Οι ομορφιές της Πολωνίας μπορούν να σε εκπλήξουν! Για να τις ανακαλύψεις, δεν έχεις παρά να την εξερευνήσεις οδικώς. Σε αυτό το ταξίδι, αξίζει να περιηγηθείς στην περιοχή που καλείται: “Trail of the Eagles’ Nests”. Αυτή η διαδρομή πήρε το όνομά της από τα πολυάριθμα κάστρα και τους πύργους – παρατηρητήρια που είναι χτισμένα στις κορυφές λόφων και έμοιαζαν από μακριά σαν φωλιές πουλιών. Σε αυτό το πανέμορφο κομμάτι της Πολωνίας βρίσκεται και το κάστρο που θα επισκεφθούμε σήμερα, το Ogrodzieniec.
Για την ιστορία, να αναφέρουμε ότι το Trail of the Eagles’ Nests συνδέει την Κρακοβία και την Czestochowa, μέσα από τα βραχώδη υψίπεδα του Jura. Κατά το Μεσαίωνα, το Jura ήταν μια συνοριακή περιοχή μεταξύ της Πολωνίας και της Σιλεσίας, η οποία ανήκε στο στέμμα της Βοημίας. Σε αυτήν την περιοχή υπάρχουν περίπου 25 κάστρα και πύργοι. Τα περισσότερα είναι πλέον ερειπωμένα, ωστόσο, κάποια από αυτά τα έχουν διατηρήσει και τα έχουν αναστηλώσει με το αρχικό δομικό τους υλικό. Ο αετός στο όνομα του μονοπατιού αποτελεί μια άμεση αναφορά στο πουλί που εμφανίζεται στο έμβλημα της Πολωνίας.
Η ιστορία του κάστρου Ogrodzieniec
Το κάστρο Ogrodzieniec στο Podzamcze, χτίστηκε την εποχή του βασιλιά Casimir του Μέγα στον ψηλότερο λόφο της οροσειράς Kraków-Częstochowa, Janowskiego ύψους 515,5 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Είναι το μεγαλύτερο και πιο διάσημο κάστρο στη Σιλεσία, καθώς και το πιο δημοφιλές από όλα τα κάστρα στο Trail of the Eagles’ Nests. Αποτελεί παράδειγμα της δεξιοτεχνίας των ντόπιων οικοδόμων που, με τους αιώνες, μετέτρεψαν το Ogrodzieniec σε μια εντυπωσιακή κατοικία μεγιστάνων.
Οι απαρχές αυτού του κάστρου χάνονται στα βάθη των αιώνων, ωστόσο, πιστεύεται ότι εδώ υπήρχε αρχικά ένα ξύλινο οχυρό, ήδη από τον 12ο αιώνα. Αυτό το οχυρό, πιθανολογείται ότι κάηκε το 1241 από τους Τατάρους. Το πλίνθινο κάστρο χτίστηκε τον 14ο αιώνα, με εντολή του βασιλιά Casimir του Μέγα. Το γεγονός που οδήγησε σε αυτήν την απόφαση ήταν το κάψιμο μιας ξύλινης αμυντικής σκοπιάς στο κοντινό όρος Birów.
Στη συνέχεια, χτίστηκε ένα γοτθικό κάστρο, το οποίο μαζί με τα άλλα οχυρά της ορεινής περιοχής, προστάτευε τα νοτιοδυτικά σύνορα του Βασιλείου της Πολωνίας από τις εισβολές της Τσέχικης Δημοκρατίας και των Δουκάτων της Σιλεσίας. Το 1386, με την παραχώρηση του βασιλιά Władysław Jagiełło, το βασιλικό κάστρο, περιήλθε στην κατοχή της ιπποτικής οικογένειας Włodek του θυρεού Sulima.
Κατά τη διάρκεια των αιώνων, ως αποτέλεσμα πωλήσεων ή οικογενειακών διασυνδέσεων, το κάστρο άλλαξε πολλές φορές ιδιοκτήτες. Έφτασε σε πολλές οικογένειες εμπόρων, ευγενών, ακόμα και μεγιστάνων. Το 1523, λόγω του χρέους των προηγούμενων ιδιοκτητών, το κάστρο ανέλαβε ο πιστωτής τους, Jana Bonera (Γιαν Μπόνερ), ο οποίος ήταν τραπεζίτης, δήμαρχος της Κρακοβίας και εργάτης αλατωρυχείου.
