Friday, May 9, 2025
  • Αρχικη
  • Εξ-ερευνησεις
  • Μετα τα … φυσικα!
  • Μυθικες Ιστοριες
  • Βιβλιοτοπιο
  • Ας γνωριστουμε
  • Login/Register
My Alchemies
  • Αρχικη
  • Εξ-ερευνησεις
  • Μετα τα … φυσικα!
  • Μυθικες Ιστοριες
  • Βιβλιοτοπιο
  • Ας γνωριστουμε
"Οι αλχημιστές ψάχνοντας για χρυσάφι ανακάλυψαν πολλά άλλα πράγματα μεγαλύτερης αξίας." Άρθουρ Σοπενχάουερ
My Alchemies
  • Αρχικη
  • Εξ-ερευνησεις
  • Μετα τα … φυσικα!
  • Μυθικες Ιστοριες
  • Βιβλιοτοπιο
  • Ας γνωριστουμε
My Alchemies
My Alchemies
  • Αρχικη
  • Εξ-ερευνησεις
  • Μετα τα … φυσικα!
  • Μυθικες Ιστοριες
  • Βιβλιοτοπιο
  • Ας γνωριστουμε

@2022 - All Right Reserved. Designed and Developed by PenciDesign

Home » μυθικές ιστορίες » Page 2
Tag:

μυθικές ιστορίες

Οι πραγματικοί κώδικες του da Vinci
Μυθικές Ιστορίες

Οι ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΙ κώδικες του Da Vinci

by iopapami_admin

Πόσα έχουν γραφτεί και ειπωθεί για τον κώδικα του da Vinci; Ειδικότερα, μετά το μυθιστόρημα του Dan Brown που μεταφέρθηκε και στη μεγάλη οθόνη με τίτλο: Ο κώδικας da Vinci, τα χειρόγραφα του μεγάλου αυτού εφευρέτη και καλλιτέχνη έχουν βρεθεί στο κέντρο πολλών μυθοπλασιών. Το πέπλο του μυστηρίου που καλύπτει όλα όσα δημιούργησε και άφησε πίσω του ο Leonardo da Vinci, διατηρεί αμείωτο το ενδιαφέρον των αναγνωστών και των θεατών. Σε αυτό το άρθρο θα ρίξουμε φως στην πολυτάραχη ζωή του Leonardo, θα διευκρινίσουμε τι εστί “κώδικας” και θα δούμε μερικούς από τους πραγματικούς κώδικες του da Vinci!

Σημαντικοί σταθμοί στη ζωή του Leonardo da Vinci

O Leonardo da Vinci γεννήθηκε στις 15 Απριλίου 1452 στο Anchiano, μία μικρή πόλη κοντά στη Φλωρεντία. Ήταν ο νόθος γιος ενός συμβολαιογράφου, του Ser Piero και μιας χωρικής, ονόματι Caterina. Το 1466 μετακόμισε στη Φλωρεντία με τον πατέρα του.  Τρία χρόνια αργότερα, ξεκινά τη μαθητεία του δίπλα στον γνωστό ζωγράφο Andrea del Verrocchio, όπου μαθαίνει σχέδιο, ζωγραφική και γλυπτική. Σιγά σιγά γίνεται η γνωριμία του με ανερχόμενα ταλέντα της εποχής, όπως με τον Sandro Botticelli και τον Domenico Chirlandaio.

Το 1471, ο Leonardo συνεισφέρει στον πίνακα του Verrocchio “Η Βάφτιση του Χριστού”, με τη δημιουργία ενός αγγέλου στα αριστερά. Μόλις ένα χρόνο αργότερα, γίνεται μέλος της συντεχνίας ζωγράφων του San Luca. Έτσι, ξεκινά η καριέρα του ως ανεξάρτητος καλλιτέχνης. Το 1481, ξεκίνησε να δουλεύει ένα έργο πάνω σε βωμό, στο μοναστήρι San Donato a Scopeto, την “Λατρεία των Μάγων”. Το έργο αυτό έμεινε ημιτελές, καθώς ο Leonardo έλαβε μία προσφορά που δεν μπορούσε να αρνηθεί!

Ο Ludovico il Moro, ο Δούκας του Μιλάνου, τον προσέλαβε για να εργαστεί στην αυλή του. Εδώ, ο καλλιτέχνης ξεκινά σπουδές στη μηχανική και την αρχιτεκτονική ενώ παράλληλα εργάζεται πάνω στο σχέδιο και τη ζωγραφική. Το 1489, ξεκινά μελέτες για το μνημειώδες “Έφιππο Άγαλμα”, προς τιμήν του πατέρα του Λουδοβίκου. Τον επόμενο χρόνο, ο Leonardo ζωγράφισε το πορτρέτο της Cecillia Gallerani, της ερωμένης του Λουδοβίκου, γνωστό και ως ¨η κυρία με την ερμίνα”.

da Vinci, Βιτρούβιος

Το 1490, ο da Vinci μετακόμισε στην Pavia, όπου δημιούργησε τα καλύτερα ανατομικά έργα του, με αποκορύφωμα τον Βιτρούβιο. Εδώ, βλέπετε το χειρόγραφο σχέδιο  με τις σημειώσεις του!

Τα πολιτικά γεγονότα της εποχής, δεν μπορούσαν να αφήσουν κανέναν ανεπηρέαστο. Έτσι, το 1499, όταν η δυναστεία των Sforza έχασε την κυριαρχία του Μιλάνου η οποία περιήλθε στους Γάλλους, ο Leonardo εγκατέλειψε την πόλη αφήνοντας ημιτελές το χάλκινο άγαλμα. Πολύ σύντομα όμως, το 1502, βρέθηκε και πάλι προστατευόμενος μιας ισχυρής οικογένειας. Προσέφερε τις υπηρεσίες του ως μηχανικός σε στρατιωτικές/πολεμικές μηχανές στον Cesare Borgia και ξεκίνησε τακτικές μετακινήσεις από την Τοσκάνη στην Ρομάνια.

Μόλις ένα χρόνο αργότερα, άρχισε να ζωγραφίζει τη “Mona Lisa” στη Φλωρεντία. Παράλληλα, το κυβερνητικό συμβούλιο του αναθέτει τη δημιουργία της τοιχογραφίας “Η μάχη του Anghiari”.  Τότε είναι που ξεκινά να ερευνά σε μεγαλύτερο βάθος την ανατομία και τις μάχες.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του Leonardo da Vinci

Το 1513 μετακόμισε στη Ρώμη, πιο συγκεκριμένα στο Βατικανό, στην υπηρεσία του Giuliano de’ Medici. Η δυναστεία των Μεδίκων άφησε τη δική της ιστορία στην Ιταλία. Δεν μας κάνει, λοιπόν, εντύπωση το ότι προσέγγισαν έναν λαμπρό καλλιτέχνη και εφευρέτη. Εκεί, συνεχίζει τη μελέτη του στη γεωμετρία και τη μηχανική και σχεδιάζει το λιμάνι Civitavecchia. Το 1515 έχει την ευκαιρία να δει την Καπέλα Σιξτίνα ολοκληρωμένη από τον Μιχαήλ Άγγελο.

Ύστερα από έναν χρόνο, δέχεται την πρόσκληση του βασιλιά της Γαλλίας Francis I να μείνει στο Chateau d’ Amboise. Στις 2 Μαΐου του 1519, πεθαίνει στο Cloux και τον θάβουν σύμφωνα με την επιθυμία του, στο μοναστήρι του St. Florentin στο Amboise.

Χειρόγραφοι κώδικες του Leonardo da Vinci.

Χειρόγραφοι κώδικες του Leonardo da Vinci.

Οι κώδικες του da Vinci

Τα ενδιαφέροντα του Leonardo da Vinci κάλυψαν πάρα πολλά πεδία γύρω από την ανθρώπινη γνώση. Οι έρευνες που διεξήγαγε, τα αποτελέσματά τους, τα σχέδια από πρωτότυπες εφευρέσεις, μηχανές για στρατιωτική εκμετάλλευση, υδραυλικά συστήματα, ανατομία, αρχιτεκτονική και ζωγραφική, περιγράφονται σε χειρόγραφα βιβλία, ημερολόγια και σημειωματάρια. Αυτοί είναι οι περίφημοι “κώδικες” του da Vinci!

Η συνδρομή του Leonardo σχεδόν σε όλους του επιστημονικούς κλάδους ήταν εξαιρετικά σημαντική, από τη μελέτη των μαθηματικών, της φυσικής και της γεωμετρίας μέχρι τη γεωλογία, την αστρονομία και τη βοτανική. Σύμφωνα με τον Leonardo, η πρώτη αλήθεια προέρχεται από την άμεση εμπειρία με τη φύση και την παρατήρηση των φαινομένων, καθώς οι νόμοι που κυβερνούν τη φύση εκφράζονται μέσα από τα μαθηματικά.

Δια χειρός Leonardo!

Ίσως εκπλαγείτε μόλις μάθετε ότι η Βασιλική Βιβλιοθήκη του κάστρου του Windsor έχει στην κατοχή της ένα σύνολο 234 σελίδων, το οποίο περιέχει πάνω από 600 σχέδια, διαφόρων μεγεθών, τα οποία ανήκουν σε ανθρώπους που γνώριζε ο Leonardo σε όλη του τη ζωή! Τα σχέδια αυτά αφορούν ανατομία, γεωγραφία, ζωγραφιές και χάρτες.

Κώδικες του Leonardo που αφορούν τη μελέτη του στη φυσική, τη μηχανική, τη γεωμετρία, την αρχιτεκτονική και την οπτική, βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο. Πρόκειται για μία δερματόδετη συλλογή 283 σελίδων, διαφόρων μεγεθών. Αποτελεί μέρος ενός μεγαλύτερου χειρόγραφου, το οποίο έχει κατακερματιστεί.

Παραμένοντας στο Λονδίνο, αν επισκεφθείτε το Μουσείο Victoria and Albert, θα δείτε μία μικρή συλλογή από 3 κώδικες, οι οποίοι μοιάζουν με σημειωματάρια. Κάθε ένας από αυτούς δημιουργήθηκε σε διαφορετική περίοδο της ζωής του και καλύπτει ένα διαφορετικό θέμα: γεωμετρία, υδραυλική και φυσική.

κώδικες του da Vinci

Η Αρχιμήδεια βίδα (αντλία), εξελιγμένη με αυτοματισμούς σε κώδικα του da Vinci.

Στη βιβλιοθήκη Ambrosiana στο Μιλάνο, θα δείτε μία ανάμεικτη συλλογή από 1119 μεμονωμένες σελίδες, οι οποίες ανασυντέθηκαν ύστερα από επίπονη εργασία αποκατάστασης. Παραμένοντας στην πανέμορφη αυτή πόλη, αν επισκεφθείτε τη Biblioteca del Castello Sforzesco θα βρείτε μία μικρή συλλογή από 51 ξεχωριστές σελίδες. Σε αυτές περιέχονται καρικατούρες και σχέδια στρατιωτικής και θρησκευτικής αρχιτεκτονικής.

Στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Μαδρίτης υπάρχουν δύο σύνολα από κώδικες, η Μαδρίτη Ι με 192 σελίδες από την περίοδο 1490-1496 και η Μαδρίτη ΙΙ με 157 σελίδες που χρονολογούνται μεταξύ 1503 και 1505.  Το περιεχόμενό τους αφορά κυρίως μελέτη στα μαθηματικά, τη γεωμετρία και τη μηχανική.

Στο Institut de France στο Παρίσι υπάρχουν δύο διαφορετικές συλλογές. Η μία από αυτές αποτελείται από δύο χειρόγραφα σε μέγεθος χαρτιού 24 Χ 19 εκατοστά, δεμένα με χαρτόνι. Η άλλη, αποτελείται από 12 έγγραφα διαφόρων μεγεθών. Είναι τοποθετημένα με αλφαβητική σειρά και συνολικά φτάνουν τις 764 σελίδες. Τα θέματα που καλύπτει το περιεχόμενό τους είναι η φυσική, εφευρέσεις, υδραυλική, στρατιωτική τέχνη, μελέτη απεικονίσεων και η πτήση των πουλιών.

Ένα χειρόγραφο έχει και ο Bill Gates στη συλλογή του στο Σιάτλ. Πρόκειται για 36 σελίδες μεγέθους 29 Χ 22 εκατοστών που αφορούν κυρίως μελέτη στην υδραυλική και την κίνηση του νερού.

κώδικες του da Vinci

Από τη συλλογή με κώδικες του da Vinci στο μουσείο της Φλωρεντίας.

Η συλλογή του μουσείου της Φλωρεντίας περιλαμβάνει περισσότερες από 5000 σελίδες που καλύπτουν διάφορους τομείς της επιστήμης, όπως ανατομία, οπτική, μηχανική αλλά και στρατιωτική τέχνη. Εδώ βρίσκονται και οι περίφημες μελέτες του για τα πτηνά και τις κινήσεις του νερού. Ωστόσο, πρόκειται μόλις για το ένα τρίτο των σημειώσεων του Leonardo da Vinci!


Θέλετε να μάθετε περισσότερα για την ιστορία και το έργο του Leonardo da Vinci; Θέλετε να δείτε περισσότερες φωτογραφίες από τους χειρόγραφους κώδικές του; Δεν έχετε παρά να μου στείλετε ένα email στο ioanna@myalchemies.com ή μήνυμα στη σελίδα μας στο Facebook.

Παρνασσός
Εξ-ερευνήσειςΜυθικές Ιστορίες

Παρνασσός: ο κατακλυσμός, ο Απόλλων και ο Ορφέας

by iopapami_admin

Ο Παρνασσός είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πιο ιερά βουνά της Ελλάδας, συνδεδεμένο με εκπληκτικούς μύθους. Η υψηλότερη κορυφή του είναι η Λιάκουρα, στα 2.457. Η λέξη “Παρνασσός” προέρχεται από τη γλωσσική ρίζα «παρν-» (Νεολιθική Εποχή) και σήμαινε τόπος με πολλά και πυκνά δάση. Η κατάληξη -σσος, συνδέεται με τη γλώσσα των Πελασγικών φύλων, σύμφωνα με την οποία πολλά τοπωνύμια κατέληγαν σε -σσος.

Παρνασσός, το ιερό όρος των μύθων

Ο ήρωας Παρνασσός, κατά τη μυθολογία, ήταν γιος του Ποσειδώνα και της νύμφης Κλεοδώρας. Είχε ιδρύσει μία πόλη στο βουνό και σύμφωνα με έναν μύθο, οι κάτοικοί της ήταν οι μόνοι που σώθηκαν από τον κατακλυσμό του Δευκαλίωνα και της Πύρρας. Λέγεται, λοιπόν, ότι μόλις ξεκίνησε ο κατακλυσμός, οι κάτοικοι αυτής της πόλης ακολούθησαν τα ουρλιαχτά των λύκων και έτσι έφτασαν στο ψηλότερο σημείο του βουνού και γλίτωσαν. Εκεί ίδρυσαν μια νέα πόλη, την Λυκώρεια, από την παραφθορά της οποίας φαίνεται να πήρε σήμερα το όνομά της η υψηλότερη κορυφή, η Λιάκουρα.

