Η νεκρόπολη της Σακκάρα είναι από τις πιο εντυπωσιακές νεκροπόλεις της Αιγύπτου. Είναι ιδιαίτερα γνωστή λόγω της πρώτης πυραμίδας της Αιγύπτου που χτίστηκε εκεί, της βαθμιδωτής πυραμίδας του Ζοζέρ. Σήμερα όμως, θα σας ξεναγήσω σε μία λιγότερο γνωστή αλλά ίσως ακόμα πιο εντυπωσιακή πυραμίδα, σε αυτήν του Unis, ή αλλιώς, Ουνάς. Το εκπληκτικό εδώ είναι ότι τα ιερογλυφικά στο εσωτερικό έχουν βρεθεί σε πάρα πολύ καλή κατάσταση, ενώ σε πολλά σημεία μπορούμε να δούμε καθαρά και το αρχικό χρώμα με το οποίο τα είχαν βάψει.
Απεικονίσεις στον νεκρικό θάλαμο, πίσω από τη σαρκοφάγο του βασιλιά, η οποία ήταν κατασκευασμένη από βασάλτη. Παρατηρούμε ότι σε κάποια σημεία τα χρώματα παραμένουν ζωντανά!
Ποιος ήταν ο Unis;
Ο Unis (Ουνάς) ήταν ο τελευταίος βασιλιάς της 5ης δυναστείας (2.435 – 2306 π.Χ.) της Αρχαίας Αιγύπτου και ο πρώτος φαραώ που χάραξε ιερογλυφικά μέσα σε πυραμίδα της Σακκάρα, τα οποία σχετίζονταν με τη θρησκεία και τη μαγεία. Υπολογίζεται ότι βασίλευσε για 30-33 χρόνια. Είχε δύο συζύγους, τη βασίλισσα Nebet και τη βασίλισσα Khenut. Και οι δύο βασίλισσες θάφτηκαν σε μασταμπά έξω από το συγκρότημα του Unis, γεγονός ασυνήθιστο καθώς συνήθως οι βασίλισσες θάβονταν σε μικρότερες πυραμίδες, κοντά στον βασιλιά.
Παρά το γεγονός ότι η πυραμίδα του Ουνάς είναι η μικρότερη πυραμίδα βασιλιά στο Παλαιό Βασίλειο, είναι η πρώτη που περιέχει εγχάρακτες απεικονίσεις και ολόκληρα κείμενα. Στους εσωτερικούς τείχους διακρίνονται 128 ξόρκια, τα οποία όλα μαζί συντάσσουν το Κείμενο των Πυραμίδων. Κατά το Νέο Βασίλειο αυτό το κείμενο μετονομάστηκε σε Βιβλίο των Νεκρών, όπως το γνωρίζουμε σήμερα. Τα ανάγλυφα και τα κείμενα στον ταφικό θάλαμο και στα άλλα δωμάτια είχαν σκοπό να βοηθήσουν τον αποθανόντα Φαραώ στη μετά θάνατον ζωή. Τα κείμενα διασώζουν πολλές αρχαϊκές λειτουργίες και αποτελούν πολύτιμη επιτομή των πρώιμων αιγυπτιακών δοξασιών.
Ιερογλυφικά στον νεκρικό θάλαμο του Unis.
Σε κάποιες απεικονίσεις στα τοιχώματα βλέπουμε τη μεταφορά τεράστιων όγκων γρανίτη από το Ασουάν για τον ναό του βασιλιά. Ο γρανίτης είναι ένα από τα πιο σκληρά, ανθεκτικά υλικά και χρησιμοποιούνταν κατά κόρον από τους βασιλιάδες για το χτίσιμο πυραμίδων και ναών. Βλέπουμε επίσης, την πρώτη σκηνή μάχης σε αιγυπτιακό ανάγλυφο καθώς και σκηνές πλοίων που μεταφέρουν ξένους λαούς. Αυτό πιθανότατα καταδεικνύει το εμπόριο που είχε αναπτυχθεί με τη Συρία κατά τη βασιλεία του Unis. Μία ακόμα σκηνή που μπορούμε να διακρίνουμε ξεκάθαρα, απεικονίζει έναν λιμό. Ίσως πρόκειται για κάποιον λιμό που σημειώθηκε στα χρόνια του βασιλιά ή σύμφωνα με ορισμένες απόψεις, δείχνει τη βοήθεια που προσέφερε ο βασιλιάς σε όσους λιμοκτονούσαν ή στις πεινασμένες φυλές της ερήμου.