Στη συνέχεια το κληρονόμησε ο ανιψιός του Seweryn Boner, ο οποίος το 1530 ξεκίνησε την ανοικοδόμηση και την επέκταση του γοτθικού κάστρου σε μια όμορφη αναγεννησιακή κατοικία. Αυτά τα έργα διήρκησαν 15 έτη, μέχρι το 1545. Μετά το θάνατο του Seweryn, συνεχίστηκαν από τον γιο του Stanisław κατά τα έτη 1550-1560. Λόγω της ομοιότητας, το κάστρο ονομαζόταν τότε: “το μικρό Wawel”, και η λαμπρότητα και ο πλούτος του λέγεται ότι ισοδυναμούσαν με το βασιλικό κάστρο στην Κρακοβία.
Η ακμή και η παρακμή του κάστρου Ogrodzieniec
Λαμπρή εποχή για το κάστρο ήταν ο 16ος και ο 17ος αιώνας, πιθανότατα λόγω της πολιτικής σταθερότητας. Το 1561, η κόρη του Seweryn, Zofia, προσέφερε το κάστρο ως προίκα στον Μέγα Στρατάρχη του Στέμματος Janowi Firlejowi. Από τότε, η οικογένεια των μεγιστάνων Firlejowi το κυβέρνησε για περισσότερα από 100 χρόνια.
Ασφαλώς, τίποτα δεν μπορεί να είναι ολότελα ρόδινο, και έτσι έχουμε δύο δύσκολες στιγμές στην ιστορία αυτού του κάστρου. Η πρώτη, ήταν το 1587, όταν ο αρχιδούκας Μαξιμιλιανός Αψβούργος, υποψήφιος του Πολωνικού θρόνου, με τα αυστριακά στρατεύματά του κατέλαβε και λεηλάτησε το Ogrodzieniec. Η δεύτερη, ήρθε το 1655, με τις επιδρομές των Σουηδών. Πιο συγκεκριμένα, ο βασιλιάς Karola X Gustawa (Κάρολος Γκουστάβ ο 10ος) κατέλαβε το κάστρο, το λεηλάτησε κι αυτός και το κατέστρεψε εν μέρει.
Μετά τον «Σουηδικό Κατακλυσμό», το μερικώς κατεστραμμένο κάστρο αγοράστηκε από τον Stanisław Warszycki, μεγιστάνα και ηγεμόνα της Κρακοβίας. Πρόκειται για έναν μεγάλο πατριώτη της Κρακοβίας ο οποίος πολέμησε γενναία τους Σουηδούς. Ανοικοδόμησε τα εξασθενημένα και κατεστραμμένα τείχη, και στο εξωτερικό τους έχτισε στάβλους και ένα ισχυρό αμυντικό τείχος.
Στις αρχές του 18ου αιώνα, το 1702, κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Βόρειου Πολέμου, το κάστρο καταλήφθηκε ξανά, λεηλατήθηκε και πυρπολήθηκε από τα σουηδικά στρατεύματα του βασιλιά Καρόλου 12ου. Η φωτιά προκάλεσε τεράστιες ζημιές στο κάστρο, από τις οποίες δεν συνήλθε ποτέ. Οι τότε ιδιοκτήτες, η οικογένεια Męciński, ανοικοδόμησαν μόνο το κεντρικό τμήμα. Έτσι, το φρούριο άρχισε να παρακμάζει με τον καιρό.
Το κάστρο, που δεν ανακαινίστηκε ή ξαναχτίστηκε, άρχισε να μετατρέπεται σταδιακά σε ερείπιο. Το 1784, ενώ βρισκόταν σε αποσύνθεση, αγοράστηκε από τον Tomasz Jakliński, αναπληρωτή δικαστή της Κρακοβίας, ο οποίος έχτισε μια κοντινή εκκλησία στο Ogrodzieniec από την πέτρα του κάστρου. Η τελευταία ιδιοκτήτρια που ζούσε εκεί, η κόμισσα Zofia Mieroszewska, λόγω της πολύ κακής κατάστασης του κάστρου, μετακόμισε από αυτό σε ένα κοντινό αγρόκτημα, το 1810. Έκτοτε, οι ντόπιοι χρησιμοποίησαν τις πέτρες από τα ερείπια του κάστρου για να χτίσουν τα σπίτια τους.
Μπορείτε να περιηγηθείτε στο κάστρο με τη λήψη από drone στο βίντεο που ακολουθεί:
Ogrodzieniec: από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι σήμερα
Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, και πιο συγκεκριμένα κατά την επίθεση του Ιανουαρίου του Κόκκινου Στρατού το 1945, τα ερείπια του κάστρου υπέστησαν περαιτέρω σοβαρές ζημιές. Μετά τον πόλεμο, χάρη στη μεγάλη προσπάθεια του πολωνικού κράτους, η περιοχή καθαρίστηκε από τα συντρίμμια και τα τείχη του κάστρου ανακαινίστηκαν και ασφαλίστηκαν. Έγιναν επίσης αρχαιολογικά και αρχιτεκτονικά έργα, σημειώθηκε η πρώτη διαδρομή περιήγησης και το 1973 άνοιξε επίσημα τις πόρτες του για τους τουρίστες. Επί του παρόντος, ο ιδιοκτήτης του κάστρου είναι η κοινότητα Ogrodzieniec, και από το 1995, η εγκατάσταση διαχειρίζεται η κοινοτική εταιρεία “Zamek”.
Ολόκληρο το συγκρότημα καλύπτει μια έκταση περίπου 3,5 εκταρίων και το μήκος του αμυντικού τείχους είναι περίπου 400 μέτρα. Το παλαιότερο τμήμα του κάστρου βρίσκεται στη βόρεια πλευρά πάνω σε βράχο, είναι το λεγόμενο: “Ψηλό Κάστρο”. Παλαιότερα υπήρχαν μοναστήρια γύρω από την αυλή του άρχοντα, που ένωναν διάφορα μέρη του κάστρου σε μεμονωμένους ορόφους. Στο κέντρο υπάρχει ανακατασκευασμένη δεξαμενή όμβριων υδάτων. Στο επίπεδο αυτό υπήρχε και η καστροκουζίνα, δίπλα στην οποία υπήρχε πηγάδι και σαλόνι για τους μάγειρες. Κάτω από την κουζίνα υπήρχαν κελάρια σκοποβολής, που χρησίμευαν ως ντουλάπια.
Επί του παρόντος, υπάρχει εκεί ένα κομψό πανδοχείο ιπποτών. Στους επάνω ορόφους του κάστρου στεγάζονταν υπνοδωμάτια, τραπεζαρία, σαλόνια, θησαυροφυλάκιο, οπλοστάσιο, πυριτιδαποθήκη και αποθήκη. Υπάρχουν επίσης πύργοι που βρίσκονται πάνω στα βράχια και λειτουργούσαν ως σημεία παρατήρησης και άμυνας, ενώ ο νότιος πύργος ήταν επίσης φυλακή. Από τα νότια υπάρχει και το λεγόμενο «πόδι της χήνας», δηλαδή ένα προστιθέμενο κλαδί, που μεγάλωσε τους χώρους διαμονής και αύξησε την αμυντική αξία.
Από τα ψηλότερα σημεία του κάστρου, υπάρχει μια εντυπωσιακή θέα στο Jura, καθώς και στο «Czubatka», την ψηλότερη κορυφή του υψίπεδου που στεφανώνει το βουνό του κάστρου. Κατά την τουριστική περίοδο, το κάστρο φιλοξενεί διάφορες ιστορικές και υπαίθριες εκδηλώσεις, όπως «Βαρβαρική Εισβολή», «Διεθνές Τουρνουά Ιπποτών», «Juromania» κ.λπ. Επίσης, διοργανώνονται νυχτερινές εκδηλώσεις, όπως «βράδια με φαντάσματα» και «Ogrodzieniec Night of Horror». Πολύ δημοφιλές είναι και το «balloonade», ένα διαγωνιστικό σόου με μπαλόνια. Αν βρεθείτε εκεί σε περίοδο εκδηλώσεων, μην το χάσετε!