Σε μία από τις εξερευνήσεις μου στην ορεινή Κορινθία, αναζήτησα τα ερείπια μιας πάλαι ποτέ λαμπρής πόλης. Η Αρχαία Φενεός δεν είναι ένας γνωστός προορισμός για το ευρύ κοινό. Η πρόσβαση σε αυτήν δε, είναι λιγάκι δύσκολη ή πιο σωστά, μπορεί να μπερδευτείτε στην πορεία.
Υπάρχει χωριό που λέγεται Αρχαία Φενεός, στο οποίο βρίσκεται και το Αρχαιολογικό Μουσείο Φενεού. Πριν λίγο καιρό που το επισκέφθηκα, ήταν “προσωρινά κλειστό”. Οπότε, αν ακολουθείτε τη σήμανση στους δρόμους για την Αρχαία Φενεό, θα βρεθείτε σε αυτό το χωριό και όχι στην πραγματικά Αρχαία Φενεό! Πηγαίνοντας πρώτη φορά, όμως, δεν το γνώριζα αυτό, οπότε φτάνοντας στο κλειστό Μουσείο, ρώτησα τους ντόπιους για το πώς θα βρω την τοποθεσία που ψάχνω.
Η αλήθεια είναι ότι υπάρχει μία πολύ διακριτική σήμανση στον επαρχιακό δρόμο. Φεύγω, λοιπόν, από το χωριό και φτάνοντας στο σημείο που μου υπέδειξαν, ακολούθησα έναν χωματόδρομο που περνούσε μέσα από χωράφια.Η πορεία με οδήγησε σε ένα λοφάκι όπου ο δρόμος διακλαδώνεται. Μη γνωρίζοντας ποια κατεύθυνση να πάρω, άφησα εκεί το αυτοκίνητο και επέλεξα να πάω προς τα δεξιά.
Στον Αρχαιολογικό Χώρο της Αρχαίας Φενεού.
Η αρχική επιλογή ήταν σωστή, καθώς μετά από δύο λεπτά περπάτημα, είδα μπροστά μου τα ερείπια αυτής της πόλης και μία παρατημένη επιγραφή: Αρχαιολογικός Χώρος. Ωστόσο, δεν υπήρχε πουθενά καμία περίφραξη, ούτε στον αρχαιολογικό χώρο αλλά ούτε και στα γύρω χωράφια. Κάπως έτσι ξεκίνησε η περιπέτειά μου!
Την ώρα που τραβούσα βίντεο και φωτογραφίες, είδα ένα αδέσποτο σκυλί να πετάγεται και ξαφνικά άρχισαν να τρέχουν προς το μέρος μου τέσσερα ακόμα σκυλιά! Περιττό να σας πω το πόσο φοβήθηκα!
Πώς σώθηκα από αυτήν την κατάσταση; Θαύμα θα το αποκαλέσω. Όταν τα σκυλιά με πλησίασαν αρκετά, ένα από αυτά μπήκε μπροστά από τα άλλα και σταμάτησε την επικείμενη επίθεση. Είναι πραγματικά πολύ περίεργο, καθώς ήταν η δεύτερη φορά που σώθηκα από μπουλούκι σκύλων με αυτόν τον τρόπο! Είναι βέβαιο ότι δεν θα ξαναπάω εκεί και δεν σας το συστήνω. Ωστόσο, αξίζει να δείτε το ολίγων δευτερολέπτων βίντεο για το οποίο πέρασα τέτοια δοκιμασία!
Αρχαία Φενεός: από το χτες μέχρι το σήμερα
Σήμερα, η Φενεός ανήκει στο νομό Κορινθίας, μάλιστα βρίσκεται πολύ κοντά στη λίμνη Δόξα και τη Μονή του Αγίου Γεωργίου με το Κρυφό Σχολειό. Ωστόσο, κάποτε ήταν μία από τις μεγαλύτερες και πλουσιότερες πόλεις-κράτη της αρχαίας Αρκαδίας. Σε αυτό συνέβαλε καταλυτικά η τοποθεσία, καθώς την περιοχή διέσχιζαν δύο ποτάμια, ο Όλβιος και ο Δόξας. Η πεδιάδα, λοιπόν, ήταν εύφορη και αυτό την καθιστούσε ιδανική για την ανάπτυξη και την άνθιση οργανωμένων κοινωνιών.
Ο πρώτος οικισμός στην περιοχή του Φενεού δημιουργήθηκε από τους Πελασγούς, ενώ το 1900 π.Χ. κατοικήθηκε από Αρκάδες. Ουσιαστικά όμως, ανάμεσα στο μύθο και την πραγματική ιστορία, ως Αρκάδες αναφέρεται το γένος του Λυκάωνα, ο οποίος ήταν γιος του Πελασγού, του πρώτου ανθρώπου που αναδύθηκε απ’ τη γη και της νύμφης Κυλλήνης.
Γύρω στο 1500, ιδρύθηκε από τον Φενεό το Μυκηναϊκό κέντρο της πόλης. Στην ευρύτερη περιοχή, όπως διασώζεται από αρχαίους συγγραφείς αλλά και όπως μαρτυρούν οι ανασκαφές, υπήρχαν αρκετοί ναοί. Ένας ναός της Ελευσίνιας Δήμητρας, ναός της Κιδαρίας Δήμητρας, του Ασκληπιού και του Φενεάτη Ερμή. Επίσης, στην Φενεό βρίσκονταν οι τάφοι του Ιφικλή, αδερφού του Ηρακλή και του Μυρτίλου.
Μυθολογικά στοιχεία για την Αρχαία Φενεό
Αναφέραμε ότι στην Φενεό υπήρχε ναός της Ελευσίνιας Δήμητρας. Ασφαλώς και αυτό δεν είναι τυχαίο και θα βρούμε την εξήγηση σε έναν μύθο! Η πεδιάδα του Φενεού είχε καταβόθρες από τις οποίες στραγγίζουν τα νερά των ποταμών όταν υπερχείλιζαν. Λέγεται μάλιστα, ότι οι καταβόθρες αυτές ήταν έργο του Ηρακλή. Τα νερά που “εξαφανίζονταν”, αναδύονταν αρκετά πιο μακριά, στις πηγές του Λάδωνα.
Σύμφωνα με έναν μύθο, λοιπόν, σε αυτές τις καταβόθρες υπήρχε είσοδος για τον Άδη. Λέγεται ότι από εκεί κατέβηκε η Δήμητρα, όταν έψαχνε την κόρη της Περσεφόνη. Ένας άλλος μύθος που συνδέεται με την περιοχή, αναφέρεται στον Ηρακλή και τον Απόλλωνα.
Όταν ο Ηρακλής ζήτησε χρησμό από τους Δελφούς, η Πυθία αρνήθηκε να του τον δώσει. Τότε, ο Ηρακλής έκλεψε τον τρίποδα και τον έφερε στην Φενεό με σκοπό να ιδρύσει άλλο μαντείο. Ωστόσο, όταν έφτασε εκεί, τον περίμενε ο Απόλλων για να πάρει πίσω τον τρίποδα. Ο Δίας, βλέποντας ότι τα αδέρφια ήταν έτοιμα για μεγάλο τσακωμό, έριξε ανάμεσά τους έναν κεραυνό. Έτσι, ο Απόλλων πήρε τον τρίποδα και τον επέστρεψε και ο Ηρακλής πήρε το χρησμό που αναζητούσε.