Εισερχόμαστε στην Πυραμίδα του Unis
Ο ξεναγός μάς πήγε μέχρι την είσοδο της πυραμίδας, λέγοντας ότι οι ξεναγοί δεν επιτρέπεται να μπαίνουν στο εσωτερικό. Έτσι, μάς παρέδωσε σε έναν “φύλακα” ο οποίος μάς ξενάγησε στο εσωτερικό με το απαραίτητο φιλοδώρημα, φυσικά. Αυτό να το έχετε στα υπόψιν αν ταξιδέψετε στην Αίγυπτο. Πρέπει να έχετε πάνω σας μετρητά και να είστε έτοιμοι να δώσετε ένα μικρό φιλοδώρημα σε όποιον σας εξυπηρετήσει, ακόμα κι αν έχετε ήδη πληρώσει ένα ακριβό εισιτήριο! Θα κλείσω την παρένθεση και θα συνεχίσω με την είσοδό μας στο εσωτερικό του πανέμορφου αυτού χώρου.
Ξόρκια που βοηθούν τον Φαραώ στη μετά θάνατον ζωή και προστατεύουν την ψυχή του από τους κινδύνους που συναντάει.
Εισερχόμαστε από ένα πολύ μικρό άνοιγμα και πρέπει να διανύσουμε αρκετά μέτρα σκυφτοί μέχρι να φτάσουμε στον πρώτο θάλαμο. Αυτή ήταν μία γενική πρακτική στις πυραμίδες. Οι είσοδοι ήταν πάντα πολύ μικρές, ώστε να αποτρέπουν τους τυμβωρύχους και να δυσκολεύουν την έξοδο οποιουδήποτε δεν έπρεπε να βρίσκεται εκεί. Ένας ακόμη λόγος για να μπει κάποιος σκυφτός στον νεκρικό θάλαμο της πυραμίδας, ήταν η ταπεινότητα και ο σεβασμός προς τον νεκρό.
Εξωτερικά, η πυραμίδα είναι κατεστραμμένη αλλά το εσωτερικό της είναι άκρως εντυπωσιακό! Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος που το εσωτερικό βρίσκεται σε τόσο καλή κατάσταση. Η πυραμίδα εξωτερικά φαινόταν σαν ένα μισοθαμμένο ερείπιο και πιθανότατα θεωρήθηκε ότι δεν ανήκε σε κάποιο σημαντικό πρόσωπο για να αξίζει τον κόπο να την ξεθάψουν και να τη συλήσουν. Σύμφωνα με τα κείμενα των θαλάμων, αυτή η πυραμίδα ονομάστηκε αρχικά: “Όμορφα που είναι τα μέρη του Ούνας”.
Οι τοίχοι του νεκρικού θαλάμου είναι φτιαγμένοι από αλάβαστρο και πάνω σ’ αυτό έχουν χαραχτεί τα ξόρκια. Το αλάβαστρο είναι κατάλευκο και διάφανο για κάποια εκατοστά πάχους. Έτσι μπορεί κανείς να δει ένα πραγματικά εκπληκτικό θέαμα όταν το φως ενός φακού περνά πάνω από τα ιερογλυφικά. Δείτε το βίντεο που ακολουθεί μέχρι το τέλος και θα καταλάβετε τι εννοώ!