβουλίου με έναν από τους χιλιάδες πολυέλαιους.
Υπάρχει μια τεράστια αίθουσα εκδηλώσεων, την οποία μπορείτε να δείτε στην ξενάγηση. Σε δύο αντικρυστές πλευρές αυτής της αίθουσας υπάρχουν δύο ημικυκλικές σκάλες που οδηγούν στον επάνω όροφο. Ο Νικολάι Τσαουσέσκου δοκίμαζε τις σκάλες κάθε φορά που τις έφτιαχναν και διέταζε να τις γκρεμίσουν και να τις ξαναφτιάξουν, μέχρι που να ανεβαίνει χωρίς να λαχανιάζει! Από αυτές τις σκάλες υπολόγιζε ότι θα κάνει την εντυπωσιακή είσοδό του αυτός και η σύζυγός του στην αίθουσα.
Το όραμα του Τσαουσέσκου ήταν χτισμένο πάνω στην καταστροφή. Ο μεγάλος σεισμός του 1977 του έδωσε την τέλεια δικαιολογία για την αναμόρφωση της πρωτεύουσας. Τα σχέδιά του περιελάμβαναν την καταστροφή της Παλιάς Πόλης καθώς η παρουσία της ήταν μια ζωντανή υπενθύμιση μιας ιστορικής εποχής που το καθεστώς ήθελε να διαγράψει από τη συλλογική μνήμη. Συνολικά, το ένα τέταρτο του ιστορικού κέντρου καταστράφηκε η συστηματικοποίηση της κοινωνικής και πολιτικής ζωής που ήθελε να επιβάλει, εδραιώθηκε.
Για το χτίσιμο αυτού του τεράστιου παλατιού εξάντλησε όλους τους φυσικούς πόρους της χώρας του. Ξυλεία, μάρμαρα, πλακάκια, τούβλα, γυαλί, κρύσταλλοι και γενικότερα όλα τα υλικά, ήθελε να είναι εγχώρια. Για το λόγο αυτό έχτιζε εργοστάσια παραγωγής και στράγγιζε τους πόρους από τους πολίτες. Το παλάτι του Κοινοβουλίου είναι το δεύτερο μεγαλύτερο διοικητικό κτήριο στον κόσμο, μετά το Πεντάγωνο, με επιφάνεια 365.000 τ.μ.
Αλήθειες και μύθοι για το παλάτι του Τσαουσέσκου
Αναφέραμε ήδη ότι το Κοινοβούλιο της Ρουμανίας είναι το δεύτερο μεγαλύτερο διοικητικό κτήριο στον κόσμο. Διαθέτει 9 ορόφους πάνω από το έδαφος και 9 υπόγεια επίπεδα. Στο υπόγειο κατασκευάστηκαν δύο αντιπυρηνικά καταφύγια. Ωστόσο, δεν είναι πιθανό αυτό το τμήμα του Μεγάρου του Κοινοβουλίου να είναι ανοιχτό για επισκέψεις σύντομα. Επίσης, το παλάτι είναι η τρίτη μεγαλύτερη σε όγκο κατασκευή, μετά το Κτήριο Συναρμολόγησης Πυραύλων στο Cape Canaveral στη Φλόριντα και την πυραμίδα του Quetzalcoatl στο Μεξικό.
Το κτίριο έχει ύψος 86 μέτρα πάνω από το επίπεδο του εδάφους και βάθος 14 μέτρα, έχει μήκος 270 μ. και πλάτος 245 μ.. Η ποσότητα των πρώτων υλών που χρησιμοποιήθηκαν είναι εντυπωσιακή: 1 εκατομμύριο κυβικά μέτρα μάρμαρο, 900.000 κυβικά μέτρα από τα καλύτερα ξύλα, 700.000 τόνοι χάλυβα, 3.500 τόνοι κρύσταλλο για 2.800 πολυελαίους, 100 κιλά χρυσό, 3.500 τετραγωνικά μέτρα μέτρα χαλιών. Τα αποτελέσματα είναι θεαματικά καθώς τα διακοσμητικά, όσο μεγάλα και περίτεχνα κι αν είναι, είναι σκαλισμένα στο χέρι και εξατομικευμένα ανάλογα με το θέμα και το σκοπό του δωματίου.
Πολλοί αστικοί μύθοι έχουν συνδεθεί με το παλάτι του λαού και ορισμένοι αναφέρονται σε φαντάσματα των εργατών που έχασαν τη ζωή τους κατά την εργασία τους εκεί. Άλλοι, μιλούν για μυστικές υπόγειες σήραγγες που συνδέουν το κτήριο με το αεροδρόμιο και άλλα κυβερνητικά κτήρια της πρωτεύουσας. Αυτό που είναι σχεδόν σίγουρο είναι ότι δημιουργήθηκαν δύο υπόγεια κανάλια νερού για να επιτρέψουν στον Τσαουσέσκου να δραπετεύσει σε περίπτωση επανάστασης. Στο υπόγειο κατασκευάστηκαν επίσης δύο αντιπυρηνικά καταφύγια. Ωστόσο, δεν είναι πιθανό αυτό το τμήμα του Μεγάρου του Κοινοβουλίου να είναι ανοιχτό για επισκέψεις σύντομα.
Ο Τσαουσέσκου δεν έζησε αρκετά για να δει το τελευταίο του όνειρο να γίνεται πραγματικότητα. Το παλάτι είχε φτάσει περίπου στο 70% της τελείωσής του τον Δεκέμβριο του 1989. Το 1994, σε μία ειρωνική τροπή της ιστορίας, το παλάτι του Τσαουσέσκου μετατράπηκε από σύμβολο του κομμουνισμού σε έδρα του Κοινοβουλίου, ενός δημοκρατικού θεσμού.
Αυτές οι δύο σημαίες βρέθηκαν μετά το τέλος της Επανάστασης στο υπόγειο και θεώρησαν σωστό να τις τοποθετήσουνε εκεί.
Μετά από μία δίωρη ξενάγηση, είδαμε μόνο το 5% του παλατιού! Η ξενάγηση ολοκληρώνεται σε ένα από τα υπόγεια. Πρόκειται για μία εκπληκτική εμπειρία που αξίζει να ζήσετε και σίγουρα θα μάθετε ακόμη πολλά περισσότερα για την ιστορία και τα πρόσωπα από όσα μπορείτε να μάθετε μέσα από ένα άρθρο.