Παρνασσός, Ιωάννα Παπαμιχαήλ

Κάπου μέσα στα δάση του Παρνασσού!

Πώς προέκυψε, όμως, αυτός ο κατακλυσμός και γιατί;

Κατά μία παράδοση, ο Δίας αποφάσισε να καταστρέψει το διεφθαρμένο γένος των ανθρώπων με έναν κατακλυσμό. Ο Δευκαλίων, γιος του Προμηθέα, άκουσε τη συμβουλή του πατέρα του και έφτιαξε ένα πλοίο, μία κιβωτό! Σας θυμίζει κάτι αυτή η ιστορία; Σε αυτήν την κιβωτό επιβιβάστηκε με τη γυναίκα του, την Πύρρα. Ύστερα από εννιά μερόνυχτα ασταμάτητης βροχής και περιπλάνησης, η κιβωτός προσάραξε στον Παρνασσό. Εκεί, ο Δευκαλίων έκανε θυσία προς τιμήν του Δία και τον παρακάλεσε να ξαναδημιουργηθεί το ανθρώπινο γένος.

Κατά μία άλλη εκδοχή του μύθου, ο Δευκαλίων και η Πύρρα πήγαν στο Ιερό της Θέμιδος και την παρακάλεσαν για την επαναδημιουργία του ανθρώπινου γένους. Η θεά τους είπε ότι πρέπει να καλύψουν τα πρόσωπά τους και να πετάξουν πίσω τους τα οστά της μητέρας τους. Ερμηνεύοντας το χρησμό, κάλυψαν τα πρόσωπά τους και άρχισαν να πετούν πίσω τους πέτρες, δηλαδή τα οστά της Μητέρα Γης. Οι πέτρες που πετούσε ο Δευκαλίων γίνονταν άντρες, και αντίστοιχα, οι πέτρες της Πύρρας, γυναίκες.

σπήλαιο στον Παρνασσό

Είσοδος σπηλαίου στον Παρνασσό.


Θα αφήσω εδώ έναν δικό μου προβληματισμό και θα χαρώ να λάβω τα μηνύματά σας επί του θέματος. Υπενθυμίζω ότι ο στόχος μας εδώ είναι η έρευνα και η αναζήτηση της γνώσης. Όποιος θέλει να ερευνήσει, βγάζει τις παρωπίδες του και αμφισβητεί. Σε αυτό το πλαίσιο και χωρίς να υπονοείται τίποτε άλλο, μοιράζομαι κάποιες σκέψεις μαζί σας.

Υπάρχουν όμως και οι πολίτες του Παρνασσού που σώθηκαν φτάνοντας στη Λυκώρεια. Προφανώς και αυτοί συνέχισαν το ανθρώπινο γένος αλλά όχι μέσω της δημιουργίας, όπως ο Δευκαλίων και η Πύρρα, αλλά μέσω της γέννησης. Αυτό τι σημαίνει; Ότι υπάρχουν άνθρωποι που γεννήθηκαν και άνθρωποι που δημιουργήθηκαν; Στο Σύμβολο της Πίστεως, που προφανώς δεν έχει καμία σχέση με τον αρχαίο ελληνικό κόσμο, αναφέρεται:

Και εις ένα Κύριον Ιησούν Χριστόν, τον Υιόν του Θεού τον μονογενή, τον εκ του Πατρός γεννηθέντα προ πάντων των αιώνων˙ Φως εκ Φωτός, Θεόν αληθινόν εκ Θεού αληθινού, γεννηθέντα, ου ποιηθέντα, ομοούσιον τω Πατρί, δι’ ου τα πάντα εγένετο.

Αυτός που γεννήθηκε και αναφέρεται ρητά ότι δεν “ποιήθηκε”, δεν δημιουργήθηκε. Γίνεται ξεκάθαρος διαχωρισμός της γέννησης από την δημιουργία. Άρα, υπονοείται εδώ η αποδοχή της δημιουργίας (ου ποιηθέντα) ως τρόπος ερχομού στην ύπαρξη.

Στο έπος του Γκιλγκαμές, πριν από τον κατακλυσμό που περιγράφεται προς το τέλος, μας παρουσιάζεται ένας κόσμος με ανθρώπους, ήρωες και θεούς. Ενώ η ανθρωπότητα συνεχίζει την πορεία της κανονικά και αναπαράγεται, καθώς αναφέρεται και ο σεξουαλικός πόθος του Γκιλγκαμές, η θεά της Δημιουργίας, η Αρουρού, δημιουργεί έναν άλλον άνθρωπο. Μάλιστα, για τη δημιουργία του Ενκιντού, η θεά βούτηξε τα χέρια της στο νερό και ανέσυρε λάσπη, την οποία έριξε στην ερημιά. Κλασική μέθοδος δημιουργίας ανθρώπων από πηλό, από τα σπλάχνα της γης, ή όπως αλλιώς θέλετε να την ονομάσετε. Έχουμε λοιπόν κι εδώ ανθρώπους που γεννήθηκαν και ανθρώπους που “ποιήθηκαν”.

Θα κλείσω εδώ αυτήν την παρένθεση για να επιστρέψω σε ιστορικά και μυθικά στοιχεία που σχετίζονται με τον Παρνασσό.


Κωρύκειον Άντρον

Η πρώτη αίθουσα του Κωρύκειου Άντρου.

Απόλλων, Ορφέας και Πάνας στον Παρνασσό

Ο Απόλλωνας διδάχτηκε την τέχνη της μαντικής από τον Πάνα. Στις παρυφές του Παρνασσού, πιο συγκεκριμένα στους Δελφούς, ο Απόλλων σκότωσε τον Πύθωνα, τον δράκο που φυλούσε το μαντείο που χρησμοδοτούσε η Θέμιδα, και ίδρυσε το μαντείο του. Ασφαλώς και δεν είναι καθόλου τυχαία η επιλογή αυτού του τόπου, αφού εκεί ήταν ο ομφαλός της Γης. Εκεί συναντήθηκαν οι αετοί του Δία που στάλθηκαν για να βρουν το κέντρο του κόσμου. Επίσης, σ’ αυτό το βουνό ο Απόλλωνας χάρισε στον Ορφέα την περίφημη λύρα, με την οποία ημέρευε τα άγρια και μάγευε με τη μουσική της.

Ο Παρνασσός έχει συνδεθεί με τον θεό Απόλλωνα, με τον Πάνα και τις Νύμφες. Ένας ακόμη σημαντικός, ιερός τόπος αυτού του βουνού, είναι το Κωρύκειον Άντρον. Πρόκειται για ένα σπήλαιο δύο αιθουσών, το οποίο άκμασε ως τόπος λατρείας του Πάνα και των Νυμφών κυρίως από τον 7ο μέχρι και τον 3ο αιώνα π.Χ..Βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 1400 μέτρων, σε απόσταση περ. 20 χιλιομέτρων από τους Δελφούς.

Κωρύκειον Άντρον, Παρνασσός

Αριστερά από τον κύκλο, βλέπετε να υψώνεται ο βωμός, στον οποίο βρήκα ολόφρεσκα λουλούδια.

Οι ανασκαφές που πραγματοποίησαν εκεί μέλη της Γαλλικής Σχολής Αθηνών, έφεραν στο φως ευρήματα από τη Μυκηναϊκή και τη Νεολιθική περίοδο. Έχουμε, λοιπόν, ειδώλια της 6ης και 5ης χιλιετίας π.Χ. καθώς και εργαλεία για υφαντικές εργασίες από οψιανό (ή αλλιώς, οψιδιανό) και πυριτόλιθο. Από τα μέσα της 2ης χιλιετίας κι έπειτα, τα ειδώλια που έχουν βρεθεί συνδέονται με την αρχή της ιερής χρήσης του σπηλαίου. Όταν ο Παυσανίας επισκέφθηκε το σπήλαιο (2ος αι. μ.Χ.), το ιερό δεν λειτουργούσε πια.

Κατά καιρούς, το σπήλαιο χρησιμοποιήθηκε ως καταφύγιο αλλά και ως τόπος λατρευτικών τελετών. Από πρόσφατη επίσκεψή μου, στις φωτογραφίες μπορείτε να δείτε τα ίχνη πρόσφατης τελετουργίας, τα λουλούδια που έχουν τοποθετηθεί ως “θυσία” στον βωμό και το υγρό (νερό;) που έχει αφήσει τα ίχνη ενός τέλειου κύκλου. Η ενέργεια στο εσωτερικό του σπηλαίου ήταν πολύ έντονη.

σπήλαιο Παρνασσός

Πλησιάζοντας προς το μικρό άνοιγμα που οδηγεί στη δεύτερη αίθουσα του σπηλαίου.

Αν κάποιος έχει επισκεφθεί το Κωρύκειον Άντρον και θέλει να μοιραστεί την εμπειρία του, θα χαρώ να επικοινωνήσει μαζί μου είτε με email στο ioanna@myalchemies.com, είτε μέσα από το messenger στην σελίδα του Facebook.

Σήμερα ο Παρνασσός αποτελεί καταφύγιο της άγριας ζωής και στα εδάφη του φυτρώνουν πολλά ενδημικά φυτά, όπως η παιώνια Παρνασσού, η καμπανούλα των Δελφών, η Κενταύρια των Μουσών και η κεφαλληνιακή ελάτη, ενώ απαντώνται και μικρά δάση μαύρης πεύκης. Αν περπατήσετε στα μονοπάτια και τα δάση του, αν γνωρίσετε τα σπήλαια και τα μυστικά του, μαγευτείτε και θα θέλετε πάντα να επιστρέφετε εκεί!

τύμβος του Σοφοκλή στην Βαρυπόμπη
Μυθικές Ιστορίες

Είναι πράγματι αυτός, ο Τύμβος του Σοφοκλή;

by iopapami_admin

Το ταφικό μνημείο, γνωστό ως «Τύμβος του Σοφοκλή» στη Βαρυμπόμπη, ανασκάφηκε το 1888 από τον L. Münter, διευθυντή του βασιλικού κτήματος του Τατοΐου. Πρόκειται για τύμβο κλασικών χρόνων με διάμετρο 40 μέτρων και αρχικό ύψος 13 μέτρων, που περικλείει ταφικό περίβολο, χτισμένο με μεγάλους ορθογωνισμένους ογκόλιθους, σωζόμενο σε ύψος επτά δόμων. Θα μπορούσε να είναι πράγματι αυτός ο τάφος του μεγάλου τραγικού ποιητή, ή μήπως ο χαρακτηρισμός του είναι απλώς ένας ευσεβής πόθος και δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία που να τον στηρίζουν;

Οι ανασκαφές αποκάλυψαν στο εσωτερικό του τύμβου τρεις μαρμάρινες σαρκοφάγους με αετωματικά καλύμματα, δύο από τις οποίες βρίσκονται στη θέση τους σήμερα. Είναι αυτές που βλέπετε και στην πρώτη εικόνα του άρθρου. Επρόκειτο για μία γυναικεία και δύο ανδρικές ταφές, καθώς στο εσωτερικό τους βρέθηκαν λήκυθοι, αλάβαστρα, χάλκινος καθρέφτης και δύο στλεγγίδες (εργαλεία που χρησιμοποιούνταν από τους αθλητές στα Γυμνάσια για την απόξεση της σκόνης και του ιδρώτα).

τύμβος του Σοφοκλή

Οι δύο από τις τρεις μαρμάρινες σαρκοφάγους που βρίσκονται ακόμα στη θέση τους.

Ο ανασκαφέας αναφέρει ότι σε μία από τις σαρκοφάγους βρέθηκαν κατάλοιπα ξύλου που απέδωσε στην «καμπύλη βακτηρία», ένα ραβδί που αναφέρεται ως επινόηση του Σοφοκλή. Στο σκελετό από εκείνη τη σαρκοφάγο διενεργήθηκε ανθρωπολογική εξέταση και αποδόθηκε σε άνδρα που πέθανε στο δεύτερο μισό της ζωής του.

Ο Σοφοκλής πέθανε το 406/5 π.Χ. σε ηλικία 91 ετών, και, όπως αναφέρουν οι αρχαίες πηγές, οι συγγενείς του χρειάστηκε να ζητήσουν άδεια από τον Σπαρτιάτη στρατηγό Λύσανδρο για να τον θάψουν στον πατρογονικό του τάφο. Σύμφωνα με τον ανώνυμο βιογράφο του, που φαίνεται πως συνέγραψε τον βίο του Σοφοκλή στα τέλη του 2ου αι. π.Χ., όταν ο ποιητής πέθανε επί Καλλίου άρχοντος, κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου, οι Σπαρτιάτες, που κατείχαν το φρούριο της Δεκέλειας, επέτρεψαν να ταφεί στον οικογενειακό του τάφο, ο οποίος βρισκόταν «επί τη οδώ τη κατά την Δεκέλειαν φερούση προ του τείχους ια΄σταδίων».

Την άδεια έδωσε ο Λύσανδρος έπειτα από την παράκληση των Αθηναίων αλλά και την παρέμβαση του ίδιου του θεού Διόνυσου που εμφανιζόταν στον ύπνο του επί τρεις συνεχόμενες βραδιές. Ο βιογράφος του Σοφοκλή αναφέρει στο σχετικό χωρίο ότι οι πατρώοι τάφοι του Σοφοκλή βρίσκονταν στην οδό που οδηγεί στη Δεκέλεια σε απόσταση 11 σταδίων από το «τείχος». Η απόσταση συμπίπτει με τον τύμβο της Καμβέζας, εφόσον ο βιογράφος του ποιητή αναφέρεται στο τείχος της Δεκέλειας. Κατ’ άλλους ερευνητές όμως «το τείχος» αφορά το τείχος της πόλης των Αθηνών, οπότε η ταύτιση με τον τύμβο της Βαρυμπόμπης δεν ισχύει και πιθανότατα θα έπρεπε να τον αναζητήσουμε στον Κολωνό.

τύμβος

Ο τύμβος προστατεύεται από ένα στέγαστρο. Εδώ μπορούμε να δούμε ολοκάθαρα στους ορθογωνισμένους ογκόλιθους του ταφικού μνημείου.

Ωστόσο, το 1888 ο Münter, πιστεύοντας ότι ήταν αδύνατο να ζητούσαν οι συγγενείς του Σοφοκλή άδεια από τον Σπαρτιάτη στρατηγό για μία τοποθεσία κοντά στο άστυ της Αθήνας, απέδωσε τη λέξη «τείχος» στο φρούριο της Δεκέλειας, το οποίο είχαν καταλάβει οι Λακεδαιμόνιοι την περίοδο του Πελοποννησιακού Πολέμου. Ταυτίζοντας λοιπόν το φρούριο της Δεκέλειας με τα ερείπια αρχαίας οχύρωσης στη θέση Παλαιόκαστρο, εντός του πρώην βασιλικού κτήματος του Τατοΐου, εντόπισε σε απόσταση περίπου 2 χιλιομέτρων (11 στάδια), κοντά στον παλιό δρόμο που οδηγούσε από το Μενίδι στη Δεκέλεια, έναν τύμβο, τον οποίο και ανέσκαψε.

Παρόλο που η ταύτιση του τύμβου της Βαρυμπόμπης με τον τάφο του Σοφοκλή φαίνεται πιθανή, δεν έχει ακόμα επιβεβαιωθεί από τα αρχαιολογικά δεδομένα. Αναμφίβολα όμως το ταφικό αυτό μνημείο, ο λεγόμενος «Τύμβος του Σοφοκλή» στη Βαρυμπόμπη, αποτελεί ένα πολύ καλά σωζόμενο δείγμα οικογενειακού ταφικού μνημείου της κλασικής εποχής.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι σήμερα ο τύμβος είναι περίκλειστος με συρματόπλεγμα, το οποίο ήδη είναι κομμένο και διάτρητο ενώ ακριβώς πάνω από τον τύμβο έχει στηθεί ένα στέγαστρο.  Αυτή η “ανάδειξη” του αρχαιολογικού χώρου, πραγματοποιήθηκε το 2010-2012 με προϋπολογισμό 41.000 ευρώ από την Περιφέρεια Αττικής, Περιφερειακή Ενότητα Ανατολικής Αττικής, υπό την εποπτεία της τότε αρμόδιας Β’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων.

Τα σχόλια, δικά σας!

αρχαίο φρούριο των Αιγοσθένων
Μυθικές ΙστορίεςΕξ-ερευνήσεις

Περιήγηση στο Αρχαίο Φρούριο των Αιγοσθένων

by iopapami_admin

Πηγαίνοντας στο Πόρτο Γερμενό, τα επιβλητικά τείχη ενός φρουρίου και οι πύργοι του, θα τραβήξουν το ενδιαφέρον σας. Σε πολύ κοντινή απόσταση από την παραλία, τα αρχαία Αιγοσθένα στέκουν αγέρωχα, θυμίζοντας σελίδες της ιστορίας μας. Το αρχαίο φρούριο των Αιγοσθένων βρίσκεται σε πάρα πολύ καλή κατάσταση κυρίως λόγω των εργασιών συντήρησης και αναστήλωσης που έχουν πραγματοποιηθεί.

Ιστορικά στοιχεία για την αραία πόλη των Αιγοσθένων

Η αρχαία πόλη των Αιγοσθένων είναι κτισμένη στην ανατολική πλευρά του Κορινθιακού κόλπου και περιβάλλεται από τις οροσειρές του Κιθαιρώνα προς βορρά, του Μύτικα προς νότο και του Μακρού όρους προς τα νοτιοδυτικά. Η θέση θεωρείται στρατηγικής σημασίας λόγω της εγγύτητάς της με έναν από τους κύριους στρατιωτικούς δρόμους, ο οποίος διερχόμενος από τη βόρεια Μεγαρίδα, συνέδεε Πελοπόννησο με Βοιωτία. Η θέση πάνω στο λόφο προσφέρει μια φυσική οχύρωση και πολύ καλή εποπτεία στη γύρω περιοχή και τον Κορινθιακό.

αρχαίο φρούριο των Αιγοσθένων

Τμήμα από τα σωζώμενα τείχη της αρχαίας Ακρόπολης των Αιγοσθένων.

Η τοποθεσία αυτή, φαίνεται να κατοικείται αδιαλείπτως από τα Γεωμετρικά Χρόνια (1050–700 π.Χ.) μέχρι και τα Βυζαντινά. Ο ιστορικός Ξενοφώντας, αναφέρει δύο φορές τα Αιγόσθενα ως περιστασιακό σημείο στάσης του στρατεύματος των Σπαρτιατών κατά τη διέλευσή τους από την περιοχή το 378 και 371 π.Χ. Μέχρι και τον 4ο π.Χ. αιώνα, η κώμη αυτή ανήκε στη σφαίρα της γεωπολιτικής επιρροής της πόλης-κράτους των Μεγάρων.

Στα μέσα με τέλη του 4ου αιώνα, η απειλή της προέλασης των Μακεδόνων ήταν πολύ έντονη. Έτσι, οι Μεγαρείς με τη βοήθεια των Αθηναίων συμμάχων τους, αποφάσισαν να οχυρώσουν τα Αιγόσθενα ώστε να ισχυροποιήσουν την αντίσταση μία πιθανής καθόδου του βασιλιά Φιλίππου του Β’ προς την Αττική. Εκείνης της εποχής είναι τα τείχη που βλέπουμε σήμερα!

Στα τέλη αυτού του αιώνα, εγκαταστάθηκε εκεί η μακεδονική φρουρά του ηγεμόνα Δημήτριου του Πολιορκητή, παραμένοντας όμως στην επικράτεια των Μεγάρων. Κατά τον 3ο αιώνα, τα Αιγόσθενα αυτονομούνται, ωστόσο παραμένουν συνδεδεμένα με τα Μέγαρα με μια ιδιότυπη συμπολιτεία.

κάστρο Αιγοσθένα

Διακρίνεται μέρος του τείχους της ακρόπολης και των πύργων της.

Τον 3ο αιώνα π.Χ. τα Αιγόσθενα αυτονομούνται, συστήνοντας μία ιδιότυπη συμπολιτεία με τα Μέγαρα. Από το 224–192 π.Χ. προσχωρούν ως ανεξάρτητη πόλη στο Κοινό των Βοιωτών, στο οποίο συμμετείχαν πιθανώς έως την κατάκτηση της Ελλάδας από τους Ρωμαίους το 146 π.Χ. Σε μία ευρεθείσα επιγραφή, ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Αδριανός αναφέρεται ως «οικιστής» της κώμης αυτής. Από αυτό το εύρημα, συμπεραίνουμε ότι πιθανότατα αυτή η πόλη να είχε αποσπάσει την εύνοια του αυτοκράτορα.

Περί το 145 μ.Χ. την επισκέπτεται ο περίφημος περιηγητής Παυσανίας, που αναφέρει την παρουσία ενός αξιόλογου ιερού αφιερωμένου στον μάντη και ψυχοθεραπευτή Μελάμποδα. Το ιερό αυτό δεν έχει βρεθεί, αλλά εικάζεται ότι η θέση του ήταν στην κάτω πόλη. 

Η κατοίκηση στα Αιγόσθενα συνεχίζεται και τον 5ο–6ο αιώνα, όπως διαπιστώνεται από την πεντάκλιτη παλαιοχριστιανική βασιλική, που ανασκάφηκε πλησίον των βόρειων μακρών τειχών. Μεταγενέστερα, περί τον 11ο αιώνα, πάνω στα κατάλοιπά της ανεγέρθηκε το υφιστάμενο ναΰδριο της Παναγίας ή Αγίας Άννας. Επίσης, στον χώρο της ακρόπολης ιδρύθηκε μοναστήρι, ενδεχομένως τον 12ο ή 13ο αιώνα, από το οποίο διασώζονται το καθολικό του Αγίου Γεωργίου και συγκρότημα ερειπωμένων κελιών.

πύργος στα Αιγόσθενα

Ο ΝΑ πύργος της ακρόπολης των Αιγοσθένων.

Από τη μετατροπή αυτή συνάγεται ότι το αρχαίο φρούριο είχε απολέσει τη στρατιωτική ιδιοσυγκρασία του, κατά τη διάρκεια της Βυζαντινής εποχής. Θα φτάσουμε μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα, για να δούμε τις αρχαίες οχυρώσεις να προσελκύουν τακτικά διάφορους ξένους περιηγητές και αρχαιοδίφες, που τις περιγράφουν με θαυμασμό στα οδοιπορικά και τις μελέτες τους.

Η δομή της ακρόπολης και οι πύργοι των Αιγοσθένων

Η ακρόπολη στεφανώνει την κορυφή ενός χαμηλού λόφου, ανατολικά του όρμου των Αιγοσθένων. Έχει σχήμα ακανόνιστου τραπεζίου, μέγιστων διαστάσεων 190Χ80 μ. και συνολικό ανάπτυγμα περιμετρικών τειχών 528 μ. Ο οχυρωματικός περίβολος ενισχυόταν από οκτώ τετράγωνους πύργους και διέθετε περίδρομο, επικοινωνώντας με τον κάτωθεν οικιστικό τομέα με μία πύλη στο μέσο της δυτικής πλευράς. Οι πύργοι είναι κατασκευασμένοι με ισόδομη τοιχοποιία, ενώ στα μεταπύργια παρατηρείται τραπεζιόσχημη, πολυγωνική ή και ακανόνιστη.

Ο ΝΑ πύργος αποτελεί τμήμα της ακρόπολης του αρχαίου φρουρίου των Αιγοσθένων που χρονολογείται στο β΄ μισό του 4ου αι. π.Χ. Πρόκειται για τον πύργο που είναι πλέον επισκέψιμος. Ήταν ο μεγαλύτερος και υψηλότερος πύργος του φρουρίου, με τετράγωνο σχήμα, πλευράς περίπου 9μ., τριώροφος, συνολικού ύψους περίπου 18μ., με δίρριχτη στέγη. Είναι κτισμένος με διπλή τοιχοποιία, με μεγάλους λαξευτούς ορθογώνιους λίθους εξωτερικά και εσωτερική παρειά έως το δεύτερο όροφο που συμπλέκεται με την εξωτερική μέσω διάτονων λίθων.
Η θύρα του πύργου βρίσκεται στη βόρεια πλευρά. Στον πρώτο και δεύτερο όροφο υπάρχουν τοξοθυρίδες, ενώ στον τελευταίο όροφο παράθυρα για καταπέλτες, τρία σε κάθε πλευρά.
Ο πύργος διέσωζε ολόκληρη τη νότια πλευρά του έως την αετωματική απόληξη της στέγης μέχρι το 1981, όταν ο ισχυρός σεισμός των Αλκυονίδων έπληξε σοβαρά το μνημείο.

αρχαίο φρούριο των Αιγοσθένων

Το εσωτερικό του πύργου.

Εργασίες συντήρησης και αναστήλωσης στην ακρόπολη

Το 2011 ξεκίνησε το Έργο «Σωστικές Επεμβάσεις Στερέωσης ΝΑ Πύργου Αρχαίου Φρουρίου Αιγοσθένων», που χρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ – Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Αττική 2007-2013» με προϋπολογισμό 2.184.000 ευρώ και εκτελέστηκε με αυτεπιστασία από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αθηνών. Φυσικό αντικείμενο του Έργου ήταν η αναστήλωση και πλήρης αποκατάσταση του μνημείου στη μορφή που είχε στην αρχαιότητα. Οι εργασίες που εκτελέστηκαν, περιελάμβαναν:
– Ανάσυρση και ταύτιση των λιθοπλίνθων που είχαν καταπέσει από το σεισμό του 1981 (συνολικά 146 μεγάλες λιθόπλινθοι).
– Αποσυναρμολόγηση του μνημείου έως το κατώφλι της θύρας του, προκειμένου να αρθούν οι σοβαρές βλάβες και παραμορφώσεις που είχε υποστεί (αποσυναρμολόγηση περίπου 600 αρχαίων λιθοπλίνθων).
– Δομική αποκατάσταση και συντήρηση των αρχαίων λιθοπλίνθων που ανασύρθηκαν και αποσυναρμολογήθηκαν. Επανατοποθέτηση του αρχαίου δομικού υλικού.
– Συμπλήρωση των τμημάτων που είχαν απωλεσθεί με νέες λιθοπλίνθους από λατυποπαγή ασβεστόλιθο της περιοχής, όμοιο με το αρχαίο δομικό υλικό.

φρούριο των Αιγοσθένων

Στον 2ο όροφο του ΝΑ πύργου.

Όλο αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο πύργος αυτός να είναι πλέον επισκέψιμος και να μπορούμε να δούμε σε όλη του τη διάσταση πώς ήταν κατά την αρχαιότητα! Πραγματικά αξίζει να επισκεφθείτε τον αρχαιολογικό χώρο και να περιηγηθείτε στα τείχη του φρουρίου, στα εκκλησάκια και στα κελιά του παλιού μοναστηριού.

Παράθυρα για καταπέλτες και τοξοθυρίδες στον 3ο και τελευταίο όροφο του πύργου.

Στο βίντεο που ακολουθεί που μπορείτε να δείτε μέρος των τειχών του φρουρίου, από τα πρώτα καλοδιατηρημένα ερείπια που θα συναντήσετε εισερχόμενοι στον αρχαιολογικό χώρο.

 

 

Υψηλή, Άνδρος
Εξ-ερευνήσειςΜυθικές Ιστορίες

Υψηλή, Άνδρος: τα μυστικά μιας αρχαίας πόλης

by iopapami_admin

Αν βρεθείτε στην Άνδρο, αξίζει να επισκεφθείτε τον αρχαιολογικό χώρο της Υψηλής. Η αρχαία πόλη της Υψηλής βρίσκεται στο Απροβάτου και εντοπίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Η Υψηλή, μαζί με τη Ζαγορά, καθιστούν την Άνδρο το σημαντικότερο τόπο για τη μελέτη της Γεωμετρικής περιόδου στο νησιωτικό ελλαδικό χώρο και καταδεικνύουν το ρόλο του νησιού ως κέντρο ελέγχου των θαλάσσιων δρόμων της περιοχής.

αρχαία πόλη Υψηλής

Στον αρχαιολογικό χώρο της Υψηλής.

Λίγα και σημαντικά για την Άνδρο

Η αρχαιότερη αναφορά του ονόματος του νησιού απαντάται στην τραγωδία του Αισχύλου: Πέρσαι (5ος αιώνας π.Χ.). Ωστόσο, σύμφωνα με τη μυθολογική παράδοση, ανάγεται σε πολύ παλαιότερες εποχές. Σύμφωνα με αυτήν, λοιπόν, οφείλει το όνομά της στον πρώτο της οικιστή τον Άνδρο ή Ανδρέα, ήρωα με θεϊκή καταγωγή. Ο Άνδρος ήταν στρατηγός του βασιλιά της Κρήτης Ραδάμανθυ, ο οποίος του χάρισε το νησί.

Ραδάμανθυν δὲ λέγουσι τάς τε κρίσεις πάντων δικαιοτάτος πεποιῆσθαι καὶ τοῖς λησταῖς καὶ ἀσεβέσι καὶ τοῖς ἄλλοις κακαούργοις ἀπαραίτητον ἐπενενοηχέναι τιμωρίαν. κατακτήσασθαι δὲ καὶ νήσους οὐκ ὀλίγας καὶ τῆς ᾿Ασίας πολλὴν τῆς παραθαλαττίου χώρας, ἁπάντων εκουσίως παραδισόντων ἑαυτοὺς διὰ τὴν δικαιοσύνην. τὸν δὲ Ῥαδάμανθυν Ερύθρῳ μὲν ἑνὶ τῶν αὑτοῦ παίδων παραδοῦναι τὴν βασιλείαν τῶν δι᾽ ἐκεῖνον Ἐρυθρῶν ὀνομασθεισῶν, Οινοπίωνι δὲ τῷ Ἀριάδνης τῆς Μίνω Χίον εγχειρίσαι φασίν, ὃν ἔνιοι μυθολογοῦσι Διονύσου γενόμενον μαθεῖν παρὰ τοῦ πατρὸς τὰ περὶ τὴν οἰνοποιίαν, τῶν δ᾽ ἄλλων τῶν περὶ αὐτὸν ἡγεμόνων ἑκάστῳ νῆσον ἢ πόλιν δωρήσασθαι λέγουσι τὸν Ραδάμανθυν, Θόαντι μὲν Λῆμνον, Ἐννεὶ δὲ Κύρνον, Σταφύλῳ δὲ Πεπάρηθον, Εὐάνθει δέ Μαρώνειαν, Αλκαίῳ δὲ Πάρον, Ανίωνι δὲ Δῆλον, Ανδρεῖ δὲ τὴν ἀπ᾿ ἐκείνου κληθείσαν ῎Ανδρον.

Διόδωρος Σικελιώτης, 5,79

 

Ανδρίων δὲ ἀνάθημα οἱ Δελφοὶ λέγουσιν ᾿Ανδρέα εἶναι τὸν οἰκιστήν.

Παυσανίας, Βοιωτικά Χ, 13,4

Για την καταγωγή του ήρωα υπάρχουν διάφορες εκδοχές. Πατέρας του ήταν ο βασιλιάς της Δήλου Άνιος, γιος του Απόλλωνος, ή ο Ευρύμαχος. Μητέρα του ήταν η Κρέουσα ή η νύμφη Ροιώ, κόρη του Σταφύλου, γιου του Διονύσου, και της Βακχίδας Χρυσηίδας. Η σχέση των Άνδριων με αυτούς τους δύο θεούς, τον Απόλλωνα και τον Διόνυσο, φαίνεται και από τις απεικονίσεις τους στα νομίσματα της πόλης τους.

῎Ανδρος, νῆσος μία τῶν Κυκλάδων, ἐκλήθη ἀπὸ ῎Ανδρου τοῦ Εὐρυμάχου, ἢ τοῦ ᾿Ανίου ἀδελφοῦ, τοῦ πατρὸς τῶν Οἰνοτρόπων. τινὲς δέ φασιν Ανδρέα τοῦτον καὶ ᾿Ανίου παῖ- δα. τὸ ἐθνικὸν ῎Ανδριος ὡς Λίνδιος, Κνίδιος, Μύνδιος.

Στέφανος Βυζάντιος, Εθνικά, λ. «Άνδρος»

Η Άνδρος κατοικούνταν ήδη από τη Νεότερη Νεολιθική Περίοδο ενώ γνώρισε μεγάλη ακμή κατά την Τελική Νεολιθική ή Χαλκολιθική Περίοδο (4500-3300 π.Χ.), όπως αποκαλύπτουν τρεις σημαντικότατοι οικισμοί του νησιού, ο Στρόφιλας, το Βριόκαστρο και το Μικρογιάλι. Κατά την Πρώιμη και Μέση Εποχή του Χαλκού (2700-1750 π.Χ.) αναπτύχθηκε η προϊστορική πόλη της Πλάκας, ενώ τα ευρήματα από την Ύστερη Εποχή του Χαλκού εξακολουθούν να είναι σποραδικά.

τείχος Υψηλής, ακρόπολη

Μέρος του τείχους της ακρόπολης της Υψηλής, του 8ου αιώνα. Φτιαγμένο από τον χαρακτηριστικό σχιστόλιθο του νησιού.

Από τη Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου (1150-600 π.Χ.) η Άνδρος κατοικήθηκε από Ίωνες και κατά τη Γεωμετρική Εποχή ιδρύονται οι δύο μεγάλοι οχυρωματικοί οικισμοί της Ζαγοράς και της Υψηλής που άνθησαν κυρίως κατά το β’ μισό του 8ου αι. π.Χ. Πιθανότατα από το τέλος του 6ου αι. π.Χ. οι κάτοικοι των δύο αυτών οικισμών μετακινήθηκαν, οι πρώτοι εγκαταλείποντας οριστικά τη γενέτειρά τους και οι δεύτεροι σταδιακά, προς την εύφορη περιοχή της σημερινής Παλαιοπόλεως, όπου ίδρυσαν την πόλη της Άνδρου.

Η ακμή της Άνδρου κατά την Αρχαϊκή περίοδο (7ος-6ος αι. π.Χ.) μαρτυρείται από τη συμμετοχή των Ανδρίων στον Α’ αποικισμό προς βορρά, όπου ίδρυσαν στη Χαλκιδική μεταξύ άλλων πόλεων και τα Στάγειρα. Μία ακόμη ένδειξη της ευρωστίας του νησιού αποτελεί η ανακαίνιση των ιερών στη Ζαγορά και την Υψηλή.

ακρόπολη Υψηλής

Τα ερείπια των οικιών, των δημόσιων κτηρίων και του ιερού της Δήμητρας σώζονται σε πολύ μικρό ύψος.

Υψηλή: η αρχαία πόλη της Άνδρου αποκαλύπτεται

Η οχυρωμένη πόλη της Υψηλής ιδρύθηκε τον 9ο αιώνα π.Χ. και άκμασε από τον 8ο μέχρι τον 6ο αι. Όπως ήδη αναφέραμε, από τα τέλη του 8ου ξεκινούν οι μετακινήσεις μέρους του πληθυσμού προς την Παλαιόπολη, την αρχαία πόλη της Άνδρου με το λιμάνι της. Η οχύρωση χρονολογείται στη Γεωμετρική Εποχή.

Το τείχος με τις μεγάλες σχιστολιθικές πλάκες έχει πάχος 1,40 με 2,50 μέτρα και περιβάλλει την ακρόπολη και την πόλη. Σταδιακά, το τείχος ενισχύθηκε φτάνοντας στην ανατολική πλευρά τα 7,10 μέτρα πάχος! Ο πύργος που υπήρχε στην νοτιοανατολική γωνία της ακρόπολης ισχυροποιήθηκε με έναν ημικυκλικό προμαχώνα. Στην ίδια πλευρά βρισκόταν κι η πύλη της ακρόπολης.

ακρόπολη, Υψηλή, Άνδρος

Εντός των τειχών της ακρόπολης, με εκπληκτική θέα στο Αιγαίο.

Υπολογίζεται ότι κατά τον 8ο αιώνα π.Χ., ιδρύθηκε το ιερό της Δήμητρας στο κέντρο του αρχαίου οικισμού της Υψηλής. Το ιερό, καθώς και οι δρόμοι, έχουν κοινό προσανατολισμό ΒΑ-ΝΔ. Οι οικίες είναι ακανόνιστα ορθογώνιες, μονόχωρες, λίγες δίχωρες και σπάνια τρίχωρες. Τα τετράπλευρα δωμάτια είναι μικρών διαστάσεων, με ορθογώνια λιθόκτιστη εστία στο κέντρο, σε κάποιες περιπτώσεις κοντά στη θύρα, ενώ υπάρχουν και πεζούλες για τη στερέωση αποθηκευτικών σκευών. Παρατηρείται ότι, λίγο αργότερα, παλιές οικίες επισκευάστηκαν και επεκτάθηκαν με την προσθήκη δωματίων, ενώ διαπιστώνεται και η κατασκευή αψιδωτών κτηρίων.

Άνδρος: θεοί και λατρεία

Αναφερθήκαμε ήδη στην ιδιαίτερη σχέση της Άνδρου με τον θεό Απόλλωνα και με τον Διόνυσο. Οι Άνδριοι διατήρησαν τη μυθική σχέση τους με αυτούς του δύο θεούς επεικονίζοντας τις μορφές και τα σύμβολά τους σε νομίσματα της πόλης τους. Στην αρχαία πόλη της Υψηλής είχαν ιδρύσει ιερό της Δήμητρας, μιας ακόμη θεότητας που λατρευόταν σε αυτόν τον τόπο.

Προς τιμήν του θεού Διόνυσου είχε ανεγερθεί ναός περίφημος σε όλη την Ελλάδα για τη μετατροπή του νερού της πηγής του ιερού, γνωστής ως “Θεοδοσία” ή “Θεοδέσεια”, σε κρασί κατά την επταήμερη γιορτή των Διονυσίων. Η γιορτή αναφέρεται από αρχαίους συγγραφείς όπως ο Πλίνιος, ο Παυσανίας και ο Φιλόστρατος, ο οποίος περιγράφοντάς την αναφέρει ότι γινόταν κάθε τρία χρόνια την πέμπτη ημέρα του μήνα Γαμηλιώνος ή Ανθεστηριώνος (Ιανουάριος ή Φεβρουάριος).

νομίσματα Διόνυσιος

Νομίσματα από το Αρχαιολογικό Μουσείο Παλαιόπολης. Σε κάποια από αυτά μπορούμε να διακρίνουμε τη μορφή και τα σύμβολα του θεού Διονύσου.

Ο ναός του Διονύσου δεν έχει εντοπιστεί ακόμα ενώ υπάρχουν ελάχιστα στοιχεία για τη λατρεία του θεού στην πόλη της Άνδρου (Παλαιόπολη). Ένα από αυτά είναι η ρωμαϊκή επιγραφή σε βωμίσκο που είχε αφιερώσει η Φλαβία προς τιμήν του θεού, η οποία πλέον βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Άνδρου. Γι΄αυτό και ισχυρότερο έως τώρα στοιχείο για τη λατρεία του θεού στο νησί αποτελεί η διαχρονική απεικόνιση της μορφής και των συμβόλων του σε νομίσματα.

Στην Παλαιόπολη, όπου βρισκόταν η αρχαία πόλη της Άνδρου με το λιμάνι της, οι ανασκαφές δεν έχουν ολοκληρωθεί και ο χώρος δεν είναι επισκέψιμος. Μπορείτε μόνο να δείτε τα ερείπια του αρχαίου λιμανιού στην παραλία. Ωστόσο, τα κατάλοιπα ενός ναού του 5ου αιώνα, συσχετίζονται με τη λατρεία του Πύθιου Απόλλωνα.

Αξίζει να αναφερθούμε και στην εισαγωγή μίας ξένης θεότητας στη λατρεία των Ανδρίων, σε αυτήν της Ίσιδος του αιγυπτιακού πανθέου, που εισχώρησε στον ελλαδικό χώρο μερικούς αιώνες αργότερα. ΗΊσις, ως νεαρή βασίλισσα γνώρισε αμέτρητα βάσανα στην αναζήτηση του δολοφονημένου και κατακερματισμένου συζύγου της Όσιρι. Επίσης, προσπάθησε να προστατεύσει με αυτοθυσία τον μικρό της γιό Ώρο από αδίστακτους συνωμότες.

Αυτή η νέα, σεμνή και κόσμια ξένη θεότητα, πιστή σύζυγος και στοργική μητέρα, αγαπήθηκε νωρίς από τους Έλληνες, οι οποίοι την ταύτισαν με την Περσεφόνη και ιδιαίτερα με τη Δήμητρα. Την πρωτολάτρεψαν τον 4ο αι. π.Χ. και σιγά-σιγά εξελλήνισαν τόσο τη μορφή της όσο και τις ιδιότητές της μεταμορφώνοντάς την σε μια γλυκιά, πολυεύσπλαχνη θεά. Προς το τέλος της Ελληνιστικής περιόδου (1ος αι. π.Χ.) , η λατρεία της Ίσιδος εξαπλώθηκε, κυρίως με τη στήριξη των Πτολεμαίων, σε όλο τον ελλαδικό χώρο και έγινε αποδεκτή από όλους τους μεσογειακούς λαούς.

Στις τελετές μύησης που γίνονταν στα ιερά της η ευεργετική της δύναμη χάριζε παρηγοριά στους βασανισμένους και θεράπευε τους ασθενείς. Με την ιδιότητα της προστάτιδας παρέστεκε τους ναυτικούς («Ἴσις εὐπλοία», «Ίσις πελαγία») αλλά και την οικογένεια, προφυλάσσοντας τον θεσμό του γάμου. Σε ανταπόδοση οι πιστοί αφιέρωναν στη θεά ευχαριστήριους ύμνους, δηλαδή «αρετολογίες» που έγραφαν λαϊκοί ποιητές, όπου η ίδια απαριθμούσε με αυταρέσκεια και χάρη τις προσφορές της προς την ανθρωπότητα: δίδαξε την καλλιέργεια των καρπών της γης και εξημέρωσε τα ήθη θέτοντας τις βάσεις του πολιτισμένου βίου, δίδαξε τον σεβασμό στους θεούς και στους όρκους, τον θεσμό του γάμου, την αγάπη των γονιών για τα παιδιά και τη φροντίδα των παιδιών προς τους γονείς.

Αρχαιολογικό Μουσείο Παλαιόπολης, Ίσις

Μέρος από τον Ύμνο της Ίσιδος που βρέθηκε στην Παλαιόπολη και αποτελεί έναν από τους καλύτερα σωζόμενους στον ελλαδικό χώρο.

Σε αυτήν την αρετολογία, η Ίσις απαγγέλει 178 στίχους στους οποίους μεταξύ άλλων αναφέρει ότι είναι κόρη του Κρόνου, αδελφή και σύζυγος του Όσιρι, θεού του Κάτω Κόσμου, θεά επίγεια, ουράνια και θαλάσσια, εφευρέτιδα της ναυτιλίας και δημιουργός των βουνών και των αγρών. Το ιερό της Ίσιδος στην Άνδρο δεν έχει ακόμα εντοπιστεί. Πιθανότατα βρισκόταν στην περιοχή «Κουφαίου», από όπου ενδεχομένως προέρχεται η επιγραφή. Στην ίδια περιοχή βρέθηκε και άγαλμα της θεάς Υγείας (βλ. Αρχαιολογικό Μουσείο Άνδρου), της οποίας η λατρεία σχετιζόταν με εκείνη της Ίσιδος με την ιδιότητα της θεραπεύτριας.
Σας αφήνω με μια όμορφη εικόνα της Άνδρου από έναν κολπίσκο με κρυστάλλινα νερά. Ακόμα δεν πειστήκατε για να επισκεφθείτε το νησί;
παραλία Άνδρος

 

 

Αρχαία Γόρτυς
Μυθικές ΙστορίεςΕξ-ερευνήσεις

Η αρχαία Γόρτυς, το Ασκληπιείο και ο Μέγας Αλέξανδρος

by iopapami_admin

Η Αρχαία Γόρτυς ήταν μία από τις σπουδαιότερες Αρκαδικές πόλεις της αρχαιότητας, μαζί με την Τευθίδα, την Ηραία, το Μεθύδριο και τη Θεισόα. Σύμφωνα με τη μυθολογία, τη Γόρτυνα την έχτισε ο Γόρτυς, γιος τoυ Στυμφήλoυ και δισέγγονος του βασιλιά Αρκάδα. Από τον ιδρυτή της πήραν τo όνομά τoυς η πόλη και o Λούσιoς πoταμός, ο οποίος από την αρχαία Γόρτυνα μέχρι τη συμβολή του με τον Αλφειό ονομάζεται Γορτύνιoς ποταμός. Η πόλη διέθετε Ασκληπιείο, μεγάλα ιαματικά λουτρά, δύο ισχυρές οχυρωματικές περιβόλους (ακροπόλεις), άλλα ιερά και δημόσια κτίρια.

Αρχαία Γόρτυς: Ιστορικά στοιχεία, ευρήματα και αναφορές

αρχαία Γόρτυς και Ασκληπιείο

Η Αρχαία Γόρτυς ανεσκάφη από τη Γαλλική Αρχαιoλoγική Σχoλή τα έτη 1940-1943, 1947-1948, και 1951-1956. Οι ανασκαφές έφεραν στο φως δύο Ασκληπιεία, δύο αμυντικές οχυρωματικές περιβόλους, δύο περίπτερους ναούς και εξελιγμένες για την εποχή λουτρικές και ιαματικές εγκαταστάσεις οι οποίες χρονολογούνται τον 4ο-3ο αιώνα π.Χ.. Η πόλη βρισκόταν δίπλα στον Λούσιο ποταμό, με τα πλούσια νερά του να αποτελούν πηγή ζωής και θεραπείας για τον τόπο.

Μέχρι σήμερα, δεν έχουν προσδιοριστεί οι χρονολογίες ίδρυσης, ακμής και παρακμής της αρχαίας Γόρτυνος. Τα αρχαιολογικά ευρήματα από την περιοχή χρονολογούνται από τα Γεωμετρικά Χρόνια μέχρι και τη Βυζαντινή περίοδο. Πρόκειται για μία σημαντική πολιτιστική δραστηριότητα η οποία διήρκησε μία μεγάλη χρονική περίοδο, κυρίως όμως στην Κλασική και Ελληνιστική Εποχή. Επίσης, υπάρχουν στοιχεία που καταδεικνύουν ότι η πόλη καταστράφηκε τον 2ο μ.Χ. αιώνα.

Η ίδρυση της πόλης υπολογίζεται ότι πραγματοποιήθηκε στην Υστεροελλαδική Εποχή (1600 – 1100 π.Χ.) μέχρι και τους Γεωμετρικούς Χρόνους. Το χρονικό εύρος είναι μεγάλο, αλλά λόγω της έλλειψης επαρκών στοιχείων δεν μπορούμε να έχουμε πιο σαφή εικόνα. Η ακμή της τοποθετείται στην Αρχαϊκή Περίoδo (8oς-αρχές 5oυ αι. π.Χ.), στην Κλασική Επoχή (478-323 π.Χ.), μέχρι και στην Ελληνιστική Επoχή (323 π.Χ.- 30 μ.Χ.).

Ασκληπιείο

Τμήμα λουτρικών εγκαταστάσεων.

Σύμφωνα με αρκετούς ερευνητές , η Γόρτυς ιδρύθηκε στo δεύτερo ήμισυ της 2ης χιλιετίας π.Χ. Αυτό προκύπτει από το συσχετισμό της με την αρχαία Γόρτυνα της Κρήτης. Η πόλη αυτή φέρεται ότι ιδρύθηκε από κατοίκους της πρώτης, σύμφωνα με γραπτές μαρτυρίες. Ο Όμηρος αναφέρει ότι η Γόρτυνα της Κρήτης ήταν μια περιτειχισμένη πόλη, («…οἳ Κνωσόν τ᾽ εἶχον Γόρτυνά τε τειχιόεσσαν…», Iλιάδα Β 646), ενώ αργότερα o Πλάτων (428/7-347 π.Χ.) αναφέρει ότι η Γόρτυνα της Κρήτης είναι απoικία της Πελoπoννησιακής («…εκ Γόρτυνος γάρ τυγχάνει απωκηκός ταύτης της Πελοποννησιακής…», Νόμoι 708α). Στο γεγονός αυτό συναινούν και τα σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα της Γόρτυνας Κρήτης, ειδικότερα λείψανα αρχαίων τειχών, τα οποία χρονολογήθηκαν στις αρχές της πρώτης χιλιετίας.

Ασκληπιείο

Στον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Γόρτυνας.

Σύμφωνα με τα Αρκαδικά του Παυσανία, όταν ο περιηγητής πέρασε από τη Γύρτυνα, ήταν πλέον κώμη, έχοντας χάσει την παλιά της δόξα. Η Γόρτυνα μαζί με πολλές άλλες αρκαδικές πόλεις, είχε συνοικιστεί στη Μεγαλόπολη για να αυξηθεί η δύναμή της, κυρίως ενάντια στους Λακεδαιμόνιους. Ωστόσο, με αυτήν την πολιτική, η πόλη έχασε την αυτοτέλειά της και μεγάλο μέρος του πληθυσμού της. Η Μεγαλόπολη ιδρύθηκε το 368 π.Χ., οπότε εικάζεται ότι τα γεγονότα αυτά συνέβησαν λίγο αργότερα. Ο Παυσανίας πέρασε από εκεί περί το 174 μ.Χ., και παρά το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε, η Γόρτυνα επιβίωνε ως κώμη, τουλάχιστον μέχρι τότε.

Ασκληπιείο Αρκαδία

 ἰόντι δὲ ἀπὸ τοῦ ποταμοῦ τῶν πηγῶν, πρῶτα μέν σε ἐκδέξεται Μάραθα χωρίον, μετὰ δὲ αὐτὸ Γόρτυς κώμη τὰ ἐπ’ ἐμοῦ, τὰ δὲ ἔτι ἀρχαιότερα πόλις. ἔστι δὲ αὐτόθι ναὸς Ἀσκληπιοῦ λίθου Πεντελησίου, καὶ αὐτός τε οὐκ ἔχων πω γένεια καὶ Ὑγείας ἄγαλμα: Σκόπα δὲ ἦν ἔργα. λέγουσι δὲ οἱ ἐπιχώριοι καὶ τάδε, ὡς Ἀλέξανδρος ὁ Φιλίππου τὸν θώρακα καὶ δόρυ ἀναθείη τῷ Ἀσκληπιῷ: καὶ ἐς ἐμέ γε ἔτι ὁ θώραξ καὶ τοῦ δόρατος ἦν ἡ αἰχμή.

Παυσανίας, Αρκαδικά (8.28.1)

Όπως μας παραδίδει ο Παυσανίας στα Αρκαδικά, στο ναό του Ασκληπιού στη Γόρτυνα, υπήρχαν λατρευτικά αγάλματα του Ασκληπιού και της Υγείας από πεντελικό μάρμαρο, τα οποία είχε φιλοτεχνήσει ο Παριανός γλύπτης Σκόπας. Επίσης, αναφέρεται ότι ο Mέγας Αλέξανδρος πέρασε από τη Γόρτυνα (356-323 π.Χ.) και αφιέρωσε στο ναό το δόρυ και την πανοπλία του. Μάλιστα, ο ίδιος ο Παυσανίας δηλώνει ότι επί της εποχής του, σώζεται εκεί ο θώρακας και η αιχμή του δόρατος.Αρχαία Γόρτυς στην Αρκαδία

Αυτό, αποτελεί μία ακόμη ένδειξη για το ότι η αρχαία Γόρτυς με τα Ιερά της γνώρισε εκείνα τα χρόνια μεγάλη ακμή και έχαιρε αναγνώρισης. Σήμερα, σώζονται ερείπια του ναού του Ασκληπιού, των λουτρικών εγκαταστάσεων, της στοάς και τμήματα πύργων και ένα μικρό μέρος της ακρόπολης. Η πρόσβαση για το Ασκληπιείο είναι εύκολη, προσεγγίζοντας τον Λούσιο ποταμό. Ωστόσο, και αυτός ο αρχαιολογικός χώρος δεν φέρει σχετικές πληροφορίες από την αρμόδια εφορεία Αρχαιοτήτων ή το Υπουργείο Πολιτισμού. Ο χώρος ασφαλώς και είναι αφύλακτος, όπως οι περισσότεροι πλέον στην επαρχία.

Στο βίντεο που ακολουθεί, θα πάρετε μία πιο πλήρη εικόνα για τον αρχαιολογικό αυτό χώρο. Για να εξερευνήσετε κι άλλα μέρη στη γύρω περιοχή, πατήστε ΕΔΩ

 

Συν-καθεδρικός ναό Αγίου Ιωάννη Βαλέτα
Εξ-ερευνήσειςΜυθικές Ιστορίες

Ο Συν-Καθεδρικός ναός του Αγίου Ιωάννη στη Μάλτα

by iopapami_admin

Ο Συν-Καθεδρικός ναός του Αγίου Ιωάννη στη Μάλτα είναι το πιο εντυπωσιακό οικοδόμημα που παρέδωσαν οι Ιππότες του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη και επιβιώνει μέχρι σήμερα. Η κατασκευή του ξεκίνησε το 1573 και ολοκληρώθηκε το 1578 κατόπιν εντολής του Μεγάλου Μάγιστρου Jean de la Cassière. Η εκκλησία σχεδιάστηκε από τον Μαλτέζο στρατιωτικό αρχιτέκτονα Glormu Cassar (Girolamo Cassar) που σχεδίασε πολλά από τα πιο σημαντικά κτήρια στη Βαλέτα. Σήμερα, θεωρείται ένα από τα καλύτερα δείγματα υψηλής μπαρόκ αρχιτεκτονικής στην Ευρώπη και ένας από τους σπουδαίους καθεδρικούς ναούς του κόσμου.

Συν-Καθεδρικός ναός του Αγίου Ιωάννη

Η δεξιά πλευρά του ναού, με τις καμάρες να οδηγούν στα παρεκκλήσια.

Ο καθεδρικός ναός ήταν αφιερωμένος στον Ιωάννη τον Βαπτιστή, τον προστάτη Άγιο των Ιπποτών της Μάλτας. Η Εκκλησία του Αγίου Ιωάννη έγινε καθεδρικός ναός όταν ο Ναπολέων έδιωξε το Τάγμα του Αγίου Ιωάννη από τη Μάλτα το 1798 και την ανύψωσε σε καθεστώς ίσο με αυτό του καθεδρικού ναού του Αγίου Παύλου στη Mdina –την επίσημη έδρα του Αρχιεπισκόπου της Μάλτας– με παπικό διάταγμα του 1816, εξ ου και ο όρος «συν-καθεδρικός ναός».

Συν-Καθεδρικός ναός του Αγίου Ιωάννη

Η είσοδος του μεγαλειώδους ναού που έχτισαν οι Ιππότες του Αγίου Ιωάννη προς τιμήν του προστάτη Αγίου τους.

Ο Συν-Καθεδρικός ναός του Αγίου Ιωάννη στο πέρασμα του χρόνου

Μετά τη Μεγάλη Πολιορκία της Μάλτας το 1565 από τους Οθωμανούς, μεγάλο μέρος της χώρας καταστράφηκε και έπρεπε να ανοικοδομηθεί. Ο φόβος μίας νέας εισβολής των Οθωμανικών δυνάμεων ήταν πολύ ζωντανός, γι’ αυτό και η χώρα ανοικοδομήθηκε ως φρούριο, με μέριμνα για νέες επιδρομές. Το δύσκολο αυτό έργο ανέλαβε ο Ιππότης και Μέγας Μάγιστρος του Τάγματος, Jean Parisot de la Valette ο οποίος έχτισε και την πόλη της Βαλέτας.

Το αυστηρό εξωτερικό του καθεδρικού χτίστηκε αμέσως μετά το πέρας της Μεγάλης Πολιορκίας. Σχεδιάστηκε έτσι, ώστε να μοιάζει με φρούριο, στιβαρό και απροσπέλαστο. Στη μέση του ναού βλέπουμε ένα μπαλκόνι με κιγκλιδώματα. Από αυτό το μπαλκόνι ανακοίνωναν το όνομα του νεοεκλεγμένου Μεγάλου Μάγιστρου του Τάγματος. Μάλιστα, συνηθιζόταν ο Μέγας Μάγιστρος να πετάει χρυσά νομίσματα στους ανθρώπους που περίμεναν στην πλατεία για αυτήν την είδηση.

Κάτω από το μπαλκόνι υπάρχουν τρία οικόσημα. Το ένα είναι του Μεγάλου Μαγίστρου La Cassiere, ο οποίος πλήρωσε για την οικοδόμηση του καθεδρικού ναού, ένα είναι του επισκόπου Torres που άνοιξε τον καθεδρικό ναό και το τρίτο είναι το οικόσημο της θρησκείας. Οι κολώνες στην κύρια πόρτα είναι τοσκανικές, επομένως ογκώδεις και εντυπωσιακές.

ιππότες του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη

Το εσωτερικό του ναού είναι εντυπωσιακό σε κάθε του διάσταση.

Στο εσωτερικό του ναού, ένα από τα πρώτα πράγματα που παρατηρεί κανείς είναι το δάπεδο. Πρόκειται για ένα μαρμάρινο δάπεδο που αποτελεί μία σειρά από τάφους για 400 Ιππότες του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη. Υπάρχει και Κρύπτη, η οποία αποτελεί την τελευταία κατοικία για κάποιους από τους Μεγάλους Μαγίστρους του Τάγματος, όπως τους Philippe Villiers de L’Isle-Adam, Claude de la Sengle, Jean Parisot de Valette, και Alof de Wignacourt.

Το εσωτερικό διακοσμήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τον Mattia Preti, Καλαβριανό καλλιτέχνη και Ιππότη. Ο Preti σχεδίασε τους περίπλοκους λαξευτούς πέτρινους τοίχους και ζωγράφισε τη θολωτή οροφή και τους πλαϊνούς βωμούς με σκηνές από τη ζωή του Αγίου Ιωάννη. Είναι ενδιαφέρον ότι οι φιγούρες που ζωγραφίζονται στην οροφή δίπλα σε κάθε στήλη αρχικά φαίνονται στον θεατή ως τρισδιάστατα αγάλματα, αλλά με μια πιο προσεκτική παρατήρηση βλέπουμε ότι ο καλλιτέχνης δημιούργησε έξυπνα μια ψευδαίσθηση τρισδιάστατης απεικόνισης χρησιμοποιώντας σκιές και πρόσθετα υλικά.

Συν-Καθεδρικός ναός του ΑΓίου Ιωάννη

Είναι εκπληκτικό να παρατηρεί κανείς τα έργα τέχνης που βρίσκονται στο εσωτερικό αυτού του ναού, όπως τα εκκλησιαστικά όργανα, τα αγάλματα και τους πίνακες γνωστών ζωγράφων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην αρχική του μορφή, ο ναός ήταν αρκετά “γυμνός. Ο Μέγας Μάγιστρος Raphael Cotoner ήταν αυτός που διέταξε την εκ νέου διακόσμηση για να ανταγωνιστεί τις εκκλησίες της Ρώμης. Ωστόσο, έστω και με αυτά τα κίνητρα, το Τάγμα άφησε ένα πραγματικό έργο τέχνης με τη μπαρόκ διακόσμηση.

Τα υλικά που έχουν χρησιμοποιηθεί για τη διακόσμηση του ναού είναι κυρίως ο ασβεστόλιθος που βρίσκεται σε αφθονία στο νησί, το μάρμαρο, το ασήμι και ο χρυσός 24 καρατίων που έχει χρησιμοποιηθεί για την επιχρύσωση των λαξευμένων αναγλύφων που “ντύνουν” τους τοίχους. Οι Ιππότες αναμενόταν να προσφέρουν ακριβά δώρα στο Τάγμα καθώς ανέβαιναν σε βαθμίδες. Συνήθως συνεισέφεραν στον εμπλουτισμό της εκκλησίας τους με εξαιρετικά έργα τέχνης.

Το Τάγμα χωρίστηκε σε οκτώ «Γλώσσες» ή γλωσσικά τμήματα – Προβηγκία, Γαλλία, Ωβέρνη, Ιταλία, Καστίλλη, Αραγονία (συμπεριλαμβανομένης της Καταλονίας και της Ναβάρρας), Αγγλία και Γερμανία. Σε κάθε “Γλώσσα” (Langue) δόθηκε το δικό της παρεκκλήσι, το οποίο εξασφάλιζε ότι θα συναγωνιζόταν για να δώσει το μεγαλύτερο αποτέλεσμα στο Τάγμα.

Τα παρεκκλήσια ανατέθηκαν στις διάφορες Γλώσσες ανάλογα με την αρχαιότητα, έτσι οι Γαλλικές, Ιταλικές και Αραγονικές Γλώσσες, ως εξέχουσες, τοποθετήθηκαν πιο κοντά στο βωμό. Κάθε παρεκκλήσι είναι αφιερωμένο σε έναν άγιο που σχετίζεται με αυτήν τη γλώσσα και κάθε παρεκκλήσι είναι μοναδικό με το δικό του στυλ και θησαυρούς τέχνης.

Σε αυτήν την καμάρα μπορούμε να διακρίνουμε την ψευδαίσθηση των τριών διαστάσεων.

 

Η σχέση του Καραβάτζιο με το Τάγμα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη

Μερικά από τα σπουδαιότερα έργα του Καραβάτζιο κοσμούν αυτόν τον ναό. Ασφαλώς, αυτό δεν είναι ένα τυχαίο γεγονός. Αρχικά, να επισημάνουμε ότι το Καραβάτζιο δεν ήταν το πραγματικό του όνομα. Ονομαζόταν Michelangelo Merisi ή Merissi από το Caravaggio, που είναι μια μικρή πόλη έξω από το Μιλάνο, όπου γεννήθηκε. Ο πατέρας του ήταν αρχιτέκτονας. Ο Καραβάτζιο ήρθε μετά την Αναγέννηση, όπου όλα έπρεπε να είναι τέλεια και όλοι έπρεπε να είναι όμορφοι και καλοντυμένοι. Ο μεγάλος αυτός ζωγράφος πίστευε ότι αυτό το ρεύμα δεν έδειχνε την πραγματική ψυχή του καλλιτέχνη.

ιππότες Αγίου Ιωάννη Βαπτιστή ναός

Λεπτομέρεια σε καμάρα του ναού.

Το 1606 μετέβη στη Μάλτα, πιθανότατα εκτίοντας κάποια ποινή σε μία από τις γαλέρες του Τάγματος. Σύντομα δέχτηκε την εύνοια του Τάγματος και έτσι του επετράπη να ενταχθεί στο επίλεκτο Τάγμα του Ορατόριου του ναού. Ήταν δε, τόσο περήφανος για το γεγονός αυτό, που ο “Αποκεφαλισμός του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή» είναι ο μόνος πίνακας που υπογράφει ο Καραβάτζιο. Υπάρχει ένα «F» στο αίμα που βγαίνει από την κεφαλή του Αγίου Ιωάννη. Υπέγραψε, λοιπόν, με «F» επειδή ως θρησκευτικό τάγμα αποκαλούσαν ο ένας τον άλλον Frate, που σημαίνει αδελφός.

Το ορατόριο φιλοξενεί επίσης τον “Άγιο Ιερώνυμο Γ'” (1607–1608) του Καραβάτζιο. Αυτή η εικόνα έχει μέγεθος πέντε επί τρία μέτρα. Το αριστούργημα αυτό καλείται από τους κριτικούς τέχνης «η ζωγραφική του 17ου αιώνα».

Ναός Αγίου Ιωάννη στη Βαλέτα.

Με το βλέμμα σε ένα από τα παρεκκλήσια του ναού.

Ο Συν-Καθεδρικός ναός του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή είναι ένα από τα μνημεία που πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθείτε όταν βρεθείτε στη Μάλτα. Για να μην περιμένετε σε ουρές για την αγορά του εισιτηρίου σας, μπορείτε να το αγοράσετε από πριν από ΕΔΩ. Σας αφήνω και ένα βίντεο από την θεία λειτουργία στον ναό την ημέρα της γιορτής του, 7 Ιανουαρίου. Ο ναός δεν είναι επισκέψιμος εκείνη την ημέρα γιατί στήνονται τηλεοπτικά συνεργεία που μεταδίδουν ζωντανά τη θεία λειτουργία σε όλη τη Μάλτα. Αισθάνομαι πολύ τυχερή που μπόρεσα να παραστώ εκεί και σας μεταφέρω τις εικόνες μου.

Μονή Προυσού
Εξ-ερευνήσειςΜυθικές Ιστορίες

Η Μονή Προυσού και ο Καραϊσκάκης

by iopapami_admin

Στον νομό Ευρυτανίας, μερικά χιλιόμετρα από το πανέμορφο Καρπενήσι, βρίσκεται η Ιερά Μονή Προυσού, ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα της χώρας μας. Αυτή η Μονή, όπως μας είπε ο μοναχός που μας μίλησε για την ιστορία της, είναι η μοναδική μονή που έχει αδιάλειπτη λειτουργία ως μοναστήρι από την ίδρυσή της, εδώ και 1200 χρόνια περίπου! Από εδώ πέρασαν και πολλοί οπλαρχηγοί της ελληνικής επανάστασης, είτε για να βρουν καταφύγιο είτε για ανεφοδιασμό, όπως ο Γεώργιος Καραϊσκάκης.

Η Παναγία η Προυσιώτισσα και η ίδρυση της Μονής

Η Μονή πήρε το όνομά της από την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Προυσιώτισσας, την οποία φιλοτέχνησε ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Η εικόνα αυτή ταξίδεψε στην Ελλάδα από την Προύσα της Μικράς Ασίας, κατά την περίοδο της εικονομαχίας. Ο αυτοκράτορας Θεόφιλος είχε διατάξει την κατάργηση των εικόνων και όσοι δεν υπάκουαν βρίσκονταν αντιμέτωποι με διωγμούς και βασανιστήρια.

Μονή Προυσού

Εντός του Καθολικού της Μονής Προυσού.

Το 829 μ.Χ., ένα αρχοντόπουλο από την Προύσα, βλέποντας τα θαύματα της Παναγίας δεν ήθελε να καταστρέψει την εικόνα. Την πήρε λοιπόν και ήρθε στην Ελλάδα, όπου η κατάσταση αυτή ήταν λιγότερο έντονη. Όταν έφτασε στην Καλλίπολη της Θράκης, η εικόνα χάθηκε. Το αρχοντόπουλο μετά από πολλή στενοχώρια για την εξαφάνιση της εικόνας, αποφάσισε να συνεχίσει το δρόμο του καθώς δεν ήθελε να επιστρέψει στην πατρίδα του όπου θα έβλεπε την καταστροφή πολλών ακόμα εικόνων. Εγκαταστάθηκε τελικά κοντά στην Υπάτη της Λαμίας, χωρίς να χάσει την ελπίδα του να ξαναβρεί την εικόνα.

Κάποιοι βοσκοί ξεκίνησαν να βλέπουν τα βράδια ένα φως να υψώνεται προς τον ουρανό ενώ άρχισαν να ακούγονται και ψαλμωδίες, από κάποιο σπήλαιο κοντά στην τοποθεσία όπου βρίσκεται σήμερα η Μονή. Το βράδυ της 22ας προς 23η Αυγούστου, ένας νεαρός βοσκός ακολούθησε το φως και έφτασε μπροστά στην εικόνα. Όταν μαθεύτηκε ότι βρέθηκε με θαυμαστό τρόπο η εικόνα της Παναγίας, το αρχοντόπουλο έφυγε από την Υπάτη και την αναζήτησε ξανά.

Πήρε την εικόνα και πάλι μαζί του αλλά μόλις σταμάτησε να ξεκουραστεί, η εικόνα πάλι εξαφανίστηκε! Επέστρεψε στη σπηλιά για να την ξαναβρεί αλλά αυτή τη φορά η εικόνα δεν μετακινούνταν. Τελικά, το αρχοντόπουλο κατάλαβε ότι η Παναγία ήθελε να μείνει εκεί κι έτσι άφησε ελεύθερους τους υπηρέτες του εκτός από έναν. Οι δυο τους έγιναν οι πρώτοι μοναχοί στην περιοχή, χτίζοντας την πρώτη μοναστική πολιτεία στην Ευρυτανία.

Σύμφωνα με την παράδοση, όταν η εικόνα έφυγε από το αρχοντόπουλο για να επιστρέψει στο σημείο που σήμερα βρίσκεται η Μονή, δημιουργήθηκαν ίχνη στα βράχια που οδηγούσαν εκεί. Αυτά τα ίχνη έχουν σχήμα πατημασιάς και ξεχωρίζουν πάνω στα βράχια. Λέγεται ότι είναι τα πατήματα της Παναγίας που πήρε την εικόνα της για να πάει στον Προυσό.

Παναγία Προυσιώτισσα

Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του 1810.

Η Μονή Προυσού συνέβαλε στην ελληνική επανάσταση

Τα χρόνια της Επανάστασης του 1821, η Μονή Προυσού συνέβαλε στον αγώνα με όλα τα μέσα που διέθετε. Αποτέλεσε κέντρο πολιτικής καθοδήγησης, ανεφοδιασμού και πολλές φορές κρυψώνα και αναρρωτήριο. Δύο από τους σπουδαιότερους οπλαρχηγούς μας που φιλοξενήθηκαν στη Μονή ήταν ο Γεώργιος Καραϊσκάκης και ο Μάρκος Μπότσαρης.

Λίγα χρόνια πριν το ξέσπασμα της επανάστασης, καθήκοντα ηγούμενου της Μονής ανέλαβε ο αγιορείτης πνευματικός Κύριλλος Καστανοφύλλης, ο οποίος ήταν μέλος της Φιλικής Εταιρείας. Με το πρόσχημα του θρησκευτικού καθήκοντος, ο Κύριλλος μετέβη στον Προυσό με ουσιαστικό στόχο την πρόσβαση των αγωνιστών μας σε όλη τη γύρω περιοχή. Ένα από τα πρώτα έργα του ως ηγούμενος, ήταν η οργάνωση και η λειτουργία της “Σχολής Ελληνικών Γραμμάτων”, της οποία το κτήριο σώζεται μέχρι σήμερα, πλήρως αναστηλωμένο.

Η Μονή Προυσού έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαχείριση της πολιορκίας του Μεσολογγίου. Επίσης, συνεισέφερε τα μέγιστα στη σωτηρία πολλών αγωνιστών μετά την καταστροφή της Εξόδου. Περιέθαλψε τους λαβωμένους και τους βοήθησε να ανακάμψουν.

Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης στη Μονή Προυσού

Έξω από τη Μονή υψώνονται δύο πύργοι, οι οποίοι καλούνται σήμερα “πύργοι του Καραϊσκάκη”. Η αλήθεια είναι ότι είχαν χτιστεί πολύ πριν την ελληνική επανάσταση αλλά πήραν το όνομα του αγωνιστή λόγω της στενής σχέσης του με την περιοχή. Εξάλλου, τους αξιοποίησε ως πολεμίστρες για τον έλεγχο της περιοχής.

Όταν ο Καραϊσκάκης νόσησε από φυματίωση, πήγε στο μοναστήρι για περίθαλψη. Μάλιστα, το κελί του σώζεται μέχρι τις μέρες μας και μπορεί κανείς να το επισκεφθεί. Θέλοντας να ανακάμψει για να βοηθήσει στον αγώνα, έκανε ένα τάμα στην Παναγία την Προυσιώτισσα. Αν θεραπευόταν, πήγαινε στη μάχη και επέστρεφε σώος, θα της έκανε ασημοσκέπαστρο. Έτσι και έγινε! Το ίδιο βράδυ ο στρατηγός έγινε καλά και ετοιμάστηκε για μάχη. Μετά τη νικηφόρα επιστροφή του, έφτιαξε το ασημένιο κάλυμμα για τη θαυματουργή εικόνα, στο οποίο ενσωμάτωσε τρία “αστέρια” από την ενδυμασία του στρατηγού.

Στη Μονή λειτουργεί επίσης μουσείο, το οποίο διαφυλάσσει μέχρι σήμερα το σπαθί, το όπλο και το χαρακτηριστικό φέσι του μεγάλου αυτού αγωνιστή. Δεν μπορεί κανείς παρά να αισθανθεί δέος μπροστά σε αυτό το θέαμα. Υπάρχουν πολλά μοναδικά και πολύτιμα εκθέματα, όπως χειρόγραφοι κώδικες, αργυρά και χρυσά δισκοπότηρα, σκαλιστοί σταυροί, ένα από τα αποτυπώματα της Παναγίας, σκευοφυλάκιο και πολλά ακόμη που αξίζει να δείτε!

Παναγία, Προυσός, Μονή Προυσού

Βλέπουμε τις παλιότερες τοιχογραφίες που έχουν διασωθεί και στα δεξιά υπάρχει ένα άνοιγμα που οδηγεί στον σπηλαιώδη ναό με το προσκύνημα της θαυματουργής εικόνας.

Η λειτουργία της Μονής μέσα στο χρόνο

Όπως ήδη αναφέραμε, το μοναστήρι αυτό δεν σταμάτησε ποτέ τη λειτουργία του, ακόμα και τα δύσκολα χρόνια της Επανάστασης και της Κατοχής αργότερα. Σύμφωνα με την παράδοση, η Μονή χτίστηκε το 829. Το πρώτο μέρος της αποτέλεσε ο σπηλαιώδης ναός στον οποίο μέχρι σήμερα φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας.

Πιθανολογείται ότι το μοναστήρι χτίστηκε τον 12ο αιώνα και έκτοτε αναπτυσσόταν. Το 1587 δέχτηκε μεγάλη καταστροφή από πυρκαγιά αλλά σύντομα ξαναχτίστηκε και διακοσμήθηκε με αγιογραφίες. Το Καθολικό οικοδομήθηκε το 1754, ένας ναός σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο. Οι τοιχογραφίες του ανάγονται στο 1785 ενώ το περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο το 1810.

Ένα από τα πολλά θαύματα της Παναγίας, αναφέρεται όταν οι Γερμανοί πήγαν να πυρπολήσουν τη μονή με σκοπό την ολοκληρωτική καταστροφή της. Στις 16 Αυγούστου του 1944, οι Γερμανοί πυρπόλησαν τη Μονή καταστρέφοντας πολλά κειμήλια και οικοδομήματα του περιβάλλοντος χώρου. Η φωτιά, ωστόσο, δεν κατάφερε να κάψει το ιερό του Καθολικού και τον σπηλαιώδη ναό που φυλάσσεται η εικόνα της Παναγίας, καθώς η Χάρη της επενέβη και έδιωξε τη φωτιά.

Σήμερα το μοναστήρι έχει ανοιχτές τις πόρτες του για τους πιστούς και τους προσκυνητές. Υπάρχει η δυνατότητα κατόπιν συνεννόησης με τη Μονή, οι προσκυνητές που φτάνουν από μακριά να μείνουν για μία διανυκτέρευση στα κελιά της Μονής όπου τους προσφέρεται το κατάλυμα και καθαρά σεντόνια.

Μονή Προυσού και Καραϊσκάκης

Βουκουρέστι
Εξ-ερευνήσειςΜυθικές Ιστορίες

Το παλάτι του Τσαουσέσκου, ή αλλιώς, το παλάτι του λαού

by iopapami_admin

Το πιο εμβληματικό κτήριο του Βουκουρεστίου είναι αναμφισβήτητα το παλάτι του Κοινοβουλίου. Παλιότερα, το αποκαλούσαν παλάτι του Τσαουσέσκου, ή αλλιώς, παλάτι του λαού, επειδή χτίστηκε κυριολεκτικά και μεταφορικά με το αίμα του Ρουμανικού λαού! Αν επισκεφθείτε το Βουκουρέστι, αξίζει οπωσδήποτε να το επισκεφθείτε μέσω οργανωμένων ξεναγήσεων και να μάθετε περισσότερα για ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας της χώρας.

Ποιος ήταν ο Νικολάι Τσαουσέσκου

Ένας από τους μεγαλύτερους δικτάτορες του 20ού αιώνα, ο Νικολάι Τσαουσέσκου, γεννήθηκε το 1918 σε μια φτωχή αγροτική οικογένεια. Φιλοδοξούσε να γίνει υποδηματοποιός αλλά εγκατέλειψε το σχολείο νωρίς. Ασφαλώς, αυτό δεν τον εμπόδισε στην πολιτική του εξέλιξη, αφού τα περισσότερα μέλη του κομμουνιστικού κόμματος εκείνα τα χρόνια δεν διέθεταν ακαδημαϊκή μόρφωση και μετά βίας είχαν ολοκληρώσει τη βασική εκπαίδευση στο σχολείο.

παλάτι του Τσαουσέσκου

Μέρος από την πρόσοψη του παλατιού.

Μόλις μετακόμισε στο Βουκουρέστι, έγινε κομμουνιστής ακτιβιστής και δεν άσκησε ποτέ το επάγγελμα που κάποτε ονειρευόταν. Το Ρουμανικό Κομμουνιστικό Κόμμα είχε ήδη κυρηχτεί παράνομο όταν ο Τσαουσέσκου εντάχθηκε σε αυτό. Φυλακίστηκε αρκετές φορές για τη συμμετοχή του στο κόμμα και σε δραστηριότητές του, αλλά για μικρότερα διαστήματα από ότι άλλα, επιφανή μέλη του κόμματος. Πρώτη φυλάκιση το 1936 και δεύτερη το 1940. Απέδρασε από τη φυλακή το 1944 και υπηρέτησε ως γραμματέας της Ένωσης της Κομμουνιστικής Νεολαίας (1944-45)

Παντρεύτηκε την Έλενα Πετρέσκου το 1936, η οποία ήταν επίσης ακτιβίστρια κομμουνίστρια. Μετά την πλήρη άνοδο των κομμουνιστών στην εξουσία στη Ρουμανία το 1947, ο Νικολάι Τσαουσέσκου διηύθυνε για πρώτη φορά το Υπουργείο Γεωργίας (1948–50) και από το 1950 έως το 1954 υπηρέτησε ως αναπληρωτής υπουργός των ενόπλων δυνάμεων με το βαθμό του υποστράτηγου. Υπό τον Gheorghe Gheorghiu Dej, έφτασε τελικά να καταλάβει τη δεύτερη υψηλότερη θέση στην κομματική ιεραρχία, κατέχοντας σημαντικές θέσεις στο Πολιτικό Γραφείο και τη Γραμματεία.

Το 1965, διαδέχθηκε στην εξουσία τον Gheorghe Gheorghiu Dej, τον πρώτο κομμουνιστή δικτάτορα, μετά το θάνατό του. Για περισσότερες από τρεις δεκαετίες, είχε τον απόλυτο έλεγχο όλων των αποφάσεων που λαμβάνονταν στην κομμουνιστική Ρουμανία. Μάλιστα, πρόσθεσε στις παρανομίες του και την πλαστογράφηση και παραποίηση στοιχείων. Έφτασε στο σημείο να παραποιήσει φωτογραφίες για να εφεύρει ένα επαναστατικό παρελθόν, το οποίο μετατράπηκε σε εθνική εορτή επί των ημερών του. Η παραποίηση στοιχείων αποτελούσε πάγια και προτιμώμενη πρακτική του κόμματος.

παλάτι Τσαουσέσκου

Ένας από τους τεράστιους διαδρόμους στο εσωτερικό του παλατιού του Τσαουσέσκου.

Κατά το ταξίδι μου στη Ρουμανία, στην παρέα είχαμε μαζί μας μία γυναίκα που πρόλαβε τα τελευταία χρόνια της δικτατορίας του Τσαουσέσκου και μας μετέφερε κάποιες πληροφορίες από το σκληρό παρελθόν. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι πήγαιναν με κουπόνι στον μπακάλη και περίμεναν σε ουρές για να πάρουν ένα μπουκάλι γάλα ανά οικογένεια και ένα μικρό κομμάτι βούτυρο. Το γάλα το άφηνε η μαμά της στο τραπέζι αλλά κανείς δεν τολμούσε να πάρει να πιει αν η ίδια δεν τους το μοίραζε. Μεγάλη πείνα μάστιζε πραγματικά τους κατοίκους όλης της χώρας. Η εξουσία του Νικολάι Τσαουσέσκου ρύθμιζε κάθε πτυχή της ζωής των πολιτών.

παλάτι του λαού

Μία από τις εντυπωσιακές αίθουσες του παλατιού.

Χιλιάδες ανθρώπους τους μετέφερε με συνοπτικές διαδικασίες να κατοικήσουν στα λεγόμενα: “σπιρτόκουτα”, μικρές, γκρίζες και στοιβαγμένες κατοικίες. Αυτό το έκανε για να έχει εργατικά χέρια σε περιοχές που χρειαζόταν, ανάλογα με τα εργοστάσια που άνοιγε, για να εκμεταλλευτεί με διαφορετικό τρόπο τη γη των κατοίκων και για να τους έχει μόνιμα εξαθλιωμένους και εξαρτώμενους. Μπορείτε να δείτε τα στοιβαγμένα αυτά “σπιρτόκουτα” στα προάστια του Βουκουρεστίου. Μία τέτοια αναγκαστική και μαζική μετακόμιση πραγματοποιήθηκε και για τις ανάγκες της οικοδόμησης του περίφημου παλατιού του.

Ο Νικολάι Τσαουσέσκου εφηύρε για τον εαυτό του το λειτούργημα του Προέδρου και παραχώρησε στη σύζυγό του. Έλενα, την τρίτη πολιτική θέση στο κράτος. Στην πραγματικότητα, η Έλενα ήταν το δεύτερο πιο ισχυρό πρόσωπο και συνάμα απεχθές πρόσωπο στη Ρουμανία. Ήταν μία γυναίκα τόσο κακιά και εκδικητική που μέχρι και τα μέλη του κόμματος τη μισούσαν και την περιφρονούσαν. Το γεγονός ότι ο Νικολάι άφησε αυτό το πρόσωπο επικεφαλής στις μέρες της Επανάστασης του 1989, οδήγησε στην προδοσία του ζεύγους από τον στρατό και το κόμμα.

παλάτι του λαού, Κοινοβούλιο

Μία ακόμη από τις εντυπωσιακές αίθουσες του παλατιού.

Η πολιτική και το τέλος του Νικολάι Τσαουσέσκου

Ο Τσαουσέσκου είχε ιδρύσει μία μυστική αστυνομία, η οποία διατηρούσε αυστηρούς ελέγχους στην ελευθερία του λόγου και στα μέσα ενημέρωσης και δεν ανεχόταν καμία εσωτερική διαφωνία ή αντίθεση. Ελπίζοντας να ενισχύσει τον πληθυσμό της Ρουμανίας, το 1966 εξέδωσε το διάταγμα 770, ένα μέτρο που ουσιαστικά απαγόρευε την αντισύλληψη και τις αμβλώσεις. Οι γιατροί παρακολουθούσαν γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία για να διασφαλίσουν ότι δεν έπαιρναν μέτρα για να περιορίσουν τη γονιμότητά τους, αλλά τα ποσοστά μητρικής θνησιμότητας εκτοξεύθηκαν στα ύψη καθώς οι γυναίκες αναζητούσαν μη ασφαλή και παράνομα μέσα για να τερματίσουν την εγκυμοσύνη τους.

Σε μια προσπάθεια να αποπληρώσει το μεγάλο εξωτερικό χρέος που είχε συσσωρεύσει η κυβέρνησή του μέσω των κακοδιαχειριζόμενων βιομηχανικών εγχειρημάτων της τη δεκαετία του 1970, ο Τσαουσέσκου το 1982 διέταξε την εξαγωγή μεγάλου μέρους της γεωργικής και βιομηχανικής παραγωγής της χώρας. Οι ακραίες ελλείψεις που προέκυψαν από αυτό το μέτρο σε τρόφιμα, καύσιμα, ενέργεια, φάρμακα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης μείωσαν δραστικά το βιοτικό επίπεδο και ενέτειναν τις αναταραχές.

Ο Τσαουσέσκου ίδρυσε επίσης μια εκτεταμένη λατρεία προσωπικότητας και διόρισε τη σύζυγό του, Έλενα, και πολλά μέλη της ευρύτερης οικογένειάς του σε υψηλά πόστα στην κυβέρνηση και στο κόμμα. Ανάμεσα στα μεγαλεπήβολα και ανεφάρμοστα σχέδιά του ήταν ένα σχέδιο για την ισοπέδωση χιλιάδων χωριών της Ρουμανίας και τη μεταφορά των κατοίκων τους στα λεγόμενα αγροτεχνικά κέντρα.

Κοινοβούλιο Βουκουρέστι

Μία ακόμη πολυτελής αίθουσα του παλατιού.

Το καθεστώς του Τσαουσέσκου κατέρρευσε αφού διέταξε τις δυνάμεις ασφαλείας του να πυροβολήσουν κατά των αντικυβερνητικών διαδηλωτών στην πόλη Τιμισοάρα στις 17 Δεκεμβρίου 1989. Οι διαδηλώσεις εξαπλώθηκαν στο Βουκουρέστι και στις 22 Δεκεμβρίου ο ρουμανικός στρατός αυτομόλησε στους διαδηλωτές. Την ίδια μέρα ο Τσαουσέσκου και η σύζυγός του έφυγαν από την πρωτεύουσα με ελικόπτερο, αλλά συνελήφθησαν και τέθηκαν υπό κράτηση από τις ένοπλες δυνάμεις.

Στις 25 Δεκεμβρίου το ζευγάρι δικάστηκε εσπευσμένα και καταδικάστηκε από ειδικό στρατοδικείο με την κατηγορία της μαζικής δολοφονίας και άλλων εγκλημάτων. Στη συνέχεια, ο Τσαουσέσκου και η σύζυγός του πυροβολήθηκαν από εκτελεστικό απόσπασμα.

Το παλάτι του λαού

Την ώρα που οι πολίτες της Ρουμανίας μαστίζονταν από την πείνα, τις διακοπές ρεύματος και τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης, το ζεύγος Τσαουσέσκου ζούσε μέσα στη χλιδή και την πολυτέλεια. Η μεγαλομανία και η κακία του ζεύγους, το κατέστησε πολύ σύντομα με μισητό από όλους. Αποκορύφωμα της ματαιοδοξίας τους ήταν το περίφημο παλάτι του λαού, το οποίο υποτίθεται θα αντικατόπτριζε την ευημερία και το μεγαλείο της κοινωνίας. Πόσο ειρωνικό όνομα! Πλέον αυτό το κτήριο αποκαλείται το παλάτι του Κοινοβουλίου και στεγάζει το Κοινοβούλιο και διάφορες κρατικές υπηρεσίες.

Για να γίνει χώρος για ένα τόσο μεγάλο κτήριο, ολόκληρες γειτονιές ισοπεδώθηκαν μέσα σε μία νύχτα! Ο κόσμος έλαβε ειδοποίηση το πρωί να μαζέψει τα πράγματά του και να φύγει, ενώ μέχρι το μεσημέρι κατέφθασαν οι μπουλντόζες και άρχιζαν να γκρεμίζουν τα πάντα! Συνολικά εκτοπίστηκαν εν μία νυκτί 40.000 άνθρωποι, κατεδαφίστηκαν 9.000 σπίτια και καταστράφηκαν πολλά μνημεία και εκκλησίες, συμπεριλαμβανομένου ενός μοναστηριού που χρονολογείται από το 1564.

Τα γεγονότα αυτά μας πηγαίνουν πίσω στο 1984, όταν ξεκίνησαν οι εργασίες για το παλάτι. Στο αποκορύφωμα των εργασιών, δούλευαν ταυτόχρονα 20.000 εργάτες, 5.000 στρατιώτες και 700 αρχιτέκτονες. Οι εργασίες δεν σταματούσαν, δούλευαν όλο το 24ωρο το οποίο είχε χωριστεί σε τρεις βάρδιες.

αίθουσα Κοινοβούλιο

Μία από τις αίθουσες του Κοινοβουλίου με έναν από τους χιλιάδες πολυέλαιους.

Υπάρχει μια τεράστια αίθουσα εκδηλώσεων, την οποία μπορείτε να δείτε στην ξενάγηση. Σε δύο αντικρυστές πλευρές αυτής της αίθουσας υπάρχουν δύο ημικυκλικές σκάλες που οδηγούν στον επάνω όροφο. Ο Νικολάι Τσαουσέσκου δοκίμαζε τις σκάλες κάθε φορά που τις έφτιαχναν και διέταζε να τις γκρεμίσουν και να τις ξαναφτιάξουν, μέχρι που να ανεβαίνει χωρίς να λαχανιάζει! Από αυτές τις σκάλες υπολόγιζε ότι θα κάνει την εντυπωσιακή είσοδό του αυτός και η σύζυγός του στην αίθουσα.

Το όραμα του Τσαουσέσκου ήταν χτισμένο πάνω στην καταστροφή. Ο μεγάλος σεισμός του 1977 του έδωσε την τέλεια δικαιολογία για την αναμόρφωση της πρωτεύουσας. Τα σχέδιά του περιελάμβαναν την καταστροφή της Παλιάς Πόλης καθώς η παρουσία της ήταν μια ζωντανή υπενθύμιση μιας ιστορικής εποχής που το καθεστώς ήθελε να διαγράψει από τη συλλογική μνήμη. Συνολικά, το ένα τέταρτο του ιστορικού κέντρου καταστράφηκε η συστηματικοποίηση της κοινωνικής και πολιτικής ζωής που ήθελε να επιβάλει, εδραιώθηκε.

Για το χτίσιμο αυτού του τεράστιου παλατιού εξάντλησε όλους τους φυσικούς πόρους της χώρας του. Ξυλεία, μάρμαρα, πλακάκια, τούβλα, γυαλί, κρύσταλλοι και γενικότερα όλα τα υλικά, ήθελε να είναι εγχώρια. Για το λόγο αυτό έχτιζε εργοστάσια παραγωγής και στράγγιζε τους πόρους από τους πολίτες. Το παλάτι του Κοινοβουλίου είναι το δεύτερο μεγαλύτερο διοικητικό κτήριο στον κόσμο, μετά το Πεντάγωνο, με επιφάνεια 365.000 τ.μ.

Αλήθειες και μύθοι για το παλάτι του Τσαουσέσκου

Αναφέραμε ήδη ότι το Κοινοβούλιο της Ρουμανίας είναι το δεύτερο μεγαλύτερο διοικητικό κτήριο στον κόσμο. Διαθέτει 9 ορόφους πάνω από το έδαφος και 9 υπόγεια επίπεδα. Στο υπόγειο κατασκευάστηκαν δύο αντιπυρηνικά καταφύγια. Ωστόσο, δεν είναι πιθανό αυτό το τμήμα του Μεγάρου του Κοινοβουλίου να είναι ανοιχτό για επισκέψεις σύντομα. Επίσης, το παλάτι είναι η τρίτη μεγαλύτερη σε όγκο κατασκευή, μετά το Κτήριο Συναρμολόγησης Πυραύλων στο Cape Canaveral στη Φλόριντα και την πυραμίδα του Quetzalcoatl στο Μεξικό.

Το κτίριο έχει ύψος 86 μέτρα πάνω από το επίπεδο του εδάφους και βάθος 14 μέτρα, έχει μήκος 270 μ. και πλάτος 245 μ.. Η ποσότητα των πρώτων υλών που χρησιμοποιήθηκαν είναι εντυπωσιακή: 1 εκατομμύριο κυβικά μέτρα μάρμαρο, 900.000 κυβικά μέτρα από τα καλύτερα ξύλα, 700.000 τόνοι χάλυβα, 3.500 τόνοι κρύσταλλο για 2.800 πολυελαίους, 100 κιλά χρυσό, 3.500 τετραγωνικά μέτρα μέτρα χαλιών. Τα αποτελέσματα είναι θεαματικά καθώς τα διακοσμητικά, όσο μεγάλα και περίτεχνα κι αν είναι, είναι σκαλισμένα στο χέρι και εξατομικευμένα ανάλογα με το θέμα και το σκοπό του δωματίου.

Πολλοί αστικοί μύθοι έχουν συνδεθεί με το παλάτι του λαού και ορισμένοι αναφέρονται σε φαντάσματα των εργατών που έχασαν τη ζωή τους κατά την εργασία τους εκεί. Άλλοι, μιλούν για μυστικές υπόγειες σήραγγες που συνδέουν το κτήριο με το αεροδρόμιο και άλλα κυβερνητικά κτήρια της πρωτεύουσας. Αυτό που είναι σχεδόν σίγουρο είναι ότι δημιουργήθηκαν δύο υπόγεια κανάλια νερού για να επιτρέψουν στον Τσαουσέσκου να δραπετεύσει σε περίπτωση επανάστασης. Στο υπόγειο κατασκευάστηκαν επίσης δύο αντιπυρηνικά καταφύγια. Ωστόσο, δεν είναι πιθανό αυτό το τμήμα του Μεγάρου του Κοινοβουλίου να είναι ανοιχτό για επισκέψεις σύντομα.

Ο Τσαουσέσκου δεν έζησε αρκετά για να δει το τελευταίο του όνειρο να γίνεται πραγματικότητα. Το παλάτι είχε φτάσει περίπου στο 70% της τελείωσής του τον Δεκέμβριο του 1989. Το 1994, σε μία ειρωνική τροπή της ιστορίας, το παλάτι του Τσαουσέσκου μετατράπηκε από σύμβολο του κομμουνισμού σε έδρα του Κοινοβουλίου, ενός δημοκρατικού θεσμού.

Αυτές οι δύο σημαίες βρέθηκαν μετά το τέλος της Επανάστασης στο υπόγειο και θεώρησαν σωστό να τις τοποθετήσουνε εκεί.

Μετά από μία δίωρη ξενάγηση, είδαμε μόνο το 5% του παλατιού! Η ξενάγηση ολοκληρώνεται σε ένα από τα υπόγεια. Πρόκειται για μία εκπληκτική εμπειρία που αξίζει να ζήσετε και σίγουρα θα μάθετε ακόμη πολλά περισσότερα για την ιστορία και τα πρόσωπα από όσα μπορείτε να μάθετε μέσα από ένα άρθρο.

Μυθικές ΙστορίεςΕξ-ερευνήσεις

Στο ξεχασμένο Ιερό της Αυλίδειας Αρτέμιδος

by iopapami_admin

Σε μία από τις ημερήσιες εξορμήσεις μου, ο δρόμος με οδήγησε τη Χαλκίδα. Επέλεξα τον παλιό δρόμο, για αλλαγή, ώσπου λίγο πριν την παλιά γέφυρα, πρόσεξα μία ταμπέλα που έδειχνε προς το Ιερό της Αυλίδειας Αρτέμιδος. Ασφαλώς, βγήκα από το δρόμο μου και ακολούθησα τις οδηγίες! Προσπέρασα το εργοστάσιο τσιμέντου “Ηρακλής” και βρέθηκα μπροστά σε ένα χωράφι.

Ένας πανέμορφος αρχαιολογικός χώρος βρίσκεται αφύλαχτος, χωρίς καμία πληροφορία για το Ιερό και την ιστορία του και με τα χόρτα να φτάνουν ως το γόνατο. Η εικόνα που αντίκρυσα ήταν αυτή της πλήρους εγκατάλειψης, όπως άλλωστε συμβαίνει σε πολλούς μη προβεβλημένους αρχαιολογικούς χώρους του τόπου μας. Τα ερείπια του ναού αλλά και των γειτονικών κτισμάτων μαρτυρούν μια περίοδο ακμής και ζωντάνιας.

Η Αρχαία Αυλίδα

Σύμφωνα με τη μυθολογία, η πόλη πήρε το όνομά της από την Αυλίδα, την κόρη του μυθικού βασιλιά της Θήβας, Ωγύγου. Οι περισσότεροι γνωρίζουμε την Αυλίδα από τον Τρωικό πόλεμο. Ήταν το λιμάνι από όπου αναχώρησε ο στόλος των Αχαιών. Η ευρύτερη περιοχή κατοικείται ήδη από τα μυκηναϊκά χρόνια (16ος-12ος αι. π.Χ.), ενώ η ομηρική Αυλίδα πιστεύεται ότι βρίσκεται βορειότερα, στη σημερινή θέση Γλύφα, κοντά στη Χαλκίδα.

Κάτω από το ναό της Αυλίδειας Αρτέμιδος του 5ου αιώνα, βρέθηκε τμήμα αψιδωτού κτίσματος των γεωμετρικών χρόνων, ενώ την ίδια εποχή υπολογίζεται ότι κατασκευάστηκε η Ιερή Κρήνη. Αργότερα, κατά τα ελληνιστικά χρόνια, στο ναό προστέθηκε ο πρόναος και χτίστηκε ένα συγκρότημα εργαστηρίων και ένας ξενώνας. Την περίοδο 30 π.Χ. – 330 μ.Χ. το πλήθος των αναθημάτων αυξάνεται, γεγονός που καταδεικνύει την άνθιση της λατρείας. Επίσης, πραγματοποιούνται διάφορες επισκευές στο ναό.

Το Ιερό καταστράφηκε το 396 μ.Χ., από τις επιδρομές των Γότθων του Αλάριχου. Λίγο αργότερα, στη θέση του ναού φτιάχτηκαν λουτρικές εγκαταστάσεις (θέρμες). Μέχρι τότε, η Αυλίδα είχε αδιάλειπτη κατοίκηση και δραστηριότητα και κατά κύριο λόγο, επιβίωνε χάρη στην ύπαρξη του Ιερού της Αρτέμιδος και των εργαστηρίων κεραμικής.

Ιερό Αυλίδειας Αρτέμιδος

Στο Ιερό της Αυλίδειας Αρτέμιδος.

Ιστορικές αναφορές για την Αρχαία Αυλίδα και τον ναό της Αρτέμιδος

Η Αυλίδα εκτεινόταν στη βοιωτική ακτή και δεν αποτέλεσε ποτέ μία πόλη. Θεωρούνταν τμήμα της Θηβαϊκής επαρχίας μέχρι το 387 π.Χ., ενώ έκτοτε, ανήκε εδαφικά στην Τανάγρα.

Αναφορές για την Αυλίδα και το ναό της Αρτέμιδος συναντάμε σε κάποιους αρχαίους συγγραφείς. Ενδεικτικά:

τοῦ δὲ Εὐρίπου τὴν Εὔβοιαν κατὰ τοῦτο ἀπὸ τῆς Βοιωτῶν διείργοντος τῆς τε Δήμητρος ἐν δεξιᾷ τὸ  ἱερὸν τῆς Μυκαλησσίας καὶ ὀλίγον ἀπ᾽ αὐτοῦ προελθόντι ἐστὶν Αὐλίς: ὀνομασθῆναι δὲ ἀπὸ τῆς Ὠγύγου θυγατρός φασιν αὐτήν. ναὸς δὲ Ἀρτέμιδός ἐστιν ἐνταῦθα καὶ ἀγάλματα λίθου λευκοῦ, τὸ μὲν δᾷδας φέρον, τὸ δὲ ἔοικε τοξευούσῃ. φασὶ δὲ ἐπὶ τοῦ βωμοῦ μελλόντων ἐκ μαντείας τῆς Κάλχαντος Ἰφιγένειαν τῶν Ἑλλήνων θύειν, τὴν θεὸν ἀντ᾽ αὐτῆς ἔλαφον τὸ ἱερεῖον ποιῆσαι.

Παυσανίας (9.19.6)

ναός Αρτέμιδος

Ο αρχαιολογικός χώρος παρατημένος, παραδομένος στα αγριόχορτα και τη λήθη.

Μέσα σε λίγες μόλις γραμμές έχουμε τις βασικές πληροφορίες για την Αυλίδα: από πού πήρε το όνομά της, ότι υπήρχε εκεί ναός της Αρτέμιδος με δύο αγάλματα τα οποία περιγράφονται κι όλας, ενώ πληροφορούμαστε και για τη θυσία της Ιφιγένειας, την οποία υπέδειξε ο μάντης Κάλχας. Μιας και αναφερθήκαμε σε θυσία στον ιερό αυτό χώρο, αξίζει να αναφέρουμε ότι σ’ αυτόν τον ναό θυσίασε και ο βασιλιά Αγησίλαος το 397 π.Χ., πριν ξεκινήσει για την Ασία.

εἶτα λιμὴν μέγας ὃν καλοῦσι Βαθὺν λιμένα: εἶθ᾽ ἡ Αὐλὶς πετρῶδες χωρίον καὶ κώμη Ταναγραίων: λιμὴν δ᾽ ἐστὶ πεντήκοντα πλοίοις, ὥστ᾽ εἰκὸς τὸν ναύσταθμον τῶν Ἑλλήνων ἐν τῷ μεγάλῳ ὑπάρξαι λιμένι. καὶ ὁ Εὔριπος δ᾽ ἐστὶ πλησίον ὁ Χαλκίδος, εἰς ὃν ἀπὸ Σουνίου στάδιοι ἑξακόσιοι ἑβδομήκοντα: ἔστι δ᾽ ἐπ᾽  αὐτῷ γέφυρα δίπλεθρος, ὡς εἴρηκα: πύργος δ᾽ ἑκατέρωθεν ἐφέστηκεν ὁ μὲν ἐκ τῆς Χαλκίδος ὁ δ᾽ ἐκ τῆςΒοιωτίας: διῳκοδόμηται δ᾽ εἰς αὐτοὺς σῦριγξ. περὶ δὲ τῆς παλιρροίας τοῦ Εὐρίπου τοσοῦτον μόνον  εἰπεῖν ἱκανόν, ὅτι ἑπτάκις μεταβάλλειν φασὶ καθ᾽ ἡμέραν ἑκάστην καὶ νύκτα: τὴν δ᾽ αἰτίαν ἐν ἄλλοις  σκεπτέον.

Στράβων, Γεωγραφικά (9.2.8)

Newer Posts
Older Posts
  • Memento mori: Η υπενθύμιση του θανάτου
  • Η λατρεία των Ναϊτών Ιπποτών προς τη Μαρία Μαγδαληνή
  • Soul rebels, τα ρέστα μου κύριε
  • Ο Άη Γιάννης ο Κυνηγός, μέσα στα δάση του Παρνασσού
  • Το γεωλογικό φαινόμενο “Νυμφόπετρες” και οι θρύλοι που το συνοδεύουν
  • Το “Κάστρο του Θρόνου”
  • Η Παναγία η Καταφυγιώτισσα και ο Δημήτρης Μυταράς
  • Συνέντευξη της Ιωάννας Παπαμιχαήλ στη Βίκυ Μπαϊρακτάρη για το βιβλίο: Το ταξίδι της Ψυχής

ΒΙΒΛΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ

Έχεις αναρωτηθεί κι εσύ αν το σύμπαν μπορεί να συνωμοτήσει για να δημιουργήσεις την πραγματικότητα που επιθυμείς; Έχεις αναρωτηθεί τι είναι η ψυχή, αν σχετίζεται με ένα θεϊκό κομμάτι μέσα μας και πού πηγαίνει μετά το θάνατο; Βρες απαντήσεις βασισμένες σε πλούσια βιβλιογραφία μέσα από τα βιβλία: Η Συνωμοσία του Σύμπαντος και Το Ταξίδι της Ψυχής!

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΗΣΕ ΜΑΖΙ ΜΟΥ

Στείλε μου email με οποιαδήποτε πληροφορία θέλεις να μοιραστείς μαζί μου! Μπορεί να είναι κάποιο σχόλιο για κάποιο από τα άρθρα που διάβασες, μια θεματολογία που θα ήθελες να αναπτύξω μέσα από νέες έρευνες, μέρη για εξερεύνηση, ιδέες και προτάσεις για το οτιδήποτε! Επικοινώνησε μαζί μου στο ioanna@myalchemies.com

SOCIAL

Βρες με στα social media και κάνε like και follow για να ενημερώνεσαι πρώτος/η για όλα τα νέα άρθρα/συνεντεύξεις/podcast που σε ενδιαφέρουν! Ας συναντηθούμε στην πλατφόρμα του Facebook, μέσα από τη σελίδα: facebook.com/myalchemies

@2020 - All Right Reserved. Designed and Developed by Paris


Back To Top
My Alchemies
  • Αρχικη
  • Εξ-ερευνησεις
  • Μετα τα … φυσικα!
  • Μυθικες Ιστοριες
  • Βιβλιοτοπιο
  • Ας γνωριστουμε
Sign In

Keep me signed in until I sign out

Forgot your password?

Password Recovery

A new password will be emailed to you.

Have received a new password? Login